210
ADAM BOCHEŃSKI
towej jak i naukowej 1). Te wielkie biblioteki powszechne powinny się jak najprędzej znaleźć w rzędzie bibliotek naukowych i być z nimi pod względem wszystkich praw zrównane.
Drugim ważnym zagadnieniem z zakresu bibliotek naukowych jest sprawa sieci tych bibliotek. Sprawa ta jest ważna ze względu na niezbędną współpracę bibliotek naukowych, tak między sobą w ramach specjalności, jak i z bibliotekami powszechnymi w terenie.
Otrzymaliśmy szereg bibliotek na Ziemiach Zachodnich. Biblioteki te, choć często zasobne, nie są dostosowane do naszych istotnych potrzeb. Zasoby ich charakteryzuje znaczna przewaga książek niemieckich. Ponadto są one dostosowane do niemieckich stosunków terenowych. Niejednokrotnie więc zajdzie potrzeba wymiany zasobów pomiędzy poszczególnymi bibliotekami w zależności od sieci ośrodków naukowych. Trzeba bowiem przyjąć zasadę, że sieć bibliotek naukowych powinna się przynajmniej w znacznej mierze pokrywać z siecią ośrodków naukowych, z siecią wyższych uczelni i placówek naukowo -badawczych. Istnienie większych bibliotek naukowych, zwłaszcza o charakterze specjalnym, w miejscowościach, gdzie ruch naukowy jest mały lub żaden, gdzie nie ma żadnego ośrodka naukowego, skupiającego stale większą liczbę naukowców — nie ma uzasadnienia, nie powinno się tam tworzyć nowych bibliotek o charakterze naukowym, a istniejące z dawnych czasów należałoby likwidować i zasoby ich przenieść w inne odpowiednie miejsce.
Jeśli chodzi o biblioteki poniemieckie, to nie możemy się krępować ich dawnym stanem. Musimy je dostosować do potrzeb naszej nauki. Jeśli więc zajdzie rzeczywista potrzeba rozbicia jakiejś biblioteki, rozdzielenia jej zasobów między dwie czy więcej bibliotek, to wzgląd na to, że historycznie jakaś niemiecka biblioteka tworzyła zamkniętą całość, nie moż1 być dla nas wiążący.
Dotyczy to głównie bibliotek ogólnych. Bibliotek specjalnych raczej nie należałoby rozdzielać, a wcielać je w całości do bibliotek o pokrewnych treściowo zasobach.
Szerzej i najzupełniej słusznie rozwija tę myśl R. PRZELASKOW-SKI w artykule: O charakterze naukowym większych bibliotek powszechnych. Przegląd Biblioteczny 1950 Nr 1, s. 3—26.