2711905610

297

Recenzje

je się w tym względzie na pracę Ruhla z 1925 r. zatytułowaną O zmyśle przedsiębiorczości w Oriencie. Nowe badania nad gospodarką z uwzględnieniem elementów kulturowych stawiają sobie za cel głównie wyjaśnienie gospodarczych konsekwencji różnic kulturowych. Do kulturowo-gospodarczych zmiennych zalicza Muller, za studium zrealizowanym w Instytucie Gospodarki i Społeczeństwa w Bonn, następujące:

-    stosunek do pracy zawodowej,

-    gotowość do podejmowania zajęć,

-    kreatywność i elastyczność,

-    stosunek do nowinek technicznych,

-    nastawienie do odpowiedzialności indywidualnej za wykonywaną pracę,

-    rola osobowości przywódczych.

Autor polemizuje z różnymi podejściami metodologicznymi, których słabość, według niego, polega na braku ujęcia ilościowego i zbytnim oparciu na subiektywnie ocenianych danych jakościowych, a następnie przechodzi do analizy Irlandii. Poświęca jej pięć kolejnych rozdziałów, które dotyczą:

1.    Warunków środowiska naturalnego;

2.    Rozwoju historyczno-geograficznego do 1945 r.;

3.    Rozwoju demograficznego, gospodarczego i społecznego po 1945 r.;

4.    Problemów rozwoju regionalnego na przykładzie hrabstwa Wicklow;

5.    Przeszkód dla planowania regionalnego.

Dopiero w przedostatnim rozdziale poświęconym kulturze gospodarczej i kulturze pracy autor wraca do kwestii zasygnalizowanych we Wstępie. Omawia w nim: gotowość do podejmowania pracy zawodowej; kwestie zadowolenia z pracy i braku wymagań; zaangażowanie w wykonywaną pracę; geograficzne i kulturalne odosobnienie; brak kreatywności i konserwatyzm; pasywność i politykę wsparcia UE; lokalną kulturę polityczną. Ostatni rozdział zawiera podsumowanie i wnioski.

Pomimo ambitnych celów postawionych we wstępie lektura pracy rozczarowuje czytelnika. Większą część książki stanowi geograficzno-historyczna monografia Irlandii, zbyt ogólna by móc na jej podstawie wyciągać daleko idące wnioski dotyczące np. wpływu elementów środowiska naturalnego, historii gospodarczej czy historii społeczeństwa irlandzkiego na współczesny rozwój gospodarczy. Także ostatnia część, na którą czytelnik czeka z ciekawością, nie daje satysfakcjonującej odpowiedzi na lemat roli kultury we współczesnych procesach społeczno-gospodarczych. Lektura pracv pozostawia wrażenie, że postawione we wstępie zadanie przerosło autora, który nie potrafił obiektywnie odnieść informacji dotyczących Irlandii do szerszych koncepcji z dziedziny geografii kultury. Książka ta może oczywiście być cennym źródłem informacji na temat geografii Irlandii, natomiast nie stanowi z pewnością materiału źródłowego do badań nad rolą kultury w procesach rozwoju.

Mirosława Czerny

Wydział Geografii i Studiów Regionalnych UW, Warszawa