8248678596

geograficznej (hipoteza 1, s.179-180). Pomijając nawet małą liczebność zbiorów, dla których zastosowano testy statystyczne (zastosowano je poprawnie ze świadomością ostrożnego wnioskowania), nie wydaje się zasadne dzielenie podmiotów na grupy według progu odległości na poziomie zaledwie 1 czy 2 kilometrów (klaster w Swarzędzu). Dlatego nie powinna dziwić - prawidłowa skądinąd konstatacja - że wskaźniki statystyczne nie wykazały zależności pomiędzy odległością geograficzną i przepływem wiedzy (s.191).

Druga z badanych hipotez szczegółowych (s. 180) wydaje się z kolei być nieco banalna, gdyż zakłada, że „gęstość sieci współpracy w organizacji klastrowej jest większa niż gęstość sieci przepływów wiedzy". Inaczej mówiąc, autor zakłada, że współpraca przedsiębiorstw/ organizacji nie zawsze wiąże się z transferem wiedzy, co oczywiście jest prawda, gdyż istnieje wiele potencjalnych płaszczyzn, na których zakładana współpraca może się opierać (poza wymianą wiedzy). Równość dwóch wskaźników gęstości sieci oznaczałaby niejako oparcie współpracy firm wyłącznie na przepływie wiedzy.

W zasadzie bez istotnych zastrzeżeń można przyjąć sposób weryfikacji trzeciej z hipotez roboczych (o wpływie pozycji/centralności przedsiębiorstwa w sieci przepływów na jego innowacyjność; s. 180).

Także niemal wszystkie wnioski końcowe sformułowano prawidłowo, zgodnie z wynikami wcześniej wykonanych analiz cząstkowych. Zwraca uwagę ostrożność autora w formułowaniu dalej idących rekomendacji, co zwykle znamionuje dojrzałe spojrzenie na możliwości wnioskowania w oparciu o zastosowane metody i techniki badań.

Ocena rozprawy pod względem metodycznym

Zastosowana przez autora procedura badawcza nie budzi poważnych zastrzeżeń. Ze strony przygotowania teoretycznego niezbędne było dokładne prześledzenie zarówno literatury przedmiotu, jak i formalnych dokumentów odnoszących się na poziomie międzynarodowym (UE), krajowym i regionalnym (województwa) do problematyki porozumień klastrowych. Specyfika badanych zagadnień (relacje o charakterze przepływów w organizacjach typu sieci) wymagała

4