152 ARTYKUŁY
Wskazówki określające zadania spisanych zasad gromadzenia zbiorów rozrosły się znacznie w stosunku do poprzedniego dokumentu ALA. W nowym ujęciu zasady mają stać się narzędziem pracy, które opisuje w uporządkowany sposób pracę oddziału gromadzenia, ułatwiając tym samym odpowiedzialne kształtowanie zasobu, dostarcza podstawowych informacji bibliotekarzom odpowiedzialnym za nowe działy wiedzy, przyspiesza i poprawia kontakty między bibliotekami, dokumentując już istniejące oraz wyznaczając nowe obszary ich współpracy, określa priorytety w zakresie prac związanych z katalogowaniem, retrospektywną konwersją oraz konserwacją zbiorów.
Zgodnie z instrukcją, zasady można ująć w różny sposób: w formie tabeli, w formie opisowej, bądź też w formie łączącej układ tabelaryczny z opisem słownym, przy czym dla użytkowników biblioteki szczególnie przydatna jest forma opisowa.
W dalszej części instrukcji omówiono elementy struktury zasad. Przewidziano możliwość rozbudowy części ogólnej zasad o prezentację historii księgozbioru. Dokładniej też niż w 1979 r. sprecyzowano kryteria, które należy wziąć pod uwagę przy ustalaniu ogólnych wytycznych polityki gromadzenia. Zgodnie z tymi kryteriami, w zasadach należy wyraźnie określić politykę biblioteki w odniesieniu do 18 wymienionych w instrukcji rodzajów dokumentów, publikacji autorów lokalnych, dubletów, wydawnictw urzędowych, tłumaczeń, a także źródła wpływu materiałów bibliotecznych.
Jeżeli chodzi o zawartość części szczegółowej zasad, instrukcja zaleca prezentację zbiorów przy użyciu metody Conspectusa, polecając obie jego wersje (RLG i PNW). Biblioteki, które zdecydują się na skonstruowanie swoich zasad nie w formie tabelarycznej, przewidzianej w Conspectusie, lecz według dziedzin i programów akademickich, powinny zamieścić opis programu akademickiego, charakterystykę środowiska użytkowników, omówienie realizowanych umów o współpracy międzybibliotecznej (ze szczególnym uwzględnieniem współpracy regionalnej), a także rezultaty szczegółowej analizy zbiorów, przeprowadzonej według kryteriów podanych w instrukcji z 1979 r.
Podobnie jak poprzednia, instrukcja z 1989 r. zaleca ponadto umieszczenie w zasadach wytycznych dotyczących gromadzenia zbiorów specjalnych oraz wyposażenie tego dokumentu w odpowiednie indeksy.
TRZY WARIANTY ZASAD GROMADZENIA ZBIORÓW
W rozdziale tym przedstawimy trzy różne sposoby zastosowania instrukcji ALA, na przykładzie opublikowanych w 1. 1978-1981 zasad gromadzenia zbiorów, opracowanych przez biblioteki Uniwersytetu Kansas (UK)21, Uniwersytetu Kalifornijskiego w Berkeley (UC)22 i Uniwersytetu Stanforda (US)23.
21 Collection deoelopment policy for the Unioersity of Kansas Lihraries. Ed. by T. Shcldon. Lawrcnce 1978.
22 Collection deoelopment policy statement. The General Library Univcrsily of California. Prclirainary cd. Prepar by D. Koenig and S. Dowd. Berkeley 1980.
23 Collection developnient policy statement. Stanford Univcreity Libraries. Ed. R Gricdcr. Slanford 1981.