2964938875

30 UBIORY PROFESORÓW I UCZNIÓW.

Nazywano ją też rewerendą i przepasywano ją przez biodra pasem z tej samej co ona materyi. Barwa tych ubiorów była czarna ¹.

Wyrażeniem vestitus clericalis objęto nadto i te ubiory, które kandydaci przy egzaminach i promocyach, a profesorowie przy pewnych uroczystościach i urzędowych czynnościach wdziewali, a wreszcie mieszczą się tam wszystkie różnice, jakie zachodzą pomiędzy ubiorem scholarzów pospolitych, bakałarzy, magistrów filozofii, doktorów medycyny, prawa i teologii, dziekanów poszczególnych fakultetów i rektora wraz z całą służbą uniwersytecką.

Fakt ów, że ustawy przepisują dla wszystkich uroczystych obrzędów w uniwersytecie inne ubiory od tych, które noszono po za uniwersytetem, dowodzi stanowczo, że zwyczaj kościelny przeszedł do uniwersytetu, czyli innymi słowy, że potężny wpływ Kościoła na uniwersytety objawił się nawet w tak zewnętrznej stronie jak ubiory.

Przynależność tedy osób uniwersyteckich do stanu duchownego była naturalną i pierwszą pobudką, dla której profesorom i uczniom bez wyjątku nakazano nosie vestitus clericalis, ubiór podobny do duchownego.

Później zwłaszcza w ustawach XV i początku XVI wieku podano nowe powody: z jednej strony rażącą jaskrawość i dzi-wacznośc ubiorów świeckich, a z drugiej strony powagę i skromność szat duchownych. Miano także na oku cele praktyczne.. Osoba uniwersytecka ubierająca się po świecku usuwałaby się tern łatwiej z pod kontroli władz swoich, a z drugiej strony właśnie dla braku różnicy w ubiorach mogłyby się osoby nie należące do uniwersytetu tern łatwiej dopuszczać rozmaitych nadużyć i wybryków pod imieniem i z uszczerbkiem scholarzów.

W wiekach średnich z powodu braku dostatecznej policyi czuwającej nad bezpieczeństwem życia i mienia, zaopatrywano się dość powszechnie w broń, która z tego powodu była poniekąd integralną częścią ubrania ludzi świeckich. Osobom stanu ducho-

1

Duchowieństwo wyższej kategoryi miało widocznie inne jeszcze ubiory zwierzchnie i w innych barwach. Porówn. Weiss, Kostiimkunde, 1872, II, 69d i III, 195.