893285592

grupy cech badanej próbki. Natomiast, po dokonaniu rozdzielania i otrzymaniu badanego składnika / grupy składników w postaci czystej, albo w roztworze określonego rozpuszczalnika, wykonanie odpowiednich badań okazuje się dzisiaj często, nie tylko możliwe, ale wręcz, łatwe.

Przedmiot Techniki Rozdzielania ma za zadanie przybliżyć Studentom problematykę wybranych, nowoczesnych technik, metodyk i metod rozdzielania w zakresie podstaw wykorzystywanych zjawisk, w ważniejszych zastosowaniach w szeroko rozumianej Technologii Chemicznej i pokrewnych. Ma też za zadanie, poznanie zasad projektowania oraz doboru odpowiednich narzędzi, tzn., urządzeń, aparatury i optymalnych warunków rozdzielania w określonych zastosowaniach - wybranych ważniejszych, nowoczesnych technik i metodyk oraz metod rozdzielania, a także zasady kontroli technicznej ogólnie rozumianej efektywności rozdzielania i metody automatyzacji rozdzielania, co współcześnie ma także bardzo ważne znaczenie.

Należy podkreślić, że określenie „wybranych ważniejszych ..." zostało użyte świadomie. Z jednej strony - brak czasu na powtarzanie podstaw „klasycznych" technik, metodyk i metod rozdzielania, takich, jak, sedymentacja (SED), filtracja (F), absorpcja - desorpcja (ABS-DES), destylacja (D), rektyfikacja okresowa (P-R) lub ciągła (C-R), czy ekstrakcja ciecz - ciecz (L/L-E), poznanych w l-szym etapie studiów wg systemu bolońskiego podczas studium podstaw Inżynierii Chemicznej i Procesowej. Z drugiej strony - pozostaje jeszcze wiele nie poznanych dotychczas, przez Państwa, nowoczesnych technik, metodyk i metod rozdzielania, że i tak w ramach niniejszego kursu można Państwu przybliżyć tylko niektóre - najważniejsze. Bardzo ważna jest świadomość, że oprócz tu przedstawionych, istnieją i zostały poznane, albo są na etapie rozwoju, też inne techniki, metodyki i metody rozdzielania, podczas niniejszego kursu bliżej nie zaprezentowane. Zastosowanie którejś z nich może być najbardziej korzystne, w przypadku „rozwiązywania" konkretnego problemu rozdzielczego. Warto, więc w przyszłości, kontynuować studia w zakresie rozdzielania, szczególnie gdy rozdzielanie będzie miało ważne znaczenie w zastosowaniach zawodowych.

TECHNIKI ROZDZIELANIA, WYKORZYSTYWANE W PROCESACH RAFINACJI ROPY NAFTOWEJ - jako przykład ważnych zastosowań oraz wykorzystywania bardzo zróżnicowanych technik i metod rozdzielania, których podstawy zostały (mam nadzieję I?) poznane w ramach kursu Inżynierii Chemicznej Procesowej w l-szym etapie studiów wg systemu bolońskiego. Nie będzie czasu na ich powtórzenie w ramach niniejszego wykładu. Jednakże, znajomość podstaw będzie wymagana w ramach przygotowania do ćwiczenia 5-tego, a także podczas egzaminu. Poniżej opiszę, a przy okazji, przypomnę, niektóre operacje jednostkowe rozdzielania, wykorzystywane w procesach rafinacji ropy naftowej - na przykładzie rafinacji frakcji ropy naftowej z destylacji próżniowej w celu otrzymywania tzw. „naturalnych", („mineralnych") olejów podstawowych („bazowych"), z których komponuje się oleje smarowe poprzez dodatek odpowiednich składników uszlachetniających.

Zamieszczone poniżej ilustracje - rys. 1-8 oraz opisy powinny służyć pomocą w zrozumieniu problematyki. W przypadku trudności, chętnie udzielę dodatkowych wyjaśnień w ramach konsultacji.

Na rys. 1. pokazano bardzo uproszczony schemat ideowy rafinerii Gr LOTOS SA z roku 2007 (przed realizacją projektu „ 10+Otrzymywane wówczas produkty rafinacji ropy naftowej znajdują się na niebieskich polach. Ropa naftowa jest wprowadzana do kolumny „destylacji atmosferycznej, z odpowiednich zbiorników poprzez niezaznaczoną na tym uproszczonym schemacie technologicznym - instalację elektro-dehydratacji (rozdzielanie - solanki od ropy naftowej, ponieważ solanki może pozostać we wsadzie do kolumny w przeliczeniu na chlorki co najwyżej 10 ppm)

Warto przy okazji rys. 1. Zwrócić uwagę, że wszystkie widoczne tu procesy technologiczne oznaczone żółtymi prostokątami, albo są operacjami rozdzielania, albo zawierają operacje rozdzielania, głównie w formie kolumnowej rektyfikacji ciągłej, z odbiorem co najmniej kilku frakcji z każdej kolumny rektyfikacyjnej, ale także separację fazy gazowej od ciekłej, „wódy myjących" od faz węglowodorowych, a także innych, jak np. tzw. „bielenie", tzn. adsorpcję kwaśnych składników na powierzchni sorpcyjnej naturalnego adsorbentu, zwanego „ziemią bielącą".

Operacje jednostkowe, nazwane na rys. 1. - „destylacja atmosferyczna", lub „destylacja próżniowa", to w rzeczywistości - ciągła, wielostopniowa rektyfikacja z odbiorem po kilka frakcji z

4