2711905596

290

Recenzje

R. Capello, P Nijkamp); w tym ostatnim autorzy dyskutując fenomen miasta jako źródła skrajności skorelowanych dodatnio ze wzrostem liczby mieszkańców stwierdzają, że problemy miast będą się stale powiększać, gdyż tempo wzrostu liczby ich mieszkańców jest ogromne. Na tym tle, wobec złożoności miast oraz wyzwań czasu, a także wobec silnych czynników administracyjnych i układów władzy, widzą oni niezwykle trudny cel jakim jest miasto zrównoważone, jako wielkie wyzwanie współczesności.

Punktem wyjścia tematyki III części książki (Miasto jako przestrzeń ludzi) jest stwierdzenie, iż pojęcie gminy miejskiej jest synonimem porozumienia, kooperacji i czegoś uporządkowanego natomiast życie miejskie charakteryzują sprzeczności i konflikty. W tej części książki poruszone zostały więc zarówno etapy współczesnej urbanizacji (T. Champion), jak i groźne zjawiska społecznej polaryzacji i segregacji przestrzeni miejskich (Ch. Hamnett). Uzupełnienie bloku tych zagadnień stanowią prace dotyczące stosunków rasowych i segregacji w miastach amerykańskich (J. Darden) oraz problemy lokalnych narodowych społeczności miejskich (R. Paddison), a także nosząca znamiona analizy socjologicznej praca traktująca miasto jako przestrzeń ekonomiczno-społeczną życia mężczyzn i kobiet (L. McDowellj.W tej części znalazła się także dość obszerna praca PMcClein poświęcona porównaniu problemu przestępczości w miastach amerykańskich i zachodnioeuropejskich oraz krytycznej ocenie stosowanych tam programów i prewencyjnych strategii zapobiegania przestępczości.

Czwarta część, obok trzeciej najobszerniejsza, poświęcona jest miastu jako gospodarce. Znajdujemy tu szeroki wachlarz tematyczny prac napisanych przez znanych autorów. W pracy pt. Gospodarka skali w mieście (V. Henderson) przyjęto tezę, iż gospodarka skali - to przyczyna powstania i podstawa istnienia aglomeracji miejskich. Autor przedstawia tu podstawowe modele gospodarki miasta, analizuje naturę ekonomii skali w gospodarce miast oraz proponuje jej miary. Stawia także pytanie: Do jakiego momentu czynniki zewnętrzne rozwoju miasta są bardziej dynamiczne niż statyczne oraz jak dalece dynamiczne czynniki zewnętrzne uczestniczą we wzroście miasta?

Bardzo cennym udziałem w omawianym zbiorze jest rozdział autorstwa S. Sassen, znanego dziś autorytetu w dziedzinie problematyki miast globalnych. Autorka porusza kwestie nowej gospodarki wielkich miast wyrażającej się m.in. nieporównywalnym z innymi przestrzeniami tempem i jakością wzrostu, szczególnie w takich sektorach jak usługi oraz badania i rozwój. Podnosi tu także sprawę coraz silniejszej koncentracji dobrobytu i władzy w gospodarce globalnej, zwracając przy tym uwagę na nowe formy marginalizacji i polaryzacji przestrzennej kreowane przez miasta. Wielkie miasta współczesności bowiem rozbudowały swoje strategiczne pozycje dla funkcjonowania szerokiego wachlarza nowych rodzajów działalności w sferze politycznej, ekonomicznej i kulturalnej. Kreują one w ten sposób coraz bardziej „elitarny” typ sieci wielkich ośrodków, oparty na wzmacnianiu już istniejącej oraz na nowej ilościowo i jakościowo skali zasobów (wartości) jakie oferują.

Autor kolejnej pracy tej części książki, W.F. Levcr, podejmuje charakterystykę miasta postfordystycznego w perspektywie nowych reguł gospodarki, nowej polityki miast, a także w świetle postfordystycznej kultury rozwijanej w miastach. Natomiast D.V. Shaw zajmuje się miastem postindustrialnym, koncentrując się na licznych cechach tego fenomenu.