cach trudno bowiem utrzymać w firmie pracowników wartościowych, a także stawiać wysokie wymagania. Natomiast wysokie opłacanie pracy może być powńązane z wysokimi wymaganiami.
Funkcja społeczna wyraża się w tworzeniu warunków do budowania zaufania, do współdziałania pracowników i pracodawców oraz współpracy między poszczególnymi grupami pracowników. Funkcja społeczna wiąże się również ze znaczeniem plac dla określenia pozycji społecznej, prestiżu, poczucia ważności i użyteczności. Place są jednym z kryteriów wartościowania, a tym samym zróżnicow'ania ludzi w społeczeństwie. Wyznaczająone miejsce zarówno w skali zakładu, jak i w społeczeństwie. Wymaga to zapewnienia jawności wy nagrodzeń, bo tylko wówczas pracownik będzie znal swoją pozycję wśród innych. Jawność wynagrodzeń jest istotna również z innych względów, mających kluczowe znaczenie dla skutecznego motywowania.
Funkcja motywacyjna ma zachęcać pracujących do działania na rzecz wzrostu produktywności przedsiębiorstwa, obniżania jednostkowych kosztów produkowanych dóbr i usług, do innowacyjności, do poprawy jakości itp. Dobrze realizowana daje duże korzyści i powoduje wzrost wartości rynkowej produktów' firmy oraz umacnia jej pozycję na rynku. Aby płaca była wykorzystywana jako narzędzie motywowania pracowników w warunkach gospodarki rynkowej, konieczne jest ustalenie odpowiednio wysokiego poziomu płacy indywidualnej pracownika oraz zróżnicowania gwarantującego racjonalne proporcje plac między pracownikami. Zróżnicowanie plac w systemie rynkowym powinno zapewnić motywację do coraz lepszej i wydajniejszej pracy każdego pracow nika, a jednocześnie umożliwić kierownictwu dobór odpow iedniego personelu i celowe przemieszczanie pracowników w zależności od potrzeb wynikających z procesu produkcji oraz stwarzać warunki dla istnienia konkurencji osób ubiegających się o coraz wyższe place za coraz lepszą wydajniejszą pracę. Płaca jest uważana za sprawiedliwą tylko wówczas, gdy stosunek nakładów jednostki do jej korzyści jest równoznaczny z dokonaną przez jednostkę oceną takich relacji w przyjętej grupie porównawczej. W razie negatywnej oceny płaca całkowicie zatraca silę motywacyjną nawet wówczas, gdy inne warunki oddziaływały w tym kierunku. Wynagrodzenie, stanowiąc rekompensatę i nagrodę za wykonywaną pracę, pełni zarazem funkcję motywacyjną. Stanowi instrument kształtowania pożądanych postaw i zachowań pracowników zgodnie z oczekiwaniami zatrudniającej ich organizacji.
60