Ważne, aby znalazły się na niej nie tylko wiadomości pochodzące z tekstu ale również te, które uczniowie zdobyli w czasie trwania zajęć.
12. Podsumuj zajęcia: wróć do tematu lekcji oraz pytania kluczowego. Zapytaj uczniów, czy zgadzają się ze słowami Patriarchy Moskiewskiego, iż „W cerkwi wszystko jest inne od rzeczy, które ciągle widzimy wokół nas” i z jakiego powodu cerkiew można traktować jako miejsce, „w którym Niebo styka się z Ziemią”? Następnie odczytaj fragment tekstu, z którego pochodzi cytat w temacie lekcji. Powiedz uczniom, że Świątobliwość Aleksy, Patriarcha Moskiewski wypowiedział cytowane słowa w 1947 r.: „W cerkwi wszystko jest inne od rzeczy, które ciągle widzimy wokół was. Obrazy nie są podobne do tych, które widzimy w domu; ściany pokryte są świętymi wizerunkami; wszystko jest olśniewające; wszystko podnosi ducha i odrywa go od zwykłych myśli i doznań tego świata. Gdy zauważamy w cerkwi coś, co nie oddaje jej wspaniałości i jej znaczenia, razi to nasze oczy i szokuje. Święci Ojcowie ustanowili nie tylko nabożeństwo, ale zdecydowali również o zewnętrznym wyglądzie i wewnętrznym wystroju cerkwi; przewidzieli, zaplanowali i uporządkowali wszystko tak, aby doprowadzić wiernych do takiego stanu ducha, w' którym nic nie krępuje ich wędrówki ku niebiosom, ku Bogu, ku niebiańskiemu światu, którego odzwierciedleniem powinna być cerkiew. Jeśli w szpitalach, które zajmują się chorobami ciała, całe otoczenie ukierunkowane jest na to, aby pacjent mógł jak najszybciej powrócić do zdrowia, jakże wielkich starań potrzebuje właściwe urządzenie duchowego szpitala, którym jest cerkiew Boża”1.
13. Na zakończenie zajęć porozmawiaj z uczniami na temat zachowania w czasie wizyt w świątyniach (niezależnie od wyznania). Zapytaj, czy wiedzą jakie kanony zachowania obowiązują w prawosławnej świątyni? Następnie poproś chętnego ucznia o odczytanie tekstu pt. „Zachowanie się w świątyni - Parafia Prawosławna w Siemiatyczach” (Materiał dla nauczyciela nr 4. Zachowanie się w świątyni - Parafia Prawosławna w Siemiatyczach). Omów z uczniami tekst. Wspólnie zastanówcie się, które zasady opisane w tekście mogłyby obowiązywać w każdej świątyni a które z nich wyłącznie w cerkwi i dlaczego?
Możesz zaproponować uczniom obejrzenie w domu filmu pt. „Hospody pomyłuj -Polski Autokefaliczny Kościół Prawosławny” dostępnym w Internecie na stronie: http://www.voutube.com/watch?v=EM !XA6tq218
Projekt współfinansuje
MIASTO
STOŁECZNE
WARSZAWA
Uspienski L., Symbolika cerkwi, [online], [dostęp 15 gntdnia 2013], http://www.old.cerkiew.pl/prawoslawie/text.php7ids67.
Materiał przygotowany w ramach programu Centrum Edukacji Obywatelskiej „Cztery strony Warszawy. Młodzi przewodnicy po wielokulturowej Warszawie”, dofinansowanego ze środków Urzędu m.st. Warszawy.