8719220285

wskazanie dziecku dalszych perspektyw, zapewnienie go o dalszej pomocy ze strony wychowawcy. Dowodów mogą również dostarczyć absolwenci, którzy odwiedzają zakład i zawsze mogą liczyć na swego byłego opiekuna.

BADANIA EFEKTYWNOŚCI RESOCJALIZACJI

Z pośród przeprowadzonych dotąd badań i metabadań, które zostały opublikowane, a odzwierciedlają skuteczność działania metod resocjalizacyjnych w różnych środowiskach instytucjonalnych i pozainstytucjonalnych, można wysunąć ogólne wnioski, które zostaną przedstawione po omówieniu wyników badań amerykańskich, angielskich i francuskich.

Badania przeprowadzone przez Amerykanów są najliczniejsze z pośród tych, które zajmują się problemem efektywności resocjalizacji. Kolejno omówione badania pochodzą z różnych lat i od różnych autorów, a wysuwające się z nich wnioski pomogą w sprecyzowaniu odpowiedzi na pytanie: Czy resocjalizacja jest efektywna?

W 1966r. Bailey przeanalizował 100 raportów amerykańskich opublikowanych w latach 1940-1960, wywnioskował z nich, że efektywność resocjalizacji jest zauważalna, ale nie jest dostateczna. Z kolei w 197 lr. dwaj badacze Robinson i Smith dokonali oceny krytycznej 10 eksperymentów, których celem było wykazanie różnic jakie zachodzą między skutecznością resocjalizacji a stosowanymi środkami penitencjarnymi i probacyjnymi. Oto jakie wyniki uzyskali, biorąc pod uwagę tylko kryterium braku powrotu do przestępczości: Nie można stwierdzić, który program resocjalizacyjny był lepszy, a który gorszy, gdyż nie ma do tego żadnych podstaw. Ponadto zauważone odrębność między poziomem recydywy a zastosowanym środkiem wynikają z różnic osobowościowych przestępców, a nie z odmienności technik czy metod resocjalizacyjnych. Następny amerykański badacz Speer w 1972r. podjął się analizy 21 raportów, z czego 11 zawierało opis dalszych losów osób przebywających w zakładach korekcyjnych. Jego konkluzja wydaje się być znacząca, według Speera w 50% badań eksperymentalnych można dostrzec spadek poziomu recydywy, jednak jakiekolwiek sukcesy resocjalizacyjne są bardziej widoczne wśród młodych przestępców, którzy objęci byli pracą wychowawczą i terapeutyczną, a po opuszczeniu zakładu zamkniętego pozostali pod opieka postpenitencjarna, niż dorośli przestępcy. Bardzo istotny jest najnowszy eksperyment amerykańskich badaczy z „Center for Criminal Justice” of Harvard Law School, kierowanych przez L.E.Ohlin z Massachusetts, którego głównym celem jest zderzenie efektywności resocjalizacji prowadzonej w środowisku otwartym i zamkniętym dla młodzieży przestępczej lub niedostosowanej społecznie, a następnie określenie warunków, taktyki i toku postępowania, które sprzyjałyby skuteczności resocjalizacji w obu rodzajach oddziaływania. Zaobserwowano, że w instytucjach zamkniętych resocjalizacja przebiega prawidłowo i efektywnie, jeśli wprowadzonych zostanie kilka czynników:

•    mała liczebność środowiska instytucjonalnego

•    małe zróżnicowanie funkcji personelu

•    wysoki poziom i jakość stosunków społecznych i emocjonalnych pomiędzy wychowankami oraz pomiędzy wychowankami a kadra pedagogiczna, a więc tworzenie się więzi społecznych.

Istotne wydaje się odkrycie dotyczące powiązania miedzy wychowankiem a instytucją, a mianowicie dowiedziono, iż im bardziej wychowanek dostosuje się do środowiska wychowawczego instytucji, tym trudniej będzie mu się dostosować do środowiska zewnętrznego po opuszczeniu placówki, a także sytuacja ta będzie pogarszać się im dłużej wychowanek będzie pozostawał w instytucji zamkniętej. Jednakże biorąc pod uwagę wszystkie wnioski badaczy z Massachusetts, nie można jednoznacznie stwierdzić

- 11 -