2910489995

239

ZASTOSOWANIE MIKROFILMU

elementarnych. Sama ograniczona trwałość papieru, atramentu i farby drukarskiej, niewłaściwa konserwacja, zbyt intensywne i nieostrożne używanie, na koniec przypadkowe uszkodzenia czy zaginięcia wywołują również poważne szczerby w zbiorach. Można by mieć wprawdzie wątpliwości, czy mikrofilm stosowany w okresie wojny dla celów zabezpieczających nadawałby się i do przechowania tekstów na dłuższy okres czasu. Doświadczeń w tym zakresie ze względu na stosunkowo niedawne zastosowanie mikrofilmu nie mamy. Trzeba raczej wierzyć twierdzeniom chemików, którzy przewidują, że trwałość dobrze wykonanego mikrofilmu może się równać trwałości druku na wysokogatunkowym papierze i liczyć w setki lat¹⁰). Warunkami trwałości są: usunięcie resztek chemikalii po utrwaleniu filmu, zabezpieczenie od mechanicznych uszkodzeń i zapewnienie odpowiedniej wilgotności atmosfery w miejscu przechowania^X1).

Najmniej odporny na warunki zewnętrzne i czas jest papier gazetowy. Szczególnie od końca XIX wieku, gdy zaczęto stosować tańszy, a znacznie gorszy papier z masy drzewnej, gazety nie wytrzymują nawet kilkudziesięciu lat bez żółknięcia, kruszenia się i niszczenia.

Z dziennikami mają bibliotekarze w ogóle ogromny kłopot. Gwałtowny przyrost ilościowy, ogromne formaty przy nietrwałości papieru stwarzały szereg dodatkowych trudności w przechowywaniu tych zbiorów. Wcześnie też jednym z ważniejszych zastosowań mikrofilmów stało się filmowanie dzienników. Zbudowano nawet specjalne aparaty do dokonywania zdjęć oraz specjalne lektory pozwalające na czytanie tak wielkich formatów.

Zastosowanie mikrofilmów okazało się w tym wypadku na tyle trafne, że szereg bibliotek przeszło na filmowanie swych zbiorów dzienników, zyskując dzięki temu gwarancję wielokrotnie dłuższego zachowania tekstu i oszczędność około 98% na przestrzeni magazynowej. Przy tym koszt sporządzenia mikrofilmu okazał się mniejszy

¹⁰) H. W. GREENWOOD, Document photography, s. 144.

^1X) British Standard Recommendation for the Storage of Microfilm, 1944.