MATERIAA
Y KAMIENNE.
Podział skał:
" skały osadowe - powstały w wyniku osadzania się szczątków zwietrzałych starszych skał lub przez nagromadzenie się szczątków
zwierzęcych, a tak\
e przez wytrącanie się związków mineralnych z wód w zamkniętych zbiornikach wodnych.
" skały magmowe - powstały przez zakrzepnięcie płynnego stopu krzemianowego - magmy.
" skały przeobra\
one - sÄ… produktami przeobra\
enia(metamorfozy) skal magmowych i osadowych, które zaszło w wyniku działania na nie
wysokiej temperatury i ciśnienia.
Struktura skały - jest to zespół cech charakteryzujący budowę wewnętrzną skały. W skałach mo\
na wyró\
nić następujące typy struktur:
krystaliczna, porfirowa, szklista, klasyczna.
Tekstura skały - charakteryzuje cechy wewnętrznej budowy skały, tzn. stopień wypełnienia przestrzeni przez minerał(porowatość), sposób
przestrzennego rozmieszczenia składników skały. Tekstura mo\
e być: bezładna, równoległa, fluidalna (lawy wulkaniczne), masywna,
pęcherzykowata, włóknista, łupkowa itp.
Wady skały - skały mogą posiadać pewne wady ograniczające mo\
liwość ich stosowania. Do nich zalicza się przerosty, kawerny(jamiste
wgłębienia), \
yły, plamy, wrosty i wtrącenia, sztych(włoskowate pęknięcia).
Wydobywanie i obróbka kamienia:
Miejscem wydobywania kamieni są kamieniołomy. Urabianie skał, zale\
nie od ich właściwości i przeznaczenia, mo\
e odbywać się ręcznie ,
mechanicznie lub za pomocą materiałów wybuchowych.
" Urabianie ręczne - stosowane przy skałach niezbyt twardych, posiadających łatwą oddzielność lub spękanych i ze szczelinami.
" Urabianie mechaniczne - odbywa się za pomocą tzw. liny bez końca, wrębiarek udarowych, pił tarczowych. Ten sposób urabiania
stosowany jest równie\
przy skałach niezbyt twardych, np. marmur, wapień lub piaskowiec.
" Materiały wybuchowe - stosuje się przy wydobywaniu kamienia przeznaczonego na kruszywo oraz przy odspajaniu bloków kamiennych.
Obróbka kamienia - jest procesem technologicznym, który ma na celu nadanie bryle kamienia określonego kształtu, wymiarów i faktury
powierzchni. Obróbka kamienia mo\
e być ręczna, mechaniczna oraz automatyczna.
" Obróbka ręczna - wykonywana przez człowieka;
" Obróbka mechaniczna - wykonywana przez maszynę;
" Obróbka automatyczna - wykonywana przez maszynę, przy której zautomatyzowane są ruchy zespołów obrabiarek.
Faktury obrobionych powierzchni kamienia:
" Faktury obróbki udarowej - łupana, rwana, krzesana, płasko-ciosana, zębato-ciosana, gradzinowana, grotowana,
groszkowana, prÄ…\
kowana, dłutowana, nacinana;
" Faktury obróbki ściernej - piłowana, przecinana, szlifowana, piaskowana, półpolerowana, polerowana;
" Faktura płomieniowa - posiada wygląd zbli\
ony do wyglądu powierzchni naturalnego przełomu - ślady działania płomienia i
wysokiej temperatury.
Zakres stosowania kamienia - o przydatności kamienia do określonego celu decydują jego cechy fizyczne i mechaniczne,
technologiczne oraz dekoracyjne.
Zastosowanie w budownictwie ogólnym
" fundamenty - głównie ze skał magmowych oraz piaskowce cię\
kie na lepiszczu krzemionkowym, ewentualnie wapiennym,
niekiedy piaskowce lekkie i wapienie;
" Å›ciany zewnÄ™trzne - skaÅ‚y tzw. ciepÅ‚e o Áo < 1.8Mg/m3 ; wapienie lekkie i tufy;
" licowanie ścian - płyty okładzinowe z: piaskowce, granity, marmury, trawertyny itd., skały o ładnym wyglądzie i dobrej
mrozoodporności;
posadzki i schody - skały o małej ścieralności - głównie magmowe, twarde piaskowce i marmury;
" parapety, poręcze, obramowania - skały spełniające wymagania estetyczne.
Zastosowanie w budownictwie mostowym i wodnym - stosuje się tu kamień na ciosy ło\
yskowe, sklepienia mostów, do budowy
grobli, jazów oraz przy regulacji rzek. Kamień ten powinien wykazywać pełną mrozoodporność, małą nasiąkliwość i du\
Ä…
wytrzymałość mechaniczną, tak aby czynniki klimatyczne niszczące strukturę nie powodowały przedwczesnego zniszczenia -
skały magmowe, piaskowce kwarcytowe.
Zastosowanie w budownictwie kolejowym - tłuczeń i \
wir na podtorza; skały o du\
ej wytrzymałości mechanicznej, małej
ścieralności i wysokiej mrozoodporności.
Zastosowanie w budownictwie drogowym - kostka brukowa, tłuczeń, krawę\
niki, słupki itd.; skały o du\
ej wytrzymałości
mechanicznej, małej ścieralności, du\
ej twardości i wysokiej mrozoodporności - głównie skały magmowe.
Wybrane wyroby
KONGLOMERAT jest produktem przemysłowym wynikającym z kombinacji wyselekcjonowanego grysu (kamień naturalny
stanowi 95% masy) oraz \
ywicy poliestrowej w charakterze łącznika o doskonałych właściwościach fizyczno - mechanicznych.
Produkt końcowy posiada parametry fizyczno - mechaniczne podobne, a często przewy\
szające kamień naturalny wchodzący w
jego skład. Do tego dochodzą zalety jakie daje produkcja przemysłowa w sensie kontroli jednolitości koloru i jakości.
Zakres konglomeratu jest niezmiernie du\
y. Począwszy od produktów tradycyjnych, estetyka bardzo podobnych do kamienia
naturalnego, poprzez produkty nowatorskie, oryginalne estetycznie, a\
po materiały na bazie kwarco-granitu, które łącza jedyne
w swoim rodzaju kolory i strukturę z niezwykłą wytrzymałością i absolutną odpornością na kwasy.
Gama produktów obejmuje: płytki podłogowe i okładzinowe o rozmiarach - 30x30, 40x40, 60x30, 60x60x0.9 ,1 lub 1.2cm
słabo polerowane o rozmiarach - 305x123x1.2 ,2 lub 3cm; cokoły przyścienne o rozmiarach - 60x7.5x1.2cm; elementy cięte pod
wymiar
ZASTOWANIE: konglomerat stosuje się wszędzie tam, gdzie tradycyjnie u\
ywa się kamienia naturalnego, płytek
ceramicznych lub lastriko - jest ich znakomita alternatywa Å‚Ä…czÄ…c walory estetyczne, nieograniczone mo\
liwości zastosowania,
bogactwo kolorystyki i łatwość uzyskania po\
ądanych wzorów i kolorów. Konglomeraty mo\
na otrzymywać jako płytki o
ro\
nych rozmiarach, lub jako płyty polerowane o max rozmiarach 305x123cm. Miejsca zastosowań to przede wszystkim:
elewacje; okładziny wewnętrzne; podłogi i posadzki wewnętrzne; schody, parapety, blaty i inne elementy wykończeniowe
PAG-GRANIT  materiał utworzony ze zmielonego grysu granitowego (90%) spajanego \
ywicami poliestrowymi(10%) a
następnie szlifowany. Stanowi materiał okładzinowy  posadzki, ściany słupy, filary itp. Stosowany na zewnątrz i wewnątrz
przy ciągłym działaniu czynników atmosferycznych.
CORIAN - materiał utworzony z wypełniaczy mineralnych (80%) spajanych \
ywicą akrylową (20%) oraz pigmentów.
Stosowany do wykonywania elementów wyposa\
enia wnętrza (bez posadzek)
RUSTIK - materiał utworzony z frakcjowanego kruszywa naturalnego (najczęściej kwarcowego) spajanego \
ywicÄ…
epoksydową  wyrób końcowy jest jamisty. Stosowany do wykonywania powłok posadzkowych bezspoinowych w salonach
wystawowych, sklepach o du\
ych powierzchniach itp.
TYNKI NA BAZIE KRUSZYW NATURALNYCH- tynki cienkowarstwowe, utworzone na bazie grysów naturalnych,
\
wirów kwarcowych barwionych lub nie, z dodatkiem lepiszcz syntetycznych.
NAWIERZCHNIE PRZEPUSZCZALNE DLA WODY I POWIETRZA - powstajÄ… podczas procesu produkcji, w wyniku
którego łączy się wypełniacze tj.: piaski, \
wirki i grysy z \
ywicÄ… epoksydowÄ… w powierzchniÄ™ o otwartych porach dla powietrza
i wody. Bezbarwna \
ywica epoksydowa pozwala na zachowanie naturalnych kolorów u\
ytego wypełniacza, dzięki czemu
nawierzchnie te wkomponowują się w otoczenie. Nawierzchnie takie przeznaczone są dla ruchu lekkiego a mianowicie: ście\
ki
rowerowe i spacerowe, dla ruchu pojazdów na placach golfowych, mini boisk, placów zabaw, opasek przepuszczalnych dla
drzew jak równie\
miejsc postoju samochodów osobowych.
Pozostałe wyroby zgodnie z dostępną literaturą
Kostka granitowa - \
ółta i szara
Piaskowce A
upki kwarcytowe
Marmury Wapienie
Kamieniołom marmuru "Biała Marianna"
Fot. El\
bieta Tołkanowicz