1388457271

9

pod rokiem 1600. Gdy jednak Siekielowicz drukował w Krakowie między 1660 a 1685 *), wypada właściwie do tych czasów odnieść to wydanie. Szczegóły techniczne urządzania stawów podaje autor w księdze drugiej, obejmującej rozdziać :    O Położeniu y robieniu Rybników — O Uważaniu wod

w Rybnikach y o Instrumentach do tego należących — O wymierzaniu wysokości grobli — O Fundamencie grobli y robieniu iey — O Kwadratach; to iest placach czworogranistych, z których się ziemia na robienie grobli ma brać, wymierzać, y iako robotniki według miary naymować — O Obwarowaniu Tarasem grobli, aby raz dobrze naprawiona, nie psowała się — O Drzewach które są nayspo-sobnieysze do robienia w Rybnikach Tarasów — O Rowie albo Przekopie którędy się ma do Rybnika woda prowadzić y obwarowaniu początku rowu tego: zaraz przytem o Upuście. Jako narzędzie niwelacyjne opisuje Dubrawski tylko węgielnicę skom-binowaną z dyoptrą t. j. prawidłem z celownikami, a co do innych narzędzi, powołuje się na Witruwiusza ²).

Podczas gdy wychodził z druku w Krakowie przekład polski dziełka Dubrawskiego, posiadało już nasze piśmiennictwo techniczne dwie książki traktujące o tym samym przedmiocie. Pierwsza z nich miała tytuł:

O Sprawie, Sypaniu, Wymierzaniu, y Rybiemu stawów: takie o Przekopach, o Ważeniu y prowadzeniu wody. Książki wszystkim gospodarzom potrzebne. Przez Oibrychta Strumień-skiego z Mysłowic, Urzędnika Balickiego ³) wydane. Anno Domini 1513. W Krakowie, Łazarz Andrysowie drukował.

Niewielka to książeczka, kart 68, druk gocki. Źebrawski w swej Bibliografii przytacza jej treść a raczej spis rozdziałów, zawierający niektóre wyrazy techniczne polskie z XVI wieku, a przytem objaśniający zawartość dziełka : Napierwey

o Wadze: albo o mierzeniu Stawów. Nauka krótka o wywodzeniu wody. O budowaniu Grobley. Iakie instrumenta albo Pusty wody maią być w tych Koszach ⁴), abo Basztach. Tarasy iakie mają być u stawu. O stawie ktlióry ma Groblą miedzy górami, O młyniech kthóre na Stawiech pospolicie buduią. O skrzyni iaka ma być tam

^]) Patrz Estrajchera Bibliografia t. VIII, wykaz drukarzy.

³) Posiadamy w języku polskim staranny przekład Witruwiusza (O Budownictwie ksiąg dziesięć), wydany przez Edw. Hr. Raczyńskiego we Wrocławiu w r. 1840. Dwa tomy tekstu i atlas rysunków.

³)    Balice, wieś pod Krakowem, należąca wtedy do Firlejów.

⁴)    Kraty, nie przepuszczające ryb.