1907967619

wybranych z grupy gatunków chronionych, zagrożonych i rzadkich. Scharakteryzowano ich wymagania siedliskowe, elementy biologii i liczebność na terenie Parku.

Kolejne akapity, ilustrowane tabelami 7-16 zawierają charakterystyki gatunków z listy Natura 200, oraz opis procesów i zmian zachodzących w populacjach mchów. Zmiany te wyrażają się dwoma przeciwstawnymi procesami: zmniejszaniem i zwiększaniem areału populacji gatunków. Zostały one zestawione w tabeli nr 8. Do gatunków, zmniejszających areały występowania należą leśne gatunki epifityczne, gatunki młak i torfowisk oraz niektóre mchy warstwy naziemnej zbiorowisk leśnych. Do gatunków zwiększających areał występowania należą światłolubne mchy epifityczne oraz mchy siedlisk wydeptywanych. Niektóre procesy zmian mają charakter naturalny, inne antropogeniczny. W tabeli 9 zestawiono i opisano 4 największe, wewnętrzne i zewnętrzne zagrożenia dla populacji mchów na terenie Parku, a mianowicie: funkcjonowanie systemu grzewczego opartego na spalaniu węgla, komunikacja samochodowa, niedostosowanie składu gatunkowego drzewostanów do siedlisk w reglu dolnym oraz ruch turystyczny i funkcjonowanie związanej z nim infrastruktury. Kolejne akapity dotyczą waloryzacji populacji mchów i oceny stanu ochrony gatunków Natura 2000. Ocenie poddano 96 najcenniejszych mchów (Tabela 11), przy czym określono ich wartości następującymi kategoriami: wybitna, bardzo wysoka, wysoka, średnia, niska. Kolejna część rozdziału B dotyczy stanu ochrony gatunków z listy Natura 200. Jeden ze stwierdzonych na terenie TPN gatunków, a mianowicie Meesia longiseta nie został odnaleziony na jedynym znanym stanowisku nad Toporowym Stawem Wyżnim i najprawdopodobniej należy go uznać za wymarły. W tym samym miejscu zachował się Hamatocaulis vernicosus, ale parametry populacji tego mchu są złe i stanowisko to bez czynnej ochrony może w najbliższym czasie przestać istnieć. Trzeci gatunek, Bwcbaumia viridis, został po raz ostatni stwierdzony w 2011 roku, jednak ze względu na obecność odpowiednich siedlisk (próchniejące kłody), nie można go uznać za mech wymarły. Ilustracją tego rozdziału są następujące mapy zbiorcze: nr 1 - Mapa zagrożeń dla populacji mchów, nr 2 - Mapa oceny zagrożeń dla populacji mchów, a także Mapa nr 5 - atlas, zawierający 38 map siedlisk i stanowisk oraz oceny dla 38 gatunków mchów oraz warstwy geometryczne 1, 2, 3,4 i 5.

C. Ochrona mchów, w tym gatunków Natura 2000

W rozdziale tym przedstawiono dotychczasowa ochronę populacji mchów (pośrednio, razem z innymi grupami organizmów). Zastosowane sposoby, zestawione w Tabeli nr 17, zostały określone jako prawidłowe, lecz niewystarczające. W Tabeli 18 natomiast zaprojektowano przedmioty, cele, priorytety, strefy i sposoby ochrony, dotyczące 6 grup mchów, a mianowicie: gatunków epifitycznych (w tym tzw. reliktów puszczańskich), „gatunków parasolowych” dla różnych siedlisk (np. leśnych, wodnych, bagiennych), gatunków muraw wysokogórskich, leśnych regla górnego i dolnego oraz gatunków młak i torfowisk. Tabele 19 i 20 ilustrują warunki i wskaźniki utrzymania mchów z listy Natura 2000. Ostatnią część rozdziału C stanowi projekt monitoringu. W tabeli 21 zestawiono 16 gatunków mchów proponowanych jako przedmiot monitoringu, wśród nich 2 gatunki z listy Natura 2000. Na zakończenie opracowania podano zestawienie 4 zadań ochronnych (tabela 22). Ilustracją tego rozdziału są mapy: 3 - Mapa monitoringu mchów i 4 - Mapa zadań ochronnych oraz warstwy geometryczne 6 i 7.

Załącznikiem do opracowania jest tabela nr 23, zawierająca zestawienie wszystkich stwierdzonych gatunków mchów. W poszczególnych kolumnach podano atrybuty gatunków (kolumny: 1 - ściśle chronione, 2 - częściowo chronione, 3 - Konwencja Berneńska, 4 - V załącznik Dyrektywy Siedliskowej, 5 - zagrożony w Europie, 6 - zagrożony w Polsce, 7 -rzadki w Tatrzańskim Parku Narodowym) oraz ostatnie notowania.

2