214
ADAM BOCHEŃSKI
niają za to biblioteki zakładów uniwersyteckich, seminaryjne i instytutowe, które zasadniczo uzupełniają księgozbiory ze względu na chwilę bieżącą.
I tu kryje się niebezpieczeństwo pewnej powierzchowności. Autorka zdaje sobie sprawę z wielkich trudności w realizacji zagadnienia specjalizacji. Pełne wprowadzenie go w czyn może być nawet niebezpieczne i szkodliwe, o ile nie będzie przeprowadzone ostrożnie i w sposób dobrze przemyślany. Konieczna jest tu, zdaniem autorki, pomoc ze strony Państwa w formie koordynacji prac nad specjalizacją, aby nie doprowadzić do zamierania czy rozbijania małych bibliotek specjalnych lub wchłaniania ich przez biblioteki ogólne, gdzie ich zasoby zginą zupełnie.
Samo gromadzenie i uzupełnianie zbiorów nie wyczerpuje obowiązków bibliotek specjalnych. Autorka wymaga od nich uzupełniania ich w drodze szerokiej wymiany wydawnictw w skali międzynarodowej i tworzenia katalogów centralnych możliwie najkompletniejszych, co w dalszym planie ułatwiłoby znacznie prace bibliograficzne i dokumentacyjne. Autorka zajmuje się również zagadnieniem sieci bibliotek specjalnych i radaby ją zorganizować na wzór organizacji bibliotek wojskowych (trójstopniowość).
Nie wdając się w krytykę wywodów autorki należy zaznaczyć, że najważniejszą formą współpracy bibliotek specjalnych jest tworzenie ich katalogów centralnych w celu ujawnienia ich zasobów. Ideałem byłoby robić to w skali międzynarodowej, co dziś przy nieuregulowanych stosunkach politycznych — wykluczone, na terenie krajowym jest jednak możliwe, choć bezsprzecznie dość trudne.
Typowymi bibliotekami naukowymi są biblioteki szkół wyższych oraz większych zakładów naukowo - badawczych, przede wszystkim biblioteki uniwersyteckie. Są to duże księgozbiory uniwersalne, gromadzące literaturę krajową i zagraniczną ze wszystkich gałęzi wiedzy wykładanych w danym uniwersytecie. Biblioteki innych szkół wyższych i instytutów badawczo - naukowych, to biblioteki specjalne, gromadzące dzieła w zakresie specjalności szkoły czy instytutu. Oba rodzaje tych bibliotek służyć mają w pierwszym rzędzie celom naukowym i dydaktycznym szkół wyższych, powinny jednak być równocześ-