Logistyka
PODSTAWY LOGISTYKI
PODSTAWY LOGISTYKI
1
Prof. dr hab. inż. Andrzej BUJAK
Agenda
ProwadzÄ…cy
ProwadzÄ…cy
Zasady zaliczenia
Zasady zaliczenia
Tematyka wykładów
Tematyka wykładów
Literatura
Literatura
© dr hab. Andrzej BUJAK, 2008-05-23 2
© dr hab. Andrzej BUJAK, 2008-05-23
Literatura
Abt S., Zarządzanie logistyczne w przedsiębiorstwie, PWE,
Abt S., Zarządzanie logistyczne w przedsiębiorstwie, PWE,
Warszawa 1998.
Warszawa 1998.
Abt S., M. Woz
niak: Podstawy logistyki. Wyd. Uniwersytet
Abt S., M. Woz
niak: Podstawy logistyki. Wyd. Uniwersytet
Gdański 1993.
Gdański 1993.
Blaik P., Logistyka PWE Warszawa 2001
Blaik P., Logistyka PWE Warszawa 2001
Ficoń K., Procesy logistyczne w przedsiębiorstwie, Impuls Plus
Ficoń K., Procesy logistyczne w przedsiębiorstwie, Impuls Plus
Consulting, Gdynia 2001.
Consulting, Gdynia 2001.
Kempny D., Logistyczna obsługa klienta, PWE, Warszawa 2001.
Kempny D., Logistyczna obsługa klienta, PWE, Warszawa 2001.
Kompendium wiedzy o logistyce, praca zbiorowa pod red. E.
Kompendium wiedzy o logistyce, praca zbiorowa pod red. E.
Gołembskiej, PWN, Warszawa - Poznań 2002.
Gołembskiej, PWN, Warszawa - Poznań 2002.
Kortschak B.H., Co to jest logistyka?, Wydawnictwo Austriackiej
Kortschak B.H., Co to jest logistyka?, Wydawnictwo Austriackiej
Federalnej Izby Gospodarczej, Wiedeń 1992,
Federalnej Izby Gospodarczej, Wiedeń 1992,
© dr hab. Andrzej BUJAK, 2008-05-23 3
© dr hab. Andrzej BUJAK, 2008-05-23
Literatura
Skowronek Cz., Sarjusz-Wolski Z., Logistyka w
Skowronek Cz., Sarjusz-Wolski Z., Logistyka w
przedsiębiorstwie, PWE Warszawa 2003
przedsiębiorstwie, PWE Warszawa 2003
Pfohl H., Zarządzanie logistyką Poznań 1998
Pfohl H., Zarządzanie logistyką Poznań 1998
Szpon J., Dembińska-Cyran I., Wiktorowska-Jasik A.,
Szpon J., Dembińska-Cyran I., Wiktorowska-Jasik A.,
Podstawy logistyki, Stowarzyszenie Naukowe Instytutu
Podstawy logistyki, Stowarzyszenie Naukowe Instytutu
Gospodarki i Rynku, Szczecin 2005.
Gospodarki i Rynku, Szczecin 2005.
SÅ‚ownik terminologii logistycznej, Biblioteka Logistyka, ILiM,
SÅ‚ownik terminologii logistycznej, Biblioteka Logistyka, ILiM,
Poznań 2006.
Poznań 2006.
Systemy informacyjne logistyki, red. A. Nowicki,
Systemy informacyjne logistyki, red. A. Nowicki,
Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu,
Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu,
Wrocław 2006.
Wrocław 2006.
© dr hab. Andrzej BUJAK, 2008-05-23 4
© dr hab. Andrzej BUJAK, 2008-05-23
Podstawy logistyki
TEMAT:
LOGISTYKA ZAOPATRZENIA
5
Prof. dr hab. inż. Andrzej BUJAK
Zapoznać z:
Zapoznać z:
podstawowymi definicjami, pojęciami, związkami
podstawowymi definicjami, pojęciami, związkami
i zależnościami związanymi z logistyką
i zależnościami związanymi z logistyką
rolą i znaczeniem logistyki we współczesnej
rolą i znaczeniem logistyki we współczesnej
gospodarce
gospodarce
podstawowymi procesami logistycznymi
uwarunkowaniami i perspektywami rozwoju, ewolucjÄ…
logistyki
" wskazać możliwe z
ródła wiedzy
" wskazać możliwe z
ródła wiedzy
© dr hab. Andrzej BUJAK, 2008-05-23 6
© dr hab. Andrzej BUJAK, 2008-05-23
Cel wykładów
Celem moich wykładów nie jest i nie będzie
udzielenie jednoznacznych odpowiedzi na szereg
pojawiajÄ…cych siÄ™ pytania zwiÄ…zanych z logistykÄ…
w jej podstawowym ujęciu
lecz raczej ich istotą będzie ich zadanie,
jak również wskazanie roli i znaczenia
współczesnej logistyki w systemie
gospodarczym Polski i świata
oraz uwarunkowań i perspektyw
jej rozwoju.
© dr hab. Andrzej BUJAK, 2008-05-23 7
© dr hab. Andrzej BUJAK, 2008-05-23
Podstawy logistyki
Zagadnienia:
Zagadnienia:
1. Pojęcie zaopatrzenia
1. Pojęcie zaopatrzenia
2. Procesy zaopatrzeniowe
2. Procesy zaopatrzeniowe
3. Decyzja make or buy
3. Decyzja make or buy
4. Ocena i wybór dostawców
4. Ocena i wybór dostawców
5. Strategia zaopatrzeniowa
5. Strategia zaopatrzeniowa
© dr hab. Andrzej BUJAK, 2008-05-23 8
© dr hab. Andrzej BUJAK, 2008-05-23
Logistyka
Logistyka odpowiada za fizyczne przemieszczanie
Logistyka odpowiada za fizyczne przemieszczanie
wszystkich materiałów wewnątrz organizacji.
wszystkich materiałów wewnątrz organizacji.
Składają się na nią:
Składają się na nią:
 przemieszczanie surowców (faza zaopatrzenia),
 przemieszczanie surowców (faza zaopatrzenia),
 przemieszczanie w trakcie produkcji (faza produkcji),
 przemieszczanie w trakcie produkcji (faza produkcji),
 przemieszczanie gotowych produktów (faza zbytu).
 przemieszczanie gotowych produktów (faza zbytu).
© dr hab. Andrzej BUJAK, 2008-05-23 9
© dr hab. Andrzej BUJAK, 2008-05-23
Zakres logistyki
LOGISTYKA ZAOPATRZENIA
LOGISTYKA ZAOPATRZENIA
(faza zaopatrzenia)
(faza zaopatrzenia)
materiały są transportowane od dostawców do organizacji.
materiały są transportowane od dostawców do organizacji.
LOGISTYKA PRODUKCJI
LOGISTYKA PRODUKCJI
(faza produkcji)
(faza produkcji)
materiały są zużywane wewnątrz przedsiębiorstwa.
materiały są zużywane wewnątrz przedsiębiorstwa.
LOGISTYKA DYSTRYBUCJI
LOGISTYKA DYSTRYBUCJI
(faza zbytu)
(faza zbytu)
materiały są transportowane na zewnątrz organizacji
materiały są transportowane na zewnątrz organizacji
© dr hab. Andrzej BUJAK, 2008-05-23 10
© dr hab. Andrzej BUJAK, 2008-05-23
ZAOPATRZENIE W A
AC
CUCHU
ZAOPATRZENIE W A
AC
CUCHU
DOSTAW
DOSTAW
Dostawcy
Dostawcy
Działalność
Działalność
Zaopatrzenie Dystrybucja
Zaopatrzenie Dystrybucja
podstawowa
podstawowa
(zakupy) do klientów
(zakupy) do klientów
(produkcja)
(produkcja)
Klienci
Klienci
© dr hab. Andrzej BUJAKy
ródło: J.J. Coyle, E. J. Bardi, C. J.Langley Jr., Zarządzanie logistyczne, PWE Warszawa 2002 str 28
, 2008-05-23 11
© dr hab. Andrzej BUJAKy
ródło: J.J. Coyle, E. J. Bardi, C. J.Langley Jr., Zarządzanie logistyczne, PWE Warszawa 2002 str 28
, 2008-05-23
Zagadnienie 1
POJ
CIE
POJ
CIE
ZAOPATRZENIA
ZAOPATRZENIA
© dr hab. Andrzej BUJAK, 2008-05-23 12
© dr hab. Andrzej BUJAK, 2008-05-23
O zaopatrzeniu mówimy, gdy zakupy muszą być
O zaopatrzeniu mówimy, gdy zakupy muszą być
poprzedzone działaniami, których wykonanie jest niezbędne, zanim
poprzedzone działaniami, których wykonanie jest niezbędne, zanim
znane jest zapotrzebowanie, takimi jak np.:
znane jest zapotrzebowanie, takimi jak np.:
· analiza stanu zapasów,
· analiza stanu zapasów,
· umowy z dostawcami,
· umowy z dostawcami,
· organizacja transportu,
· organizacja transportu,
· odbiór i kontrola dostaw,
· odbiór i kontrola dostaw,
· skÅ‚adowanie,
· skÅ‚adowanie,
· manipulacja materiaÅ‚ami
· manipulacja materiaÅ‚ami
· reklamacja.
· reklamacja.
© dr hab. Andrzej BUJAK, 2008-05-23 13
© dr hab. Andrzej BUJAK, 2008-05-23
DEFINICJA ZAOPATRZENIA
DEFINICJA ZAOPATRZENIA
Zaopatrzenie to działalność pomocnicza przyczyniająca się
do uzyskania przewagi konkurencyjnej przez danÄ…
jednostkę gospodarczą poprzez dodanie wartości.
A
ańcuch wartości to horyzontalny plan procesu, w którego
takcie jest dodawana wartość do produktu począwszy od
momentu, gdy jest on surowcem, a skończywszy, gdy jest
produktem finalnym (włączając w to serwis posprzedażny).
M.E. Porter, Competitive Advantages:
CreatingandSustainingSuperior Performance,
TheFreePress, New York 1985.
© dr hab. Andrzej BUJAK, 2008-05-23 14
© dr hab. Andrzej BUJAK, 2008-05-23
Zaopatrzenie -proces pozyskiwania towarów od
Zaopatrzenie -proces pozyskiwania towarów od
dostawców zewnętrznych lub wewnętrznych.1
dostawców zewnętrznych lub wewnętrznych.1
Zaopatrzenie  proces zapewniający poszczególnym
Zaopatrzenie  proces zapewniający poszczególnym
ogniwom łańcucha dostaw zasilanie w dobra niezbędne
ogniwom łańcucha dostaw zasilanie w dobra niezbędne
do wykonywania ich zadań.
do wykonywania ich zadań.
Podstawowym celem realizacji jego funkcji jest
Podstawowym celem realizacji jego funkcji jest
zagwarantowanie dostawy surowców, materiałów,
zagwarantowanie dostawy surowców, materiałów,
komponentów, półproduktów, produktów z
komponentów, półproduktów, produktów z
poprzedzającego ogniwa łańcucha dostaw
poprzedzającego ogniwa łańcucha dostaw
1. Słownik terminologii logistycznej, Instytut Logistyki i Magazynowania, Poznań 2006
© dr hab. Andrzej BUJAK, 2008-05-23 15
© dr hab. Andrzej BUJAK, 2008-05-23
DEFINICJA ZAOPATRZENIA
DEFINICJA ZAOPATRZENIA
 W zależności od sytuacji zaopatrzenie można
 W zależności od sytuacji zaopatrzenie można
zdefiniować, w węższym zakresie jako akt
zdefiniować, w węższym zakresie jako akt
zakupu towarów i usług dla firmy,
zakupu towarów i usług dla firmy,
lub w szerszym zakresie, jako proces
lub w szerszym zakresie, jako proces
pozyskiwania dóbr i usług dla firmy .
pozyskiwania dóbr i usług dla firmy .
© dr hab. Andrzej BUJAK, 2008-05-23 16
© dr hab. Andrzej BUJAK, 2008-05-23
ZAOPATRZENIE
ZAOPATRZENIE
określenie cen
(rozpoznanie, negocjacja) harmonogram
ustalanie zapotrzebowania czasowy
odbiorców zakupów
utrzymywanie
kontrola
zapasów
jakościowa
ZAOPATRZENIE
ZAOPATRZENIE
materiałów
dostaw
lokalizacja
z
ródeł
zamawianie,odbiór,
zaopatrzenia
składowanie dóbr
17
© dr hab. Andrzej BUJAK, 2008-05-23 17
© dr hab. Andrzej BUJAK, 2008-05-23
DEFINICJA LOGISTYKI
DEFINICJA LOGISTYKI
ZAOPATRZENIA
ZAOPATRZENIA
Logistyka zaopatrzenia to dział który kontroluje
Logistyka zaopatrzenia to dział który kontroluje
przepływ dóbr fizycznych z rynku zaopatrzenia do
przepływ dóbr fizycznych z rynku zaopatrzenia do
magazynu zaopatrzeniowego przedsiębiorstwa lub
magazynu zaopatrzeniowego przedsiębiorstwa lub
bezpośrednio do produkcji przy systemie just in time
bezpośrednio do produkcji przy systemie just in time
 czyli dokładnie na czas
 czyli dokładnie na czas
© dr hab. Andrzej BUJAK, 2008-05-23 18
© dr hab. Andrzej BUJAK, 2008-05-23
Zagadnienie 2
Zagadnienie 2
PROCES
PROCES
ZAOPATRZENIA
ZAOPATRZENIA
© dr hab. Andrzej BUJAK, 2008-05-23 19
© dr hab. Andrzej BUJAK, 2008-05-23
ETAPY PROCESU
ETAPY PROCESU
ZAOPATRZENIA
ZAOPATRZENIA
Proces zaopatrzenia składa się z następujących etapów
Proces zaopatrzenia składa się z następujących etapów
1. Tworzenie list zaopatrzeniowych
1. Tworzenie list zaopatrzeniowych
2. Kontakt z dostawcÄ…
2. Kontakt z dostawcÄ…
3. Złożenie zamówienia.
3. Złożenie zamówienia.
3. Potwierdzenie zamówienia.
3. Potwierdzenie zamówienia.
4. Organizacja i realizacja dostawy.
4. Organizacja i realizacja dostawy.
5. Przyjęcie dostawy.
5. Przyjęcie dostawy.
6. Magazynowanie.
6. Magazynowanie.
© dr hab. Andrzej BUJAK, 2008-05-23 20
© dr hab. Andrzej BUJAK, 2008-05-23
PROCES ZAOPATRZENIA
PROCES ZAOPATRZENIA
© dr hab. Andrzej BUJAK, 2008-05-23 21
© dr hab. Andrzej BUJAK, 2008-05-23
STRUKTURA PROCESU
STRUKTURA PROCESU
ZAPATRZENIA
ZAPATRZENIA
Struktura procesu zaopatrzenia
Struktura procesu zaopatrzenia
1. Określenie (lub powtórna ocena) potrzeb materiałowych
1. Określenie (lub powtórna ocena) potrzeb materiałowych
2. Zdefiniowanie i ocena wymagań użytkownika
2. Zdefiniowanie i ocena wymagań użytkownika
3. Podjęcie decyzji: produkować we własnym zakresie czy kupić?
3. Podjęcie decyzji: produkować we własnym zakresie czy kupić?
4. Określenie typu zakupu
4. Określenie typu zakupu
5. Przeprowadzenie analizy rynku
5. Przeprowadzenie analizy rynku
6. Określenie wszystkich możliwych dostawców
6. Określenie wszystkich możliwych dostawców
7. Wstępna selekcja wszystkich możliwych z
ródeł zaopatrzenia
7. Wstępna selekcja wszystkich możliwych z
ródeł zaopatrzenia
8. Ocena i wybór konkretnego dostawcy
8. Ocena i wybór konkretnego dostawcy
9. Przyjęcie dostawy produktu
9. Przyjęcie dostawy produktu
10. Ocena wykonania dostawy.
10. Ocena wykonania dostawy.
y
ródło: J.Coyle i inni: Zarządzanie Logistyczne. PWE Warszawa 2002.
© dr hab. Andrzej BUJAK, 2008-05-23 22
© dr hab. Andrzej BUJAK, 2008-05-23
PROCES SPORZ
DZANIA PLANU
ZAOPATRZENIA
Program
Prognozy
produkcji
Plan
popytu
sprzedaży
Plan potrzeb
Zamówienia
materiałowych
odbiorców
Stan zapasów
materiałowych
Plan zdolności
produkcyjnych
Harmonogrowanie
Zamówienia
dostaw
y
ródło: Opracowanie własne
Na podstawie: Stefan Abt, Zarządzanie logistyczne w ćwiczeniach, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej, Poznań 2001
23
© dr hab. Andrzej BUJAK, 2008-05-23 23
© dr hab. Andrzej BUJAK, 2008-05-23
Zagadnienie 3
Zagadnienie 3
DECYZJE MAKE
DECYZJE MAKE
OR BUY
OR BUY
© dr hab. Andrzej BUJAK, 2008-05-23 24
© dr hab. Andrzej BUJAK, 2008-05-23
PROCES ZAOPATRZANIA
PROCES ZAOPATRZANIA
TYP ANALIZA MOŻLIWI
ZAKUPU RYNKU DOSTAWCY
PRODUKOWAĆ
WST
PNA
CZY KUPIĆ
SELEKCJA
WYMAGANIA WYBÓR
UŻYTKOWNIKA DOSTAWCY
PLANOWANIE PRZYJ
CIE
POTRZEB DOSTAWY
25
© dr hab. Andrzej BUJAK, 2008-05-23 25
© dr hab. Andrzej BUJAK, 2008-05-23
MOB
MOB
Make or Buy
Make or Buy
 Make or buy
 Make or buy
lepiej produkować w zakładzie czy kupić, co jest bardziej
lepiej produkować w zakładzie czy kupić, co jest bardziej
opłacalne; dotyczy wytwarzania konkretnych produktów.
opłacalne; dotyczy wytwarzania konkretnych produktów.
MOB (Make or Buy) to algorytm (wzór)
MOB (Make or Buy) to algorytm (wzór)
używany w procesie analizowania decyzji
używany w procesie analizowania decyzji
"robić samemu czy kupić". Jego zadaniem
"robić samemu czy kupić". Jego zadaniem
jest określenie, która decyzja, ta o zakupie
jest określenie, która decyzja, ta o zakupie
czy ta o produkcji przy użyciu własnych
czy ta o produkcji przy użyciu własnych
mocy produkcyjnych, jest ekonomicznie
mocy produkcyjnych, jest ekonomicznie
korzystniejsza w danej jednostce w
korzystniejsza w danej jednostce w
określonym przedziale czasu.1
określonym przedziale czasu.1
1.http://www.logus.wzieu.pl/pliki/slownik.htm
26
© dr hab. Andrzej BUJAK, 2008-05-23 26
© dr hab. Andrzej BUJAK, 2008-05-23
PRZESA
ANKI DECYZJI
MAKE OR BUY
Podjęcie decyzji "kupować czy produkować"
uwarunkowane jest zawsze dwoma grupami przesłanek:
dążeniem do obniżki kosztów producenta
dążeniem do obniżki kosztów producenta
zapewnieniem bezpiecznych warunków działania, dostaw
zapewnieniem bezpiecznych warunków działania, dostaw
o wymaganej jakości oraz osiągnięciem optymalnego
o wymaganej jakości oraz osiągnięciem optymalnego
poziomu wykorzystania zasobów
poziomu wykorzystania zasobów
Poprawnie podjęta decyzja "kupować czy produkować" musi
brać pod uwagę obie wyżej wymienione grupy przesłanek.1
1. Słownik terminologii logistycznej, Instytut Logistyki i Magazynowania, Poznań 2006
27
© dr hab. Andrzej BUJAK, 2008-05-23 27
© dr hab. Andrzej BUJAK, 2008-05-23
ANALIZA MAKE OR BUY
ANALIZA MAKE OR BUY
Analiza Make Or Buy jest typowym
Analiza Make Or Buy jest typowym
problemem decyzyjnym ze sfery
problemem decyzyjnym ze sfery
zarządzania. Należy ją przeprowadzić,
zarządzania. Należy ją przeprowadzić,
aby wybrać najkorzystniejsze
aby wybrać najkorzystniejsze
rozwiÄ…zanie, rozpatrujÄ…c przy tym
rozwiÄ…zanie, rozpatrujÄ…c przy tym
korzyści i koszty alternatywnych
korzyści i koszty alternatywnych
rozwiązań.
rozwiązań.
© dr hab. Andrzej BUJAK, 2008-05-23 28
© dr hab. Andrzej BUJAK, 2008-05-23
ANALIZA MAKE OR BUY
W ANALIZIE MOB ANALIZOWANE S
2 WARIANTY ROZWI
ZAC
:
W ANALIZIE MOB ANALIZOWANE S
2 WARIANTY ROZWI
ZAC
:
Alternatywa 1. Alternatywa 2.
Alternatywa 1. Alternatywa 2.
Korzystanie z dostępnego Zlecenie zadania i usługi
Korzystanie z dostępnego Zlecenie zadania i usługi
potencjału przedsiębiorstwa - podwykonawcom -
potencjału przedsiębiorstwa - podwykonawcom -
WYKONAĆ KUPIĆ.
WYKONAĆ KUPIĆ.
29
© dr hab. Andrzej BUJAK, 2008-05-23 29
© dr hab. Andrzej BUJAK, 2008-05-23
Argumenty za produkowaniem Argumenty za kupowaniem
Argumenty za produkowaniem Argumenty za kupowaniem
samemu
samemu
Chronienie tajemnicy własnej Wyższy poziom umiejętności
Chronienie tajemnicy własnej Wyższy poziom umiejętności
działalności podmiotu zewnętrznego
działalności podmiotu zewnętrznego
Brak ofert usług z zewnątrz Brak dostępu do know-how,
Brak ofert usług z zewnątrz Brak dostępu do know-how,
bariery wejścia
bariery wejścia
Wymagania jakościowe, Wymagania jakościowe,
Wymagania jakościowe, Wymagania jakościowe,
terminowe i inne niemożliwe do terminowe i inne niemożliwe do
terminowe i inne niemożliwe do terminowe i inne niemożliwe do
spełnienia na zewnątrz spełnienia wewnątrz firmy
spełnienia na zewnątrz spełnienia wewnątrz firmy
Wysokie koszty na zewnÄ…trz Niskie koszty na zewnÄ…trz
Wysokie koszty na zewnÄ…trz Niskie koszty na zewnÄ…trz
Wysokie ryzyko na zewnÄ…trz Niskie ryzyko na zewnÄ…trz
Wysokie ryzyko na zewnÄ…trz Niskie ryzyko na zewnÄ…trz
y
ródło: M.Trocki, Outsourcing, PWE,Warszawa2001
30
© dr hab. Andrzej BUJAK, 2008-05-23 30
© dr hab. Andrzej BUJAK, 2008-05-23
Zagadnienie 4
Zagadnienie 4
OCENA I WYBÓR
OCENA I WYBÓR
DOSTAWCY
DOSTAWCY
© dr hab. Andrzej BUJAK, 2008-05-23 31
© dr hab. Andrzej BUJAK, 2008-05-23
PROCES ZAOPATRZANIA
PROCES ZAOPATRZANIA
TYP ANALIZA MOŻLIWI
TYP ANALIZA MOŻLIWI
ZAKUPU RYNKU DOSTAWCY
ZAKUPU RYNKU DOSTAWCY
PRODUKOWAĆ
PRODUKOWAĆ
WST
PNA
WST
PNA
CZY KUPIĆ
CZY KUPIĆ
SELEKCJA
SELEKCJA
WYMAGANIA WYBÓR
WYMAGANIA WYBÓR
UŻYTKOWNIKA DOSTAWCY
UŻYTKOWNIKA DOSTAWCY
PLANOWANIE PRZYJ
CIE
PLANOWANIE PRZYJ
CIE
POTRZEB DOSTAWY
POTRZEB DOSTAWY
32
© dr hab. Andrzej BUJAK, 2008-05-23 32
© dr hab. Andrzej BUJAK, 2008-05-23
WYBÓR DOSTAWCÓW
KIEDY WYBIERAMY DOSTAWCÓW?
KIEDY WYBIERAMY DOSTAWCÓW?
Gdy poszukujemy dostawców materiałów i
Gdy poszukujemy dostawców materiałów i
usług dla nowych wyrobów
usług dla nowych wyrobów
Gdy pojawia się problem z rentownością u
Gdy pojawia się problem z rentownością u
odbiorcy
odbiorcy
Gdy występuje konflikt z dotychczasowymi
Gdy występuje konflikt z dotychczasowymi
dostawcami
dostawcami
Gdy konkurencyjni dostawcy zgłaszają
Gdy konkurencyjni dostawcy zgłaszają
atrakcyjniejsze oferty
atrakcyjniejsze oferty
33
© dr hab. Andrzej BUJAK, 2008-05-23 33
© dr hab. Andrzej BUJAK, 2008-05-23
DOBÓR DOSTAWCÓW
DO WSPÓA
PRACY
1. Wybór dostawców
2. Ocena dostawców
3. Klasyfikacja dostawców
4. Kształtowanie relacji z dostawcami
34
© dr hab. Andrzej BUJAK, 2008-05-23 34
© dr hab. Andrzej BUJAK, 2008-05-23
WYBÓR DOSTAWCÓW
WYBÓR DOSTAWCÓW
WYBÓR DOSTAWCÓW
WYBÓR DOSTAWCÓW
Najważniejszym kryterium wyboru
z punktu widzenia przedsiębiorstw jest
zdolność do finansowania zakupu.
35
© dr hab. Andrzej BUJAK, 2008-05-23 35
© dr hab. Andrzej BUJAK, 2008-05-23
KRYTERIA WYBORU
KRYTERIA WYBORU
DOSTAWCY
DOSTAWCY
POZYCJA FIRMY NA RYNKU, STABILNOŚĆ
POZYCJA FIRMY NA RYNKU, STABILNOŚĆ
FINANSOWA, PRAWNA I ORGANIZACYJNA
FINANSOWA, PRAWNA I ORGANIZACYJNA
DOÅšWIADCZENIE
DOÅšWIADCZENIE
DOSTAWCY
DOSTAWCY
JAKOŚĆ RELACJI
JAKOŚĆ RELACJI
UTRZYMYWANYCH
UTRZYMYWANYCH
Z NABYWC

Z NABYWC

SPRAWNOŚĆ REALIZACJI
SPRAWNOŚĆ REALIZACJI
PROJEKTÓW,
PROJEKTÓW,
EFEKTYWNOŚĆ ZMIAN W
EFEKTYWNOŚĆ ZMIAN W
DZIAA
ANIU
DZIAA
ANIU
KRYTERIA
KRYTERIA
WYBORU
WYBORU
POSIADANA PRZEZ DOSTAWC
WIEDZA
POSIADANA PRZEZ DOSTAWC
WIEDZA
DOSTAWCY
DOSTAWCY
I ZNAJOMOŚĆ TECHNOLOGII
I ZNAJOMOŚĆ TECHNOLOGII
POTRZEBNEJ NABYWCY
POTRZEBNEJ NABYWCY
36
© dr hab. Andrzej BUJAK, 2008-05-23 36
© dr hab. Andrzej BUJAK, 2008-05-23
KRYTERIA WYBORU
KRYTERIA WYBORU
DOSTAWCY
DOSTAWCY
STWORZENIE PODSTAW
STWORZENIE PODSTAW
NIEZAKA
ÓCONEGO
NIEZAKA
ÓCONEGO
ZAPEWNIENIE ODPOWIEDNIEJ
ZAPEWNIENIE ODPOWIEDNIEJ
PRZEBIEGU HANDLU
PRZEBIEGU HANDLU
JAKOÅšCI DOSTARCZANYCH
JAKOÅšCI DOSTARCZANYCH
TOWARÓW
TOWARÓW
D
ŻENIE DO MINIMALIZACJI
D
ŻENIE DO MINIMALIZACJI
A

CZNYCH KOSZTÓW
A

CZNYCH KOSZTÓW
ZWI
ZANYCH Z ZAKUPEM
ZWI
ZANYCH Z ZAKUPEM
TOWARÓW I UTRZYMANIEM
TOWARÓW I UTRZYMANIEM
ZAPASÓW
ZAPASÓW
KRYTERIA
KRYTERIA
WYBORU
WYBORU
DOSTAWCY
DOSTAWCY
y
ródło: opracowanie własne
na podst. S.Abt, Logistyka w teorii i praktyce, Poznań 2001
37
© dr hab. Andrzej BUJAK, 2008-05-23 37
© dr hab. Andrzej BUJAK, 2008-05-23
PROCES WYBORU DOSTAWCY
(współpraca jednorazowa)
Proces wyboru dostawcy jest ograniczony do oceny  zza biurka
Cel prowadzonej oceny - to obniżenia kosztów zakupu.
Cel prowadzonej oceny - to obniżenia kosztów zakupu.
ANALIZA
WYBÓR
RYNKU
DOSTAWCÓW
DOSTAWCY
Pozyskiwanie informacji o
dostawcach i ich ofertach przy
wykorzystaniu Internetu, baz danych,
biuletynów informacyjnych,
informatorów handlowych, fachowej
prasy, zbierania opinii, wywiadów
gospodarczych, wystaw i targów
y
ródło: opracowanie własne
na podst. S.Krawczyk i inni  Logistyka w przedsiębiorstwie , Biblioteka MWSTiL, Wrocław 2007
© dr hab. Andrzej BUJAK, 2008-05-23 38
© dr hab. Andrzej BUJAK, 2008-05-23
PROCES WYBORU DOSTAWCY
(współpraca długookresowa)
proces wyboru dostawcy ma dokładniejszy charakter;
ocena  zza biurka ma na celu dokonanie wstępnej
selekcji,
wyłonienie przedsiębiorstwa spełniającego ustalone
wymagania.
© dr hab. Andrzej BUJAK, 2008-05-23 39
© dr hab. Andrzej BUJAK, 2008-05-23
PROCES WYBORU DOSTAWCY
(współpraca długookresowa)
Zdobywanie dodatkowych informacji dot. potencjału
technicznego, produkcyjnego i kierowniczego
dostawcy oraz wizytacja przedsiębiorstwa w celu
kontroli funkcjonowania zakładu dostawcy
WYBÓR
ANALIZA RYNKU
BADANIE
DOSTAWCÓW
W TERENIE
DOSTAWCY
Pozyskiwanie informacji o dostawcach i ich
ofertach przy wykorzystaniu Internetu, baz danych,
biuletynów informacyjnych, informatorów
handlowych, fachowej prasy, zbierania opinii,
wywiadów gospodarczych, wystaw i targów
y
ródło: opracowanie własne
na podst. S.Krawczyk i inni  Logistyka w przedsiębiorstwie , Biblioteka MWSTiL, Wrocław 2007
© dr hab. Andrzej BUJAK, 2008-05-23 40
© dr hab. Andrzej BUJAK, 2008-05-23
WYBÓR DOSTAWCY W OPARCIU O METOD

KLASYFIKACJI MATERIAA
OWEJ
CZYNNIKI ODGRYWAJ
CE KLUCZOW

CZYNNIKI ODGRYWAJ
CE KLUCZOW

ROL
PRZY WYBORZE DOSTAWCY:
ROL
PRZY WYBORZE DOSTAWCY:
JAKOŚĆ
KOSZTY
TERMINY
ÅšRODOWISKO
Przy wyborze dostawcy opartej na klasyfikacji materiałowej
Przy wyborze dostawcy opartej na klasyfikacji materiałowej
należy określić stopień ważności poszczególnych
należy określić stopień ważności poszczególnych
czynników poprzez przydzielenie im kryteriów, które
czynników poprzez przydzielenie im kryteriów, które
określają ich wpływ na wybór dostawcy.
określają ich wpływ na wybór dostawcy.
41
© dr hab. Andrzej BUJAK, 2008-05-23 41
© dr hab. Andrzej BUJAK, 2008-05-23
WYBÓR DOSTAWCY W OPARCIU O METOD

KLASYFIKACJI MATERIAA
OWEJ
WYNIK CAA
KOWITY 100%
JAKOŚĆ ŚRODOWISKO TERMIN KOSZT
jakość dostawcy 75% wpływ na ekologię termin dostawy 25% poziom cen
50% 80%
możliwości techniczne technologia odzyskiwania terminowość warunki płatności
20% 50% 65% 20%
gwarancje współpraca logistyczna
5% 10%
y
ródło: A. Świetliński, Zasady wyboru dostawcy na podstawie klasyfikacji materiałowej, Gospodarka Materiałowa i Logistyka 1997, nr 3, s. 263
42
© dr hab. Andrzej BUJAK, 2008-05-23 42
© dr hab. Andrzej BUJAK, 2008-05-23
WYBÓR DOSTAWCY W OPARCIU
O METOD
KLASYFIKACJI
MATERIAA
OWEJ
wynik całkowity jest sumą czterech
wymienionych czynników : jakości,
suma każdego z kryteriów czynnika
ochrony środowiska, terminu dostaw
powinna dać wynik wynoszący 100%.
oraz kosztów.
WYNIK CAA
KOWITY 100%
JAKOŚĆ ŚRODOWISKO
jakość dostawcy 75% wpływ na ekologię
50%
możliwości techniczne technologia odzyskiwania
20% 50%
gwarancje
5%
przydział wartości procentowych jest
uzależniony od przyznającego
43
© dr hab. Andrzej BUJAK, 2008-05-23 43
© dr hab. Andrzej BUJAK, 2008-05-23
WYBÓR DOSTAWCY W OPARCIU
O METOD
KLASYFIKACJI
MATERIAA
OWEJ
WYCENA CZYNNIKA
WYCENA CZYNNIKA
CZYNNIK KRYTERIA OCENA WAGA WYCENA
1 2 3 4 5
TERMIN
DOSTAWY 25% 0,88
TERMIN
TERMINOWOŚĆ
DOSTAWY 65% 2,60
WSPÓA
PRACA
LOGISTYCZNA 10% 0,30
RAZEM 100% 3,78
y
ródło: A. Świetliński, Zasady wyboru dostawcy na podstawie klasyfikacji materiałowej, Gospodarka Materiałowa i Logistyka 1997, nr 3, s. 263
44
© dr hab. Andrzej BUJAK, 2008-05-23 44
© dr hab. Andrzej BUJAK, 2008-05-23
OCENA DOSTAWCÓW
OCENA DOSTAWCÓW
OCENA DOSTAWCÓW
OCENA DOSTAWCÓW
To operacyjne działania prowadzone
systematycznie, które mają na celu
ocenÄ™ stopnia wywiÄ…zania siÄ™ dostawcy
z zobowiązań przyjętych w umowach
45
© dr hab. Andrzej BUJAK, 2008-05-23 45
© dr hab. Andrzej BUJAK, 2008-05-23
OCENA DOSTAWCY
Odbiorca powinien systematycznie oceniać
Odbiorca powinien systematycznie oceniać
współpracę z dostawcami.
współpracę z dostawcami.
Ocena powinna dotyczyć głównie terminowości
Ocena powinna dotyczyć głównie terminowości
dostaw, jakości nabywanych towarów oraz
dostaw, jakości nabywanych towarów oraz
braków ilościowych i reklamacji jakościowych.
braków ilościowych i reklamacji jakościowych.
Kryteria oceny powinny być znane odbiorcy.
Kryteria oceny powinny być znane odbiorcy.
Wyniki oceny powinny służyć ciągłemu
Wyniki oceny powinny służyć ciągłemu
doskonaleniu dostawcy.
doskonaleniu dostawcy.
46
© dr hab. Andrzej BUJAK, 2008-05-23 46
© dr hab. Andrzej BUJAK, 2008-05-23
KLASYFIKACJA DOSTAWCÓW
KLASYFIKACJA DOSTAWCÓW
KLASYFIKACJA DOSTAWCÓW
KLASYFIKACJA DOSTAWCÓW
To tworzenie odpowiedniej struktury dostawców, która
umożliwi podjęcie strategicznych decyzji dotyczących
kształtowania wzajemnych relacji
47
© dr hab. Andrzej BUJAK, 2008-05-23 47
© dr hab. Andrzej BUJAK, 2008-05-23
TWORZENIE GRUP DOSTAWCÓW
TWORZENIE GRUP DOSTAWCÓW
Tworzenie grup dostawców, ich klasyfikacja
Tworzenie grup dostawców, ich klasyfikacja
możliwa jest ze względu:
na wielkość obrotów;
poziom cen;
dyskonta;
inne (specyficzne dla danej sytuacji).
Pozwala na prowadzenie:
łatwiejszej obsługi dostawców;
kontrolÄ™ ich rozliczania;
sprawozdawczość.
1.http://erpstandard.pl/slownik
© dr hab. Andrzej BUJAK, 2008-05-23 48
© dr hab. Andrzej BUJAK, 2008-05-23
DOSTAWCA
DOSTAWCA
Jeden, dwóch czy więcej
Jeden, dwóch czy więcej
oprzyrządowania, audytów,
x3
utrzymania zapasów, negocjacji,
transportu, przygotowania dokumentów
kontroli jakościowej i ilościowej, innych
lub albo a może?
płynność produkcji, nawet gdy dostawa od jednego dostawcy jest zła,
stały popyt u odbiorcy i bo istnieje możliwość jego zrealizowania
przez kilku dostawców
brak możliwości wykorzystywania pozycji jednego dostawcy kosztem
odbiorcy.
© dr hab. Andrzej BUJAK, 2008-05-23 49
© dr hab. Andrzej BUJAK, 2008-05-23
DOSTAWCA
DOSTAWCA
Jeden, dwóch czy więcej
Jeden, dwóch czy więcej
?
?
lub
a może?
albo
© dr hab. Andrzej BUJAK, 2008-05-23 50
© dr hab. Andrzej BUJAK, 2008-05-23
LICZBA DOSTAWCÓW
LICZBA DOSTAWCÓW
PRZEDSI
BIORSTWO MOŻE KORZYSTAĆ
PRZEDSI
BIORSTWO MOŻE KORZYSTAĆ
Z JEDNEGO WIELU DOSTAWCÓW..
Z JEDNEGO WIELU DOSTAWCÓW.
LUB
LUB
© dr hab. Andrzej BUJAK, 2008-05-23 51
© dr hab. Andrzej BUJAK, 2008-05-23
LICZBA DOSTAWCÓW
LICZBA DOSTAWCÓW
Plusy i minusy dużej liczby dostawców
Plusy i minusy dużej liczby dostawców
Powszechnie uważa się, iż korzystanie z większej
liczby dostawców jest korzystniejsze, gdyż występuje
bezpośrednia konkurencja, a co z tym idzie obniżenie
(+)
cen i kosztów oraz poprawa jakości i innych
parametrów.
Mimo to wielość dostawców ma także swoje minusy,
gdyż wiąże się ze wzrostem kosztów zakupów
(-)
(uzgodnienia handlowe, przyjęcie dostawy itp.)
© dr hab. Andrzej BUJAK, 2008-05-23 52
© dr hab. Andrzej BUJAK, 2008-05-23
LICZBA DOSTAWCÓW
LICZBA DOSTAWCÓW
OBECNIE OBSERWUJE SI
TRWAA


OBECNIE OBSERWUJE SI
TRWAA


TENDENCJ
DO SYSTEMATYCZNEGO
TENDENCJ
DO SYSTEMATYCZNEGO
ZMNIEJSZANIA LICZBY DOSTAWCÓW
ZMNIEJSZANIA LICZBY DOSTAWCÓW
© dr hab. Andrzej BUJAK, 2008-05-23 53
© dr hab. Andrzej BUJAK, 2008-05-23
PLUSY I MINUSY
PLUSY I MINUSY
JEDNEGO DOSTAWCY
JEDNEGO DOSTAWCY
Tendencje do obniżania liczby dostawców spowodowane
są korzyściami w postaci niższych kosztów:
oprzyrządowania, audytów,
utrzymania zapasów, negocjacji,
transportu, przygotowania dokumentów
kontroli jakościowej innych
i ilościowej,
(-)
(+)
Z drugiej strony wiąże się to z zatrzymaniem produkcji, gdy dostawa
jest zła, zwiększeniem okresowego popytu u odbiorcy i niemożnością
jego zrealizowania, wykorzystywaniem pozycji jednego dostawcy
kosztem odbiorcy.
© dr hab. Andrzej BUJAK, 2008-05-23 54
© dr hab. Andrzej BUJAK, 2008-05-23
ZALETY JEDNEGO
ZALETY JEDNEGO
I KILKU DOSTAWCÓW
I KILKU DOSTAWCÓW
ZALETY
JEDNEGO DOSTAWCY KILKU DOSTAWCÓW
Oferowanie przez dostawcę korzystnych cen dzięki efektom Występowanie konkurencji między dostawcami
ekonomii skali
Ulepszenie komunikacji dzięki nawiązywaniu kontaktów Zwiększenie elastyczności reagowania na wzrost lub
osobistych obniżenie popytu
Ograniczenie pracy administracyjnej Wiele z
ródeł produktów i usług
Podejmowanie wspólnych badań Brak monopolu dostawcy
Zredukowanie kosztów poprzez stały okres współpracy Ubezpieczenie od skutków zdarzeń nadzwyczajnych
Obniżenie kosztów transportu Redukcja poziomów zapasów bezpieczeństwa
Ułatwiona kontrola jakości i harmonogrowania Ulepszenie warunków decentralizacji miejsc składowania
zapasów
55
© dr hab. Andrzej BUJAK, 2008-05-23 55
© dr hab. Andrzej BUJAK, 2008-05-23
Budowa sieci dostawców
Budowa sieci dostawców
Budowa sieci dostawców wymaga wielu przemyślanych
Budowa sieci dostawców wymaga wielu przemyślanych
decyzji i działań.
decyzji i działań.
To nie tylko budowa wspólnej strategii zaopatrzeniowej,
To nie tylko budowa wspólnej strategii zaopatrzeniowej,
podjęcie decyzji  Make or buy , dobór dostawców do
podjęcie decyzji  Make or buy , dobór dostawców do
współpracy i ich ocena (klasyfikacja) ale przede
współpracy i ich ocena (klasyfikacja) ale przede
wszystkim stałą współpraca i wymiana informacji,
wszystkim stałą współpraca i wymiana informacji,
kształtowanie odpowiednich realacji.
kształtowanie odpowiednich realacji.
To permanentne działania prowadzące do stałego
To permanentne działania prowadzące do stałego
doskonalenia sieci dostawców, to poszukiwanie
doskonalenia sieci dostawców, to poszukiwanie
możliwych sposobów obniżania kosztów przy
możliwych sposobów obniżania kosztów przy
doskonaleniu poziomu usług  zadowolenia
doskonaleniu poziomu usług  zadowolenia
klientów.
klientów.
© dr hab. Andrzej BUJAK, 2008-05-23 56
© dr hab. Andrzej BUJAK, 2008-05-23
Zagadnienie 5
Zagadnienie 5
STRATEGIA
STRATEGIA
ZAOPATRZENIOWA
ZAOPATRZENIOWA
© dr hab. Andrzej BUJAK, 2008-05-23 57
© dr hab. Andrzej BUJAK, 2008-05-23
STRATEGIA ZAOPATRZENIOWA
STRATEGIA ZAOPATRZENIOWA
Obszar
Poziom Poziom Poziom
decyzyjny
strategiczny taktyczny operacyjny
Zwiększenie Kontrakty na Realizacja
niezawodności dostawy dostawy.
realizowanych surowców.
dostaw Rejestracja
ZAOPATRZENIE
przez dobór Monitorowanie odchyleń od
odpowiednich współpracy zamówienia
dostawców z dostawcami w dostawie
58
© dr hab. Andrzej BUJAK, 2008-05-23 58
© dr hab. Andrzej BUJAK, 2008-05-23
STRATEGIA ZAOPATRZENIOWA
STRATEGIA ZAOPATRZENIOWA
SKA
ADNIKI CHARAKTERYZUJ
CE STRATEGI

SKA
ADNIKI CHARAKTERYZUJ
CE STRATEGI

ZAOPATRZENIOW

ZAOPATRZENIOW

czas dostawy,
czas dostawy,
niezawodność dostawy
niezawodność dostawy
gotowość dostawy
gotowość dostawy
elastyczność dostawy
elastyczność dostawy
jakość dostawy
jakość dostawy
wyspecjalizowanie dostawy
wyspecjalizowanie dostawy
59
© dr hab. Andrzej BUJAK, 2008-05-23 59
© dr hab. Andrzej BUJAK, 2008-05-23
STRATEGIA ZAOPATRZENIOWA
STRATEGIA ZAOPATRZENIOWA
BUDOWA STRATEGII ZAOPATRZENIOWEJ POWINNA UWZGL
DNIAĆ:
BUDOWA STRATEGII ZAOPATRZENIOWEJ POWINNA UWZGL
DNIAĆ:
Transport
Transport
(dostępność,
(dostępność,
SytuacjÄ™
SytuacjÄ™
koszty)
Aktualne koszty)
Aktualne
rynkowÄ…
rynkowÄ…
ceny,
ceny,
cła, podatki
cła, podatki
Informacje
Informacje
y
ródła
y
ródła dotyczące
dotyczÄ…ce
Możliwości
Możliwości
zaopatrzenia
zaopatrzenia produktów
produktów
produkcyjne
produkcyjne
i nowości
i nowości
dostawców
dostawców
na rynku
na rynku
60
© dr hab. Andrzej BUJAK, 2008-05-23 60
© dr hab. Andrzej BUJAK, 2008-05-23
ELEMENTY STRATEGII
ELEMENTY STRATEGII
ZAOPATRZENIOWEJ
ZAOPATRZENIOWEJ
STWORZENIE STOSUNKÓW OPARTYCH NA WSPÓA
DZIAA
ANIU
I ZAUFANIU POMI
DZY DOSTAWCAMI A ODBIORCAMI
KORZYSTANIE Z MOŻLIWOŚCI PA
YN
CYCH
Z ROZWOJU RYNKU ZAOPATRZENIA
D
ŻENIE DO DA
UGOOKRESOWEJ WSPÓA
PRACY
W SYSTEMIE ZAOPATRZENIOWYM
WSPÓLNE RACHUNKI EKONOMICZNE I ROZLICZEC
BANKOWYCH
W EDI- SYSTEMIE ELEKTORNICZNEJ WYMIANY DANYCH
WSPÓA
PRACA Z LOGISTYCZNYMI CENTRAMI DYSTRYBUCJI
D
ŻENIE DO STWORZENIA WSPÓLNYCH
SPRAWIEDLIWY PODZIAA

SYSTEMÓW INFORMACYJNYCH I
NAKA
ADÓW I KORZYŚCI
INFRASTRUKTURY INFORMATYCZNEJ
61
© dr hab. Andrzej BUJAK, 2008-05-23 61
© dr hab. Andrzej BUJAK, 2008-05-23
STRATEGICZNE PODEJÅšCIE DO
STRATEGICZNE PODEJÅšCIE DO
RELACJI Z DOSTAWCAMI
RELACJI Z DOSTAWCAMI
Strategicznego podejścia do relacji z dostawcami to:
Strategicznego podejścia do relacji z dostawcami to:
" oparcie współpracy na długookresowych porozumieniach,
" oparcie współpracy na długookresowych porozumieniach,
utrzymywanie stałych zasad współpracy w długich okresach,
utrzymywanie stałych zasad współpracy w długich okresach,
" wymiana informacji oparta na wzajemnym zaufaniu,
" wymiana informacji oparta na wzajemnym zaufaniu,
" włączenie dostawców w system strategicznego planowania odbiorcy,
" włączenie dostawców w system strategicznego planowania odbiorcy,
współpraca w zakresie wypracowywania zysku,
współpraca w zakresie wypracowywania zysku,
" podział wypracowanego zysku proporcjonalnie do zaangażowania się
" podział wypracowanego zysku proporcjonalnie do zaangażowania się
partnerów współpracy,
partnerów współpracy,
" wspólny udział w ewentualnie ponoszonych stratach.1
" wspólny udział w ewentualnie ponoszonych stratach.1
CEL:
CEL:
OsiÄ…ganie przez odbiorcÄ™ przewagi konkurencyjnej
OsiÄ…ganie przez odbiorcÄ™ przewagi konkurencyjnej
drogą rozwinięcia bliskiej współpracy z niewielką
drogą rozwinięcia bliskiej współpracy z niewielką
grupą celowo dobranych dostawców.
grupą celowo dobranych dostawców.
62
© dr hab. Andrzej BUJAK, 2008-05-23 62
© dr hab. Andrzej BUJAK, 2008-05-23
STRATEGICZNE RELACJE
STRATEGICZNE RELACJE
Z DOSTAWCAMI
Z DOSTAWCAMI
STRATEGICZNE RELACJE Z DOSTAWCAMI
STRATEGICZNE RELACJE Z DOSTAWCAMI
Sposób organizacji współpracy z dostawcami, przy którym stają się oni
Sposób organizacji współpracy z dostawcami, przy którym stają się oni
głównymi podmiotami odpowiedzialnymi za jakość, koszty i rozwój
głównymi podmiotami odpowiedzialnymi za jakość, koszty i rozwój
techniczny dostarczanych komponentów.
techniczny dostarczanych komponentów.
Po pierwsze - Oparty powinien być na długoterminowej
Po pierwsze - Oparty powinien być na długoterminowej
współpracy i obopólnych korzyściach.
współpracy i obopólnych korzyściach.
Po drugie - jego celem jego jest wytwarzanie produktów lub
Po drugie - jego celem jego jest wytwarzanie produktów lub
dostarczanie usług o coraz to wyższej jakości, niższych
dostarczanie usług o coraz to wyższej jakości, niższych
kosztach i częstsze oferowanie nowych produktów/usług.
kosztach i częstsze oferowanie nowych produktów/usług.
1. Słownik terminologii logistycznej, Instytut Logistyki i Magazynowania, Poznań 2006
63
© dr hab. Andrzej BUJAK, 2008-05-23 63
© dr hab. Andrzej BUJAK, 2008-05-23
Pytania?
© dr hab. Andrzej BUJAK, 2008-05-23 64
© dr hab. Andrzej BUJAK, 2008-05-23
Pamiętaj!!!!
Pamiętaj!!!!
aby nie poprzestać na tym co usłyszysz
aby nie poprzestać na tym co usłyszysz
ale również uczyć się samodzielnie
ale również uczyć się samodzielnie
© dr hab. Andrzej BUJAK, 2008-05-23 65
© dr hab. Andrzej BUJAK, 2008-05-23