101058777

Dalej autor rozwala problem uczynienia przedmiotem badań potocznej świadomości Z tym wiale ti( zagadnienie podejścia badawczego — przecież tam badacz podlega poi oczne świadomości. na czym więc ma polegać obiektywizacja jego stanowiska. z jakch iiódd rodn mc świadomość potoczna, którą pojmuje on na sposób zbkiony do markaowsko-mannhnmowskicgo. jako fałszywą świadomość. choć mc mniej pracz to realng w twoim kulturowym działaniu Ił' epoce — pitze Hartu — w której Iwdzw pragną ■kaiMĆ otbmtrmjrk. wairzir^jiyrl stanów tk konni jettnmy nu zmtwazał zoh rem. a faktm msz :wykty stan mmi«4> pet stoi się iwiad.unntną głęboka ^mistyfikowaną — >■ miłniaitruj idantewająco odtwra14 od rzeczyuuiaiei Dlaczego fok jrtl* Przede ■cyiilm >mmp do czyntmto z    Iłiflraoić łmti ouqgo nuiltimli' małego tylko

wycinka skah różnych Hylów Zycha. Aby uwołmł są od mitów 1 legend 1 angpgr dopzałą jwiadmmki. mum porównał całą skalę dawnych I obecnych kultur Ponadto mamy dP czynienia i lęk irm, Może flf okazał. te jedyną skuteczną Scania ptztd lakom zjawiskami pak nar:rntt tlę 1 wmeranw yeti fałsz\wa jwladnmnił Wreszcie mamy kanjhkty Ił codziennym tycia społreznym zawsze pewne osoby kontrolują hdt wyzyskują inne Te merównaict rówmel uf matkuj* tonera 1 tak tamo są o nich klnrme pak o starości 1 pmrrct Nowiedzn !ęk 1 konflikt tworzą podtawowu elementy potoczne/ r»taimiiri Z tych elementów u taka I polityka tworzą ową zbiorową mrzonkę, która ma przeszkodził łodziom w zronantenm, a co chodzi w tycia społecznym1 Totei potoczna twusdsmoił me potrafi ssę teunookrrihł Zawdzięcza rwope umienie rozwmtętym moiłtwoiciam zaprzeczania faktom, które /ej utnie nu wyjaśniają Sie oczekujemy ud pnących, óe wyibanoczą twoje my: sak tamo me poutnrubny oczekiwał od uczestmkou lęgu esy morgo ety la iyeta. aby ye thanactyh

Praca Marana Hamta tklada ag z jedenastu rozdziałów. które tworzą pewien kigKzny aąg. w jakim kolejno coraz pełniej ujawnia ag zaaiotowana przez autora Cattarał Ma terapiom metoda interpretacji Rozdziały można pogrupować na cztery czgAci Pierwsze dwa Matka krowa oraz Mdnlmscy 1 przeciwnicy i*d. dotyczą zjawuka .tabu", którego .nadprzyrodzone" pochodzenie tprowadza Haint do względów ekonomicznych 1 ekologicznych Kolejne rozdziały: Wojna prymitywna. Dziki mężczyzna 1 Potiacz usiłują w podobny sposób wyjaśnić zatady organizujące lycte prymitywnych społeczności Natigpne trzy Widmowe dostawy Meijaisr 1 Tajemnica kuęaa pokoju próbują wyjaacwć tkutki kontaktu kulturowego. Wrctznc ottatroe trzy Mtotły l sabaty. Wielkie piłowanie na czarownic* oraz Powrót czarownic, określają sposoby. w jakch pozorne działania mogą nrutrahzować rzec żywnie konflikty tpolecznr W tym przeglądzie mci o a na przykładne dwóch wybranych tematów, tabu świętych krów i kultu .cargo", przybbźyć meto sposób, w jaki Mamo Harnt wytigpuje przeciwko .mitom tajemnicy* w antropologu kulturowej

1 Swigl*. zwykle tabu

Dla zwolenników niepowtarzalnych, mających twoje Źródło w mu tyce stylów życia, zjawisko _ubu~ jeat przeważnie anakzowane wyłącznie w kontekście otoczki mitologicznej. jaka towarzyszy społeczeństwom. zwłaszcza pierwotnym. Nie starają Mg oni zazwyczaj poszukiwać genezy mitów w materialnej itrukiurze życia kultury Z kolo dla wąskich maieriaktiów mitologia i wynikające z mej zakazy .tabu" gcnerowaoe tą i jednostronnie sprowadzane do zjawisk kuhuiy materialnej zwykle jako przejaw fałszywa świadomości, którą należy przezwyoęży* ruczym zabobon kładący lamę postępowi

Zarówno jedno, jak 1 drugie stanowisko grzeszy jednostronnością 1 brakiem zainteresowania specyficznymi funkcjami kulturowymi, które łączą dany typ .tabu** z całością kultury, przez co zarówno w jednym, jak i w drugim wypadku pomija ńg analizę .tabu" w konlckkac społecznym 1 ekologicznym Przykładem takiego zjawiska jest zakaz spodywama wnłowmy w Indiach Zwolennicy podejścia paerwszego widzą w tym zakazie koronny argument przeciwko matenaluznowi tłumacząc, ic czynniki ksilurowe dominują na tyle silnie nad determtnaoiami ekonomicznymi. ź» pozwalają ludziom głodować obok nienaruszalnych tłustych krów Wizja rolnika w łachmanach temu rającego 1 głodt obok dtiej ibtsiej krowy ma dła obserwatorów zachodach uspakajający posmak tajemnicy'

Zwolennicy stanowiska drugiego uważają, ze nienaruszalność krów stanowi główne źródło baedy w Indmcb

Harris wykazuje błędność zarówno pserwszego. jak i drugiego stanowiska Pierwszy rzut oka na kulturę w Indiach przynoś wrażenie. U ogromna liczba br?użytecznych zwierząt jest bezpośrednim wynikiem hinduizmu Krowy zebu wędrują po miastach, pożywiają ną na straganach. dezorganizuj* ruch uliczny, korzystają z bezpłatnych rządowych przytułków dla starych krów. policja zbacza zabłąkane bydło 1 przywraca je do zdrowia na łąkach przyległych do posterunków, krowy uważane są u członków rodzin roInKzych 1 pdruą rolę symbolu płodności

hak tycznie indyjskie krowy są wychudzone, połowa z ruch osc dąjc ani kropb mleka, jedna lał krowa poirafl wykamuć zaledwie jednego caelaka i to leż oc zawsze Ca więcej — pisze Hams — mitoił do krów me ujwnduje miloici do człowieka' Słynne są .krowie wojny", w których giną ludzie Prowadzone są przeważnie pomiędzy szanującymi krowy bind uniami, a gardzącymi wieprzowiną i spożywającymi wołowinę muzułmanami zamieszkującymi obecnie Pakistan Peanięł o dawnych .krowich' pogromach - jak np • Biharze w 1917 t . kiedy zgmęh X osób ł IX wsi imtzuhmńsksck doszczętnie :łupiono włącznie z (remrneąmm drzwi — wciąż Jeszcze zatruwa Horwmki między Indusem I Pakistanem .

Konstatacja tych faktów skłania powierzchownych obserwatorów do wyciągania zbyt szybkich 1 fałszywych wniosków Np skrajny matenaktta o nastawieniu monoeś ono Hucznym zacząłby reformę w Indiach od zwalczania acligii utwierdzającej .tabu", potem wysłałby wielomslioeową rzeszę krów do rzeźni, centralnie rozdziebl pomiędzy głodujących uzyskane w ten ąmsób mięso 1 w konsekwencji zniszczyłby gospodarkę indyjską, pomnożył głód I w o w prawdo podobny sposób zw^kszyłby bez hę bezrobotnej bwdoty męskiej Krą] siałby się obszarem niewyobrażalnej nędzy, skrajnej anarchii 1 rozkbdu Ciekawe, że w tym .praktycznym" podejściu podobni byliby zarówno skrajm materialiści, jak też 1 skrajni zwolenncy dcakstycznej teom głoszącej sprawczy stosunek wrieneó do rzeczywistości

Odmienność stanowiska Harrisa polega na tym. że poszukuje on praktycznego uzasadnienia dla tabu krów w szerszym kulturowym wymiarze Otóż. woły I bawoły domowe to główna 1 tła pociągowa przy uprawie pół bsdyfsktch. Uważa ssę. u no jedna dzseslęcioakrowe gospodarstwo potrzebna psi para »ośj» hd> bawołów domowych Pros* dztaimue arytmetyczne wykazuje, te jełb chodzi o orkę. lo błotnie nie ma naduyiek. lecz są braki w byde W ładach jest 60 milionów gaipodaritw a łydo 90 milionów zwierząt pociągowych Gdyby każde gospodarstwa miało swoją parę wołów czy bawołów. to pourmno był IX milionów zwierząt pociągowych — to znaczy o 40 mihimów wsęcej. niż jest kh w rzeezyurutałci". Harris stwierdza dalej Bardzo możliwe, te prywatna wiasnośł gospodarstw wiejskich, żywego inwentarza, pbąów 1 wozów ctągnamych przez woły obntta wydąputił robactwa Indyjskiego ate. jak tobie szybko ułwuniamtirm nu wynika : miiałci do krów"

Gospodarka indyjska opną się na .energetyce* zwierzęcej Brak wołu jako siły poć**⁰**] stanowi kita możbwości funkcjonowania gospodarstwa indywidualnego Rolnik wraz te śmiercią zwierzęcia uaci gospodarstwo i co roku setki tysięcy takich rolników pomnażają slumsy miast indyjskich Stąd też rolnik posiadajmy krowę — Ja brykę nowej idy pociągowej*' ma pewne zabezpieczenie gospoda niwa Krowa mc jest tu zwierzęciem dąjącym wyłącznie młako choć 1 te jego skromne ilośo pozwalają popramć dietę całej rodziny — jesl przede wszystkim szansą na odnowienie sdy pociągowej Po wtóre spełnia ona rołę Ja bryk i nawozów" 1 Jzódla energii cieplnej" Krówne ckstremenly spełniają tam bowiem rolę zarówno nawozu naturalnego, jak leż paliwa stosowanego do gotowania potraw Ponadto są one używane jako ma Urna! podlcgoW' co — wbrew por oram — sprzyja rachowaniu czystości

łcźtb porównamy indyjską krowę zebu 1 jej rołę w ekosystemie z ekosystemem amerykańskim, to okaże się. że zastępuje ona zarówno przemysł produkujący traktory dła rolnictwa amerykańskiego, jak 1 przemysł chemiczny produkujący nawozy sztuczne |

^m m «ts. s ts

II IJ

s Ił

I