2251772392

METODYKA OPRACOWANIA ZASAD GROMADZENIA ZBIORÓW 149

3a — Stopień szkoleniowy wstępny — zbiór wystarczający do prowadzenia samodzielnych prac zarówno przez użytkowników bibliotek publicznych, jak i studentów kursów niższych,

3b — Stopień szkoleniowy zaawansowany — zbiór przystosowany do potrzeb studentów zdobywających tytuł magistra;

4    — Stopień naukowo-badawczy (research level) — zbiór zawiera większość

publikowanych materiałów z dziedziny, koniecznych do prowadzenia samodzielnych badań naukowych; oferuje szeroki wybór wydawnictw zwartych i ciągłych, również w językach obcych;

5    — Stopień pełny (comprehensive level) — biblioteka stara się gromadzić

wszystkie znaczące tytuły w każdej dostępnej postaci i w różnych językach; stopień ten obejmuje także zbiory specjalne.

Do oznaczania zasięgu językowego zbiorów Conspectus zaleca następujące kody literowe: E — przeważa język angielski; F — zbiory zawierają materiały w niektórych językach obcych; W — szeroki wybór języków obcych; Y — materiały w jednym języku obcym.

Założenia Conspectusa zostały wykorzystane przez ALA przy opracowywaniu instrukcji, mających ułatwiać konstruowanie zasad. Pierwszą, której autorami byli Shelia Dowd, Thomas Shoughnessy i Hans Weber, wydano w 1979 r.¹⁹. U podstaw tego przedsięwzięcia —jak czytamy we wstępie — legło założenie, iż zasady gromadzenia zbiorów w różnych bibliotekach powinny być skonstruowane według jednolitego wzorca, tak aby były porównywalne między sobą. Spełnienie tego warunku umożliwi jednocześnie realizację nadrzędnego celu, jaki przyświeca podjęciu prac nad zasadami, tzn. wypracowanie programów specjalizacji zbiorów materiałów bibliotecznych. Porównywalność zasad stała się możliwa przede wszystkim dzięki przyjęciu precyzyjnej terminologii oraz wspólnej dla wszystkich książnic metody badania stopnia kompletności gromadzenia. Celem instrukcji było więc stworzenie uniwersalnego języka porozumiewania się oraz ustalenie istotnych elementów struktury zasad. Rozwój współpracy w zakresie specjalizacji zbiorów, a także coraz bardziej odczuwane restrykcje budżetowe stały się dla bibliotek impulsem do przeprowadzania dokładnych analiz istniejących już zbiorów oraz ich pożądanej zawartości w przyszłości. Instrukcja proponująca odpowiednie procedury miała służyć pomocą bibliotekarzom odpowiedzialnym za tego typu analizy.

Dokument stworzony przez ALA zakłada, że spisane zasady gromadzenia zbiorów są w codziennej praktyce absolutnie niezbędnym instrumentem, pozwalającym bibliotekarzom na racjonalne dysponowanie funduszami przeznaczonymi na uzupełnienie księgozbioru w zgodzie z jego przeznaczeniem i potrzebami użytkowników, a także informującym pracowników bibliotek oraz ich użytkowników o profilu zbiorów, o ich mocnych i słabych stronach.

Omawiana instrukcja zawiera kody oznaczające zasięg językowy zbiorów oraz służące do określania stopnia kompletności gromadzenia, które można zastosować zarówno do scharakteryzowania istniejących już zbiorów, jak

** R. K. Gard ner. Library collecthns (por. przyp. 4), s. 271*278.