8676616262

informującą, ale również warsztatem pracy. Te ważne i niezastąpione zadania bibliografii nauk humanistycznych i społecznych uzasadniały celowość szczegółowego zajęcia się tym rodzajem bibliografii z perspektywy historycznej.

Założeniem rozprawy jest przedstawienie rozwoju polskiej bibliografii nauk humanistycznych i społecznych do roku 1989, z uwzględnieniem jej związków z rozwojem poszczególnych dyscyplin humanistycznych i społecznych, wykrycia zależności między ich rozwojem a życiem społecznym i politycznym. Ważnym zadaniem jest ukazanie przyczyn warunkujących kierunek i tempo rozwoju prac bibliograficznych, przedstawienie czynników, które sprzyjały lub hamowały ten rozwój, w zależności od okresu, w którym bibliografie powstawały, ustalenia chronologii zmian w formach organizacyjnych wytwarzania i finansowania bibliografii, a przede wszystkim w metodyce opracowania i strukturze edytorskiej i typograficznej.

Głównym celem pracy jest ukazanie problemów metodycznych polskich bibliografii nauk humanistycznych i społecznych w rozwoju historycznym. Analiza sprawności i wartości informacyjnej spisów bibliograficznych miała na celu uchwycenie i pokazanie głównych problemów metodycznych (zakres, zasięgi, dobór i selekcja materiału, opis, układ, indeksy) W analizie duży położono nacisk na nowatorskie rozwiązania, które miały wpływ na kształtowanie się praktyki bibliograficznej. Starano się, obok analizy metodyki opracowania bibliografii ukazać - o ile na to pozwalał materiał - świadomość i kulturę bibliograficzną polskiego środowiska naukowego oraz przedstawić opinie na temat poszczególnych przedsięwzięć, zwracając uwagę na wysuwane postulaty i propozycje. Ogólna metodyka bibliograficzna wychodzi z założenia, że nie ma i nie może być jednolitej metody dla wszystkich bibliografii, nawet w obrębie jednej dziedziny, i że o konkretnych rozwiązaniach decyduje zebrany materiał i przeznaczenie danej bibliografii. Podobnie w niniejszej pracy w rozważaniach dotyczących metody opracowania preferowano pewne rozwiązania, wykazywano jednak zrozumienie i tolerancję dla rozwiązań uwarunkowanych przez uwzględniony materiał i zadania stawiane przed daną bibliografią. Nierzadko takie a nie inne rozwiązania metodyczne były wynikiem określonej sytuacji w nauce, dominujących w niej trendów oraz realiów politycznych - i ten element starano się zaakcentować. Analiza kontekstu historycznego, w jakim przyszło realizować bibliografię, pozwala zrozumieć, dlaczego strona metodyczna miała właśnie taki kształt. Daje również szansę poznania aspektu politycznego bibliografii i konkretne reakcje na jej ukazanie się.