242074339

Przeszłość Warmii i Mazur na łamach naukowych czasopism regionalnych 453

⁰ książce Bcmda Martina, opublikowane w „Roczniku Mazurskim"^2M. Należy zaznaczyć, że ^wśród recenzji w „Borussii" skrupulatnie odnotowywano każdą pozycję autora, związanego ze Wspólnotą.

Nie zajmowano się też bibliografiami drukowanymi w „Znad Pisy” (przygotowywanymi przez Waldemara Brendę i Ryszarda W. Pawlickiego w odniesieniu do powiatu piskiego) i w „Rocznikach Mazurskich” (przygotowywanymi najpierw przez Malagorzatę Szymańską-Jasińską i Grzegorza Jasińskiego, a potem - w większości numerów do 2004 r. przez Annę Lcś - w odniesieniu do Powiatu szczycicńskicgo). Stanowią one ważną część tych pism.

Część młodszych historyków, w tym publikujący w „Borussii", konsekwentnie dystansowała ^S|? od pojęcia „Ziemie Odzyskane”, zastępując je innymi określeniami. Tymczasem Ziemie Zawodnie i Północne były tworem autentycznie istniejącym w pierwszych latach po zakończeniu ** wojny światowej²⁷¹¹. Przez to nic należy pomijać jego kontekstu, a więc tego, że stanowiły one ^sWoistc odszkodowanie za ziemie utracone na wschodzie, poza tym zawsze ziemie te traktowane My jako część polskiego programu terytorialnego, niezrealizowanego w latach 1918-1921, kiedy Postanowiono w Paryżu, że o przynależności części tych ziem zdecydują plebiscyty, wreszcie były ^,c ziemie pograniczem o zróżnicowanej kulturze, także polskiej, na których to ziemiach dochodziło w przeszłości do różnorakich zmian państwowych, językowych, wymuszanych zarządzeniami Wministracyjnymi. Niektórzy autorzy ulegali publicystycznej terminologii niemieckiej, używając kreśleń takich, jak choćby: „wypędzenie” zamiast „wysiedlenie". Nic chodzi w tym wypadku wyrżnie o samą nazwę tego zjawiska, lecz przeciwstawienie rzekomego zmuszania 12 min Niemów do opuszczenia swoich stron zbrodniom dokonanym przez Niemców wiatach 1939-

'1945.

Autorzy większości tekstów wydrukowanych w prezentowanych czasopismach starali się ^skazywać na odrębności kulturowe ludzi tu zamieszkałych, ukształtowane w złożonych uwarunkowaniach historycznych. Swoje ustalenia opierali przeważnie na niedostępnych i nieznanych dotąd źródłach archiwalnych, najczęściej uwzględniając literaturę polską i niemiecką. Analizując ^wartość czasopism, można zauważyć, że knig osób publikujących, z biegiem lal wydatnie się pokrzyk Doprowadziło to znacznego ożywienia miejscowego środowiska naukowego. Podobnie J^ak „Borussia”, w której drukowano wiele tekstów literackich, również „Mrągowskic Studia Humanistyczne”, „Rocznik Mazurski" i „Studia Angcrburgica” spełniały rolę czasopism społeczno-kulturalnych. Redagujący wciągali do współpracy autorów z innych ośrodków, niekiedy też Niemców, pogłębiając w ten sposób zakresy tematyczne i podnosząc poziom merytoryczny czasopism.

269    J. Jasiński, Mity mazurskie w świetle opracowania Benula Martina, RM, 2001. t. 5, ss. 78-85.

270    J. Jasiński, Czy powinniśmy odcinać się od pojęcia Ziemie Odzyskane, EP, 2004, t, 5, ss. 315-320.