1588093879

Logistyka - nauka

2. ZAPOBIEGANIE WYPADKOM I ICH SKUTKOM

Zapobieganie wypadkom morskim związane jest ze stanem jednostki, jej wyposażeniem, przewożonym ładunkiem, z wyszkoleniem i doświadczeniem załogi, z koniecznością spełniania wymogów międzynarodowych przepisów, z zaangażowaniem i rozsądkiem. Zapobieganie wypadkom to także dbałość o stan techniczny jednostki i właściwa eksploatacja. Często kluczową kwestią jest umiejętność podejmowania właściwych decyzji w różnych stanach środowiska morskiego oraz podczas poważnych awarii urządzeń i systemów, czy na niebezpiecznych akwenach o dużym natężeniu ruchu. Na zmniejszenie ilości wypadków nawigacyjnych będą wpływać właściwa ilościowo i jakościowo (wyszkolona, doświadczona i wypoczęta) obsada wacht, dobrze opracowany z wyprzedzeniem plan bezpiecznej żeglugi (szczególnie dla kanałów, szlaków o dużym natężeniu ruchu, wąskich przejść), właściwe funkcjonowanie systemu komunikacji wewnętrznej (bez barier jak np. sprawność urządzeń czy bariery językowe), wyposażenie w urządzenia przeciwdziałające wypadkom nawigacyjnym i umiejętne z nich korzystanie oraz odpowiednie manewrowanie z umiejętnością przewidywania następstw decyzji.

Liczba wypadków technicznych może ulec zmniejszeniu gdy skrupulatnie przestrzegana będzie dbałość o stan techniczny urządzeń i wyposażenia (zachowany reżim przeglądów i remontów, obchody siłowni, właściwa eksploatacja), sprawdzanie predyspozycji psychofizycznych załogi, zwracanie uwagi na warunki klimatyczne i hydrometeorologiczne.

Mówi się również o tzw. uniwersalnych zasadach, których przestrzeganie pomaga uniknąć wielu wypadków (czynnik ludzki wciąż jest jedną z głównych przyczyn ich występowania). Zasady mówią, że załoga powinna być wykwalifikowana (wyszkolona i doświadczona) i wypoczęta, powinno się używać języka roboczego zrozumiałego dla wszystkich, powinno się prowadzić analizy stanu technicznego kadłuba i jego wyposażenia oraz siłowni okrętowych, a także urządzeń sterowych, śrub napędowych, urządzeń obserwacji i łączności i innych. Wymagana jest fachowa obsługa i konserwacja, bieżąca i systematyczna kontrola stanu technicznego, zachowanie porządku i przestrzeganie szeroko pojętych zasad bhp i ergonomii [1],

Bezpieczeństwo żeglugi związane jest z koniecznością spełnienia wymagań dotyczących stanu technicznego, ale również wyposażenia w środki i urządzenia ratunkowe, obsadę łodzi i tratw ratunkowych, wyposażenie w środki sygnałowe, nawigacyjne i radiowe. Statki zgodnie z wymaganiami przepisów (w zależności od typu i wielkości), powinny być wyposażone w łodzie ratunkowe, tratwy ratunkowe, systemy MES (Morskie Systemy Ewakuacji), koła ratunkowe, pasy ratunkowe, ubrania ratunkowe, środki ochrony cieplnej oraz inne środki i urządzenia ratunkowe, a także służące do wzywania pomocy i komunikacji. Dość i rodzaj środków ratunkowych, ich rozmieszczenie, sposób instalowania i wyposażenie określa konwencja SOLAS (Międzynarodowa konwencja o bezpieczeństwie życia na morzu).

Do niesienia pomocy, a więc w celu wykonywania zadań poszukiwania i ratowania ludzi, powołane są specjalistyczne służby ratownicze (w Polsce- Morska Służba Poszukiwania i Ratownictwa- SAR) korzystające ze wsparcia wojska i innych służb. Szczególnym ważnym zagadnieniem podczas efektywnego niesienia pomocy jest właściwy dobór środków ratowniczych i zastosowanie prawidłowych technik postępowania dopasowanych do rodzaju zaistniałego wypadku (np. pożar, wejście na mieliznę), a także do warunków hydrometeorologicznych, ilości ewakuowanych osób, ich stanu czy typu statku.

W skład Morskiej Służby Poszukiwania i Ratownictwa wchodzą: Morskie Ratownicze Centrum Koordynacyjne - organizujące i koordynujące akcje poszukiwawcze i ratownicze; morskie statki ratownicze oraz brzegowe stacje ratownicze (ochotnicze drużyny ratownicze). Zadania służb SAR to: ratowanie życia na morzu, zwalczanie zanieczyszczeń na morzu, holowanie i ściąganie z mielizny, walka z pożarami, wsparcie medyczne oraz ratownictwo brzegowe. Ze Służbą SAR współdziałają jednostki organizacyjne Marynarki Wojennej, Państwowej Straży Pożarnej, Straży Granicznej, Policji, opieki zdrowotnej oraz inne jednostki będące w stanie udzielić pomocy. Współdziałanie polega w szczególności na udzielaniu niezbędnej pomocy, zgodnie z Planem SAR [7],

Logistyka 3/2015