Semiotyka, Błędy językowe
LOGIKA W BIOLOGII
Semiotyka, Błędy językowe
Robert Trypuz
Katedra Logiki KUL
24 lutego 2011
Semiotyka, Błędy językowe
Zarys
1 Logika ogólnie
Semiotyka, Błędy językowe
Zarys
1 Logika ogólnie
2 Semiotyka
Semiotyka, Błędy językowe
Zarys
1 Logika ogólnie
2 Semiotyka
3 Błędy związane ze słownym wyrażaniem myśli
Semiotyka, Błędy językowe
Logika ogólnie
LOGIKA OGÓLNIE
Semiotyka, Błędy językowe
Logika ogólnie
Logika  ogólnie
Semiotyka, Błędy językowe
Logika ogólnie
Logika  ogólnie
Definicja
Logika jest to nauka o ogólnych metodach poznawczych, czyli
ogólnych sposobach zdobywania i formułowania wiedzy prawdziwej
lub przynajmniej dobrze uzasadnionej.
Semiotyka, Błędy językowe
Logika ogólnie
Logika  ogólnie
Definicja
Logika jest to nauka o ogólnych metodach poznawczych, czyli
ogólnych sposobach zdobywania i formułowania wiedzy prawdziwej
lub przynajmniej dobrze uzasadnionej.
1 Logika jest jedną z metanauk, tj. nauką o nauce.
Semiotyka, Błędy językowe
Logika ogólnie
Logika  ogólnie
Definicja
Logika jest to nauka o ogólnych metodach poznawczych, czyli
ogólnych sposobach zdobywania i formułowania wiedzy prawdziwej
lub przynajmniej dobrze uzasadnionej.
1 Logika jest jedną z metanauk, tj. nauką o nauce.
2 logika jako narzędzie pozyskiwania (nowej) wiedzy ze (starej)
wiedzy
Semiotyka, Błędy językowe
Logika ogólnie
Logika  ogólnie
Definicja
Logika jest to nauka o ogólnych metodach poznawczych, czyli
ogólnych sposobach zdobywania i formułowania wiedzy prawdziwej
lub przynajmniej dobrze uzasadnionej.
1 Logika jest jedną z metanauk, tj. nauką o nauce.
2 logika jako narzędzie pozyskiwania (nowej) wiedzy ze (starej)
wiedzy
3 Działy logiki:
Semiotyka, Błędy językowe
Logika ogólnie
Logika  ogólnie
Definicja
Logika jest to nauka o ogólnych metodach poznawczych, czyli
ogólnych sposobach zdobywania i formułowania wiedzy prawdziwej
lub przynajmniej dobrze uzasadnionej.
1 Logika jest jedną z metanauk, tj. nauką o nauce.
2 logika jako narzędzie pozyskiwania (nowej) wiedzy ze (starej)
wiedzy
3 Działy logiki:
semiotyka
logika formalna
metodologia nauk
Semiotyka, Błędy językowe
Semiotyka
SEMIOTYKA
Semiotyka, Błędy językowe
Semiotyka
Definicja semiotyki
Semiotyka
Semiotyka, Błędy językowe
Semiotyka
Definicja semiotyki
Semiotyka
Definicja
Semiotyka
jest logiczną teorią języka
jest nauką o znakach językowych z punku widzenia ich
poprawności i sprawności" w używaniu języka zarówno w
poznaniu jak i przekazywaniu (komunikowaniu) informacji
(jej przedmiotem jest głównie język nauki)
(")  sprawny znaczy tu tyle co  ekonomiczny i skuteczny
Semiotyka, Błędy językowe
Semiotyka
Działy semiotyki
Działy semiotyki
Semiotyka, Błędy językowe
Semiotyka
Działy semiotyki
Działy semiotyki
Syntaktyka (gr. syntaktikos  składający, zastawiający)
teoria składania znaków językowych
Semantyka (gr. semanticos  oznaczający) dotyczy związku
między wyrażeniami języka a rzeczywistością
Pragmatyka (gr. pragma  działanie) uwzględnia się tutaj
relacje pomiędzy znakiem a jego użytkownikiem
Semiotyka, Błędy językowe
Semiotyka
Działy semiotyki
Trójkąt semiotyczny
Semiotyka, Błędy językowe
Semiotyka
Znak
Znak
Semiotyka, Błędy językowe
Semiotyka
Znak
Znak
Definicja
Znak przedmiot (zjawisko, układ rzeczy) podpadający pod
zmysły, który odnosi użytkownika znaku do
czegoś innego niż on sam
czegoś, co prezentuje coś innego lub
czegoś, co jest nośnikiem informacji
Jest zawsze znakiem czegoś dla kogoś
Semiotyka, Błędy językowe
Semiotyka
Znak
Podział znaków ze względu na sposób odniesienia do
przedmiotu
Semiotyka, Błędy językowe
Semiotyka
Znak
Podział znaków ze względu na sposób odniesienia do
przedmiotu
znaki instrumentalne  muszą być uprzednio rozpoznane jako
znaki, a następnie kierują uwagę na to, do czego się odnoszą:
Semiotyka, Błędy językowe
Semiotyka
Znak
Podział znaków ze względu na sposób odniesienia do
przedmiotu
znaki instrumentalne  muszą być uprzednio rozpoznane jako
znaki, a następnie kierują uwagę na to, do czego się odnoszą:
symptom lub objaw (np. wysypka)
Semiotyka, Błędy językowe
Semiotyka
Znak
Podział znaków ze względu na sposób odniesienia do
przedmiotu
znaki instrumentalne  muszą być uprzednio rozpoznane jako
znaki, a następnie kierują uwagę na to, do czego się odnoszą:
symptom lub objaw (np. wysypka)
syndrom zbiór symptomów, które łącznie stanowią oznakę
jakiegoś zjawiska
Semiotyka, Błędy językowe
Semiotyka
Znak
Podział znaków ze względu na sposób odniesienia do
przedmiotu
znaki instrumentalne  muszą być uprzednio rozpoznane jako
znaki, a następnie kierują uwagę na to, do czego się odnoszą:
symptom lub objaw (np. wysypka)
syndrom zbiór symptomów, które łącznie stanowią oznakę
jakiegoś zjawiska
oznaka  ma charakter konwencjonalny; prezentuje coś będąc
częścią danego zjawiska (np. wskaz
niki informujące o stopniu
miary danego zjawiska uzyskane z przyrządów pomiarowych)
Semiotyka, Błędy językowe
Semiotyka
Znak
Podział znaków ze względu na sposób odniesienia do
przedmiotu
znaki instrumentalne  muszą być uprzednio rozpoznane jako
znaki, a następnie kierują uwagę na to, do czego się odnoszą:
symptom lub objaw (np. wysypka)
syndrom zbiór symptomów, które łącznie stanowią oznakę
jakiegoś zjawiska
oznaka  ma charakter konwencjonalny; prezentuje coś będąc
częścią danego zjawiska (np. wskaz
niki informujące o stopniu
miary danego zjawiska uzyskane z przyrządów pomiarowych)
ślad
sygnał
hasło
Semiotyka, Błędy językowe
Semiotyka
Znak
Podział znaków ze względu na sposób odniesienia do
przedmiotu
znaki instrumentalne  muszą być uprzednio rozpoznane jako
znaki, a następnie kierują uwagę na to, do czego się odnoszą:
symptom lub objaw (np. wysypka)
syndrom zbiór symptomów, które łącznie stanowią oznakę
jakiegoś zjawiska
oznaka  ma charakter konwencjonalny; prezentuje coś będąc
częścią danego zjawiska (np. wskaz
niki informujące o stopniu
miary danego zjawiska uzyskane z przyrządów pomiarowych)
ślad
sygnał
hasło
znaki formalne  prezentują przedmiot wprost, są
 przezroczyste semantycznie oraz  wielopostaciowe
Semiotyka, Błędy językowe
Semiotyka
Język
Język
Semiotyka, Błędy językowe
Semiotyka
Język
Język
Definicja
Język jest to system znaków formalnych, jednoznacznie
zdeterminowany za pomocą reguł ich używania, służący do
porozumiewania się (w grupie społecznej).
Reguły, o których tu mowa, dzielą się na
reguły (gramatyczne) składania znaków
reguły znaczeniowe
Semiotyka, Błędy językowe
Semiotyka
Język
Język
Definicja
Język jest to system znaków formalnych, jednoznacznie
zdeterminowany za pomocą reguł ich używania, służący do
porozumiewania się (w grupie społecznej).
Reguły, o których tu mowa, dzielą się na
reguły (gramatyczne) składania znaków
reguły znaczeniowe
Język H" zbiór znaków + zbiór reguł
Semiotyka, Błędy językowe
Semiotyka
Język
Metafora języka
Semiotyka, Błędy językowe
Semiotyka
Język
Język vs. metajęzyk
Semiotyka, Błędy językowe
Semiotyka
Język
Język vs. metajęzyk
Metajęzyk (gr. meta  po) język, którego używamy do
mówienia o języku.
Semiotyka, Błędy językowe
Semiotyka
Język
Język vs. metajęzyk
Metajęzyk (gr. meta  po) język, którego używamy do
mówienia o języku.
Zdanie  Kot wskoczył na płot stwierdza, że w rzeczywistości
zachodzi stan rzeczy taki, że kot wskoczył na płot.
Przedmiotem zdania  Zdanie �Kot wskoczył na płot jest
prawdziwe nie jest rzeczywistość, ale własność zdania  Kot
wskoczył na płot .
Semiotyka, Błędy językowe
Semiotyka
Język
Język vs. metajęzyk
Metajęzyk (gr. meta  po) język, którego używamy do
mówienia o języku.
Zdanie  Kot wskoczył na płot stwierdza, że w rzeczywistości
zachodzi stan rzeczy taki, że kot wskoczył na płot.
Przedmiotem zdania  Zdanie �Kot wskoczył na płot jest
prawdziwe nie jest rzeczywistość, ale własność zdania  Kot
wskoczył na płot .
Semiotyka, Błędy językowe
Semiotyka
Język
Funkcje języka
Semiotyka, Błędy językowe
Semiotyka
Język
Funkcje języka
1 funkcja deskryptywna
Semiotyka, Błędy językowe
Semiotyka
Język
Funkcje języka
1 funkcja deskryptywna
2 funkcje instrumentalne
Semiotyka, Błędy językowe
Semiotyka
Język
Funkcje języka
1 funkcja deskryptywna
2 funkcje instrumentalne
ekspresywna
impresywna (agitatywna, sugestywna, dyrektywna,
imperatywna)
Semiotyka, Błędy językowe
Semiotyka
Język
Funkcje języka
1 funkcja deskryptywna
2 funkcje instrumentalne
ekspresywna
impresywna (agitatywna, sugestywna, dyrektywna,
imperatywna)
3 argumentatywna
Semiotyka, Błędy językowe
Semiotyka
Język
Funkcje języka
1 funkcja deskryptywna
2 funkcje instrumentalne
ekspresywna
impresywna (agitatywna, sugestywna, dyrektywna,
imperatywna)
3 argumentatywna
4 performatywna
Semiotyka, Błędy językowe
Semiotyka
Semiotyczne funkcje wyrażeń
Metafora semantyki
Semiotyka, Błędy językowe
Semiotyka
Semiotyczne funkcje wyrażeń
Funkcje semantyczne
Semiotyka, Błędy językowe
Semiotyka
Semiotyczne funkcje wyrażeń
Funkcje semantyczne
Rodzaje funkcji semantycznych:
Semiotyka, Błędy językowe
Semiotyka
Semiotyczne funkcje wyrażeń
Funkcje semantyczne
Rodzaje funkcji semantycznych:
oznaczanie  wskazywanie przedmiotu nazwy poprzez jej
znaczenie;
przedmiot wskazywany przez nazwę to jej desygnat
zakresem nazwy nazywamy zbiór jej desygnatów
Semiotyka, Błędy językowe
Semiotyka
Semiotyczne funkcje wyrażeń
Funkcje semantyczne
Rodzaje funkcji semantycznych:
oznaczanie  wskazywanie przedmiotu nazwy poprzez jej
znaczenie;
przedmiot wskazywany przez nazwę to jej desygnat
zakresem nazwy nazywamy zbiór jej desygnatów
konotacja (współoznaczanie)  wskazywanie treści (zbioru
cech charakterystycznych) desygnatu
Semiotyka, Błędy językowe
Semiotyka
Semiotyczne funkcje wyrażeń
Funkcje semantyczne
Rodzaje funkcji semantycznych:
oznaczanie  wskazywanie przedmiotu nazwy poprzez jej
znaczenie;
przedmiot wskazywany przez nazwę to jej desygnat
zakresem nazwy nazywamy zbiór jej desygnatów
konotacja (współoznaczanie)  wskazywanie treści (zbioru
cech charakterystycznych) desygnatu
spełnianie  zachodzi między wyrażeniem a stanem rzeczy (cf.
funkcje zdaniowe)
prawdziwość jako szczególny przypadek spełniania
Semiotyka, Błędy językowe
Semiotyka
Semiotyczne funkcje wyrażeń
Z klasyki  żartu semantycznego
Semiotyka, Błędy językowe
Semiotyka
Semiotyczne funkcje wyrażeń
Metafora syntaktyki
Semiotyka, Błędy językowe
Semiotyka
Semiotyczne funkcje wyrażeń
Funkcje syntaktyczne
Semiotyka, Błędy językowe
Semiotyka
Semiotyczne funkcje wyrażeń
Funkcje syntaktyczne
3 rodzaje funkcji syntaktycznych:
Semiotyka, Błędy językowe
Semiotyka
Semiotyczne funkcje wyrażeń
Funkcje syntaktyczne
3 rodzaje funkcji syntaktycznych:
zastępowanie  jednego wyrażenia przez drugie (np. skróty)
Semiotyka, Błędy językowe
Semiotyka
Semiotyczne funkcje wyrażeń
Funkcje syntaktyczne
3 rodzaje funkcji syntaktycznych:
zastępowanie  jednego wyrażenia przez drugie (np. skróty)
reprezentowanie  funkcja symboli zmiennych (np. za x można
podstawiać liczby naturalne)
Semiotyka, Błędy językowe
Semiotyka
Semiotyczne funkcje wyrażeń
Funkcje syntaktyczne
3 rodzaje funkcji syntaktycznych:
zastępowanie  jednego wyrażenia przez drugie (np. skróty)
reprezentowanie  funkcja symboli zmiennych (np. za x można
podstawiać liczby naturalne)
przekładanie  gdy jedno wyrażenie redukuję do drugiego
Semiotyka, Błędy językowe
Semiotyka
Semiotyczne funkcje wyrażeń
Metafora pragmatyki
Semiotyka, Błędy językowe
Semiotyka
Semiotyczne funkcje wyrażeń
Funkcje pragmatyczne
Semiotyka, Błędy językowe
Semiotyka
Semiotyczne funkcje wyrażeń
Funkcje pragmatyczne
3 grupy funkcji pragmatycznych:
Semiotyka, Błędy językowe
Semiotyka
Semiotyczne funkcje wyrażeń
Funkcje pragmatyczne
3 grupy funkcji pragmatycznych:
wyrażanie  prezentacja przeżyć
Semiotyka, Błędy językowe
Semiotyka
Semiotyczne funkcje wyrażeń
Funkcje pragmatyczne
3 grupy funkcji pragmatycznych:
wyrażanie  prezentacja przeżyć
znaczenie/sens  sposób rozumienia wyrażenia przepisany
przez reguły danego języka
Semiotyka, Błędy językowe
Semiotyka
Semiotyczne funkcje wyrażeń
Funkcje pragmatyczne
3 grupy funkcji pragmatycznych:
wyrażanie  prezentacja przeżyć
znaczenie/sens  sposób rozumienia wyrażenia przepisany
przez reguły danego języka
podstawowe  np. złoty pierścionek
pochodne  np. złote włosy
przenośne  np. złote serce
Semiotyka, Błędy językowe
Semiotyka
Semiotyczne funkcje wyrażeń
Funkcje pragmatyczne
3 grupy funkcji pragmatycznych:
wyrażanie  prezentacja przeżyć
znaczenie/sens  sposób rozumienia wyrażenia przepisany
przez reguły danego języka
podstawowe  np. złoty pierścionek
pochodne  np. złote włosy
przenośne  np. złote serce
stwierdzanie, uznawanie, komunikowanie, rozumienie
Semiotyka, Błędy językowe
Semiotyka
Supozycje
Niektóre supozycje
Semiotyka, Błędy językowe
Semiotyka
Supozycje
Niektóre supozycje
realna (prosta)   widzę tego psa
formalna   pies jest ssakiem
materialna   �pies ma cztery litery
naturalna   pies ma ostre zęby
Semiotyka, Błędy językowe
Semiotyka
Kategorie składniowe
3 sposoby wyróżniania kategorii składniowych
Semiotyka, Błędy językowe
Semiotyka
Kategorie składniowe
3 sposoby wyróżniania kategorii składniowych
pragmatyczny (odwołujemy się do funkcji informowania)
Semiotyka, Błędy językowe
Semiotyka
Kategorie składniowe
3 sposoby wyróżniania kategorii składniowych
pragmatyczny (odwołujemy się do funkcji informowania)
kategorie samoinformujące  zdania
kategorie współinformujące  wyrażenia  poniżej zdań
Semiotyka, Błędy językowe
Semiotyka
Kategorie składniowe
3 sposoby wyróżniania kategorii składniowych
pragmatyczny (odwołujemy się do funkcji informowania)
kategorie samoinformujące  zdania
kategorie współinformujące  wyrażenia  poniżej zdań
semantyczny
Semiotyka, Błędy językowe
Semiotyka
Kategorie składniowe
3 sposoby wyróżniania kategorii składniowych
pragmatyczny (odwołujemy się do funkcji informowania)
kategorie samoinformujące  zdania
kategorie współinformujące  wyrażenia  poniżej zdań
semantyczny
kategorematy  pełnią funkcje semantyczne samodzielnie (np.
nazwy)
synkategorematy  pełnią funkcje semantyczne niesamodzielnie
(np. spójniki)
Semiotyka, Błędy językowe
Semiotyka
Kategorie składniowe
3 sposoby wyróżniania kategorii składniowych
pragmatyczny (odwołujemy się do funkcji informowania)
kategorie samoinformujące  zdania
kategorie współinformujące  wyrażenia  poniżej zdań
semantyczny
kategorematy  pełnią funkcje semantyczne samodzielnie (np.
nazwy)
synkategorematy  pełnią funkcje semantyczne niesamodzielnie
(np. spójniki)
syntaktyczny
Semiotyka, Błędy językowe
Semiotyka
Kategorie składniowe
3 sposoby wyróżniania kategorii składniowych
pragmatyczny (odwołujemy się do funkcji informowania)
kategorie samoinformujące  zdania
kategorie współinformujące  wyrażenia  poniżej zdań
semantyczny
kategorematy  pełnią funkcje semantyczne samodzielnie (np.
nazwy)
synkategorematy  pełnią funkcje semantyczne niesamodzielnie
(np. spójniki)
syntaktyczny
zdania
nazwy
funktory (np. spójniki)
operatory (np. kwantyfikatory)
Semiotyka, Błędy językowe
Semiotyka
Kategorie składniowe  zdania
Definicja, zasada dwuwartościowości
Semiotyka, Błędy językowe
Semiotyka
Kategorie składniowe  zdania
Definicja, zasada dwuwartościowości
Definicja
Zdanie wyrażenie posiadające wartość logiczną
Semiotyka, Błędy językowe
Semiotyka
Kategorie składniowe  zdania
Definicja, zasada dwuwartościowości
Definicja
Zdanie wyrażenie posiadające wartość logiczną
Definicja
Wartość logiczna jest to prawda i fałsz.
Semiotyka, Błędy językowe
Semiotyka
Kategorie składniowe  zdania
Definicja, zasada dwuwartościowości
Definicja
Zdanie wyrażenie posiadające wartość logiczną
Definicja
Wartość logiczna jest to prawda i fałsz.
Definicja
Zasada dwuwartościowości głosi, że każde zdanie ma tylko jedną z
dwóch wartości logicznych: prawdę, fałsz.
Semiotyka, Błędy językowe
Semiotyka
Kategorie składniowe  zdania
Definicja, zasada dwuwartościowości
Definicja
Zdanie wyrażenie posiadające wartość logiczną
Definicja
Wartość logiczna jest to prawda i fałsz.
Definicja
Zasada dwuwartościowości głosi, że każde zdanie ma tylko jedną z
dwóch wartości logicznych: prawdę, fałsz.
Podstawowy podział zdań:
zdanie teoretyczne (opisowe)
zdania praktyczne (normy, rozkazy, oceny)
Semiotyka, Błędy językowe
Semiotyka
Kategorie składniowe  zdania
Klasyczna definicja prawdy
Semiotyka, Błędy językowe
Semiotyka
Kategorie składniowe  zdania
Klasyczna definicja prawdy
Definicja
Sąd w sensie logicznym znaczenie zdania.
Semiotyka, Błędy językowe
Semiotyka
Kategorie składniowe  zdania
Klasyczna definicja prawdy
Definicja
Sąd w sensie logicznym znaczenie zdania.
Definicja
Klasyczna definicja prawdy
Zdanie jest prawdziwe wtedy i tylko wtedy, gdy jego
znaczenie/sens jest intencjonalnie identyczny z przedmiotem
tego zdania, tj. stanem rzeczy, do którego zdanie się odnosi.
Semiotyka, Błędy językowe
Semiotyka
Kategorie składniowe  zdania
Klasyczna definicja prawdy
Definicja
Sąd w sensie logicznym znaczenie zdania.
Definicja
Klasyczna definicja prawdy
Zdanie jest prawdziwe wtedy i tylko wtedy, gdy jego
znaczenie/sens jest intencjonalnie identyczny z przedmiotem
tego zdania, tj. stanem rzeczy, do którego zdanie się odnosi.
(wersja uproszczona KDP)
Zdanie jest prawdziwe wtedy i tylko wtedy, gdy rzeczywiście
jest tak jak ono głosi.
Semiotyka, Błędy językowe
Semiotyka
Kategorie składniowe  nazwy
3 sposoby charakteryzowania nazwy
Semiotyka, Błędy językowe
Semiotyka
Kategorie składniowe  nazwy
3 sposoby charakteryzowania nazwy
w aspekcie semantycznym  nazwa pełni funkcję oznaczania w
danym języku, tzn. wskazywania przedmiotu poprzez
znaczenie
w aspekcie syntaktycznym  nazwa jest wyrażeniem, które
może być podmiotem bądz
orzecznikiem w zdaniu typu A jest
B
w aspekcie pragmatycznym  nazwa jest wyrażeniem, które
znaczy, a więc wyraża pojęcie (daje intelektualna
przedstawienie czegoś)
Semiotyka, Błędy językowe
Semiotyka
Kategorie składniowe  nazwy
Pojęcie, zakres, denotacja, treść
Semiotyka, Błędy językowe
Semiotyka
Kategorie składniowe  nazwy
Pojęcie, zakres, denotacja, treść
Pojęcie (w sensie logicznym) sens logiczny nazwy
Pojęcie (w sensie psychologicznym) nienaoczne
przedstawienie czegoś
Zakres nazwy zbiór jej desygnatów (przy danym znaczeniu)
Denotacja nazwy zbiór aktualnie istniejących elementów
zakresu (przy danym znaczeniu)
Treść nazwy zbiór cech, które łącznie przysługują
wszystkim desygnatom danej nazwy
Uwaga! Dwie różne nazwy o tym samym zakresie mogą mieć
różną treść (np. Superman i Clark Joseph Kent, czy Spiderman
i Peter Parker)
Zwiększenie treści prowadzi do zmniejszenia zakresu i
odwrotnie.
Semiotyka, Błędy językowe
Semiotyka
Kategorie składniowe  nazwy
Zbiór w sensie kolektywnym i dystrybutywnym (I)
Semiotyka, Błędy językowe
Semiotyka
Kategorie składniowe  nazwy
Zbiór w sensie kolektywnym i dystrybutywnym (I)
Zbiór w sensie dystrybutywnym jest bytem abstrakcyjnym,
wyróżnionym ze względu na jakąś cechę, np.:
Semiotyka, Błędy językowe
Semiotyka
Kategorie składniowe  nazwy
Zbiór w sensie kolektywnym i dystrybutywnym (I)
Zbiór w sensie dystrybutywnym jest bytem abstrakcyjnym,
wyróżnionym ze względu na jakąś cechę, np.:
zbiór studentów sali (zbiór takich bytów, które posiadają cechę
bycia studentem)
Zbiory o tych samych elementach są identyczne.
Semiotyka, Błędy językowe
Semiotyka
Kategorie składniowe  nazwy
Zbiór w sensie kolektywnym i dystrybutywnym (II)
Zbiór w sensie kolektywnym jest  relanie istniejącą całością,
posiadającą części, np.:
Semiotyka, Błędy językowe
Semiotyka
Kategorie składniowe  nazwy
Zbiór w sensie kolektywnym i dystrybutywnym (II)
Zbiór w sensie kolektywnym jest  relanie istniejącą całością,
posiadającą części, np.:
zbiór studentów w sali (jako kolektyw, grupa), kopiec piachu,
etc.
Semiotyka, Błędy językowe
Semiotyka
Kategorie składniowe  funktory
Definicja i podział
Semiotyka, Błędy językowe
Semiotyka
Kategorie składniowe  funktory
Definicja i podział
Funktor wyrażenie nie samodzielne, które wraz z innymi
wyrażeniami tworzy wyrażenia bardzie złożone
Podział funktorów
ze względy na całość, która powstaje w wyniku łączenia
funktora z argumentami (zdanio-, nazwo-, funktorotwórcze)
ze względu na ilość argumentów
ze względu na to z czym tworzy (np. zdaniowe od argumentów
nazwowych)
funktory prawdziwościowe (ekstensjonalne)
funktory nieprawdziwościowe (intensjonalne)
Semiotyka, Błędy językowe
Semiotyka
Kategorie składniowe  operatory
Definicja, przykłady
Semiotyka, Błędy językowe
Semiotyka
Kategorie składniowe  operatory
Definicja, przykłady
Operator wyrażenie, które wiąże zmienne
Kwantyfikatory   dla każdego ,  niektóry (np. "x (x > 4))
Operator abstrakcji   zbiór takich ..., że ... (np. {x : x > 4})
Semiotyka, Błędy językowe
Semiotyka
Kategorie składniowe  operatory
Kiedy dwa wyrażenia języka J należą do tej samej kategorii
składniowej?
Dwa wyrażenia języka J należą do tej samej kategorii składniowej
wtedy i tylko wtedy, gdy po zastąpieniu jednego przez drugie z
każdego wyrażenia zdaniowego J otrzymujemy znowu wyrażenie
zdaniowe J.
Semiotyka, Błędy językowe
Semiotyka
Kategorie składniowe  operatory
Rozkład wyrażeń na kategorie składniowe (I)
Semiotyka, Błędy językowe
Semiotyka
Kategorie składniowe  operatory
Rozkład wyrażeń na kategorie składniowe (I)
Jan biegnie .
n z
n
Semiotyka, Błędy językowe
Semiotyka
Kategorie składniowe  operatory
Rozkład wyrażeń na kategorie składniowe (I)
Jan biegnie .
n z
n
Mądry Jan biegnie .
n n z
n n
Semiotyka, Błędy językowe
Semiotyka
Kategorie składniowe  operatory
Rozkład wyrażeń na kategorie składniowe (I)
Jan biegnie .
n z
n
Mądry Jan biegnie .
n n z
n n
Jan biegnie szybko .
n z z
n
n
z
n
Semiotyka, Błędy językowe
Semiotyka
Kategorie składniowe  operatory
Rozkład wyrażeń na kategorie składniowe (I)
Jan biegnie .
n z
n
Mądry Jan biegnie .
n n z
n n
Jan biegnie szybko .
n z z
n
n
z
n
Mądry i piękny Jan biegnie szybko na wykład .
n z
n n n z z
n
n n
n
n n n n n z
, z ,n
n n n
n
Semiotyka, Błędy językowe
Semiotyka
Kategorie składniowe  operatory
Rozkład wyrażeń na kategorie składniowe (II)
Semiotyka, Błędy językowe
Semiotyka
Kategorie składniowe  operatory
Rozkład wyrażeń na kategorie składniowe (II)
Marysia wie, że Jan jest mądrym studentem .
z
n z n n
n
n,z
n,n n
Semiotyka, Błędy językowe
Semiotyka
Kategorie składniowe  operatory
Rozkład wyrażeń na kategorie składniowe (II)
Marysia wie, że Jan jest mądrym studentem .
z
n z n n
n
n,z
n,n n
Marysia wie, że Jan jest mądrym studentem .
n
z
n z n n
n
z
n,n
n,n n
Semiotyka, Błędy językowe
Semiotyka
Kategorie składniowe  operatory
Rozkład wyrażeń na kategorie składniowe (III)
Semiotyka, Błędy językowe
Semiotyka
Kategorie składniowe  operatory
Rozkład wyrażeń na kategorie składniowe (III)
Pada deszcz i świeci słońce .
z z z
n n
n z,z n
Semiotyka, Błędy językowe
Semiotyka
Kategorie składniowe  operatory
Rozkład wyrażeń na kategorie składniowe (III)
Pada deszcz i świeci słońce .
z z z
n n
n z,z n
Nie pada deszcz .
z
z n
z
n
Semiotyka, Błędy językowe
Semiotyka
Ćwiczenia
Ćwiczenia" (1/2)
Semiotyka, Błędy językowe
Semiotyka
Ćwiczenia
Ćwiczenia" (1/2)
1 Wskaż jaka jest funkcja następujących wypowiedzi:
1 Kto skończył pisać kolokwium, wychodzi na korytarz.
2 Janie, ja ciebie chrzczę w imię Ojca, i Syna, i Ducha �więtego.
3 Jestem zdumiony Pańską ignorancją!
4 Żadna porządna dziewczyna nie ubiera się w ten sposób.
Semiotyka, Błędy językowe
Semiotyka
Ćwiczenia
Ćwiczenia" (1/2)
1 Wskaż jaka jest funkcja następujących wypowiedzi:
1 Kto skończył pisać kolokwium, wychodzi na korytarz.
2 Janie, ja ciebie chrzczę w imię Ojca, i Syna, i Ducha �więtego.
3 Jestem zdumiony Pańską ignorancją!
4 Żadna porządna dziewczyna nie ubiera się w ten sposób.
2 Wskaż, które z poniższych przedmiotów lub zdarzeń (dla kogo
i w jakiej sytuacji) są znakami:
1 książka napisana w języku chińskim
2 podniesienie ręki
Semiotyka, Błędy językowe
Semiotyka
Ćwiczenia
Ćwiczenia" (1/2)
1 Wskaż jaka jest funkcja następujących wypowiedzi:
1 Kto skończył pisać kolokwium, wychodzi na korytarz.
2 Janie, ja ciebie chrzczę w imię Ojca, i Syna, i Ducha �więtego.
3 Jestem zdumiony Pańską ignorancją!
4 Żadna porządna dziewczyna nie ubiera się w ten sposób.
2 Wskaż, które z poniższych przedmiotów lub zdarzeń (dla kogo
i w jakiej sytuacji) są znakami:
1 książka napisana w języku chińskim
2 podniesienie ręki
3 Określ w jakiej supozycji wyraz  kot występuje w
następujących zdaniach:
1 Koty i psy łażą po ulicach.
2 Filemon był dorodnym kotem rasy perskiej.
3  Kot ma trzy litery, kot, cztery łapy.
4 Koty są drapieżnikami z rodziny kotowatych.
(") Marek Lechniak, Elementy logiki dla prawników, Wydawnictwo KUL, s. 15.
Semiotyka, Błędy językowe
Semiotyka
Ćwiczenia
Ćwiczenia" (2/2)
Semiotyka, Błędy językowe
Semiotyka
Ćwiczenia
Ćwiczenia" (2/2)
1 Określ kategorie składniowe wyrazów w wyrażeniach
złożonych:
1 Pelagia, Antoni i Anna lubią filmy przygodowe.
2 Jeżeli Zenobia kocha mądrego Hipolita, to Zenobia dobrze
czyni.
3 Po deszczu zaświeciło słońce.
4 Dorodne i zdrowe podgrzybki rosną w borze pod sosnami.
5 Zmęczony Jan zasnął na kanapie.
Semiotyka, Błędy językowe
Semiotyka
Ćwiczenia
Ćwiczenia" (2/2)
1 Określ kategorie składniowe wyrazów w wyrażeniach
złożonych:
1 Pelagia, Antoni i Anna lubią filmy przygodowe.
2 Jeżeli Zenobia kocha mądrego Hipolita, to Zenobia dobrze
czyni.
3 Po deszczu zaświeciło słońce.
4 Dorodne i zdrowe podgrzybki rosną w borze pod sosnami.
5 Zmęczony Jan zasnął na kanapie.
2 Wybierz z dowolnej książki, gazety, broszury etc. kilka wyrażeń
i określ kategorie składniowe wyrazów w nich występujących.
(") Marek Lechniak, Elementy logiki dla prawników, Wydawnictwo KUL, s.
20 21.
Semiotyka, Błędy językowe
Błędy związane ze słownym wyrażaniem myśli
BA

DY J
ZYKOWE
Semiotyka, Błędy językowe
Błędy związane ze słownym wyrażaniem myśli
Dwie grupy błędów
Semiotyka, Błędy językowe
Błędy związane ze słownym wyrażaniem myśli
Dwie grupy błędów
wadliwości spowodowane nieuwzględnieniem
charakterystycznych cech języka naturalnego
Semiotyka, Błędy językowe
Błędy związane ze słownym wyrażaniem myśli
Dwie grupy błędów
wadliwości spowodowane nieuwzględnieniem
charakterystycznych cech języka naturalnego
wadliwości wynikające z niestaranności mówienia i myślenia
Semiotyka, Błędy językowe
Błędy związane ze słownym wyrażaniem myśli
Wadliwości spowodowane nieuwzględnieniem charakterystycznych cech języka naturalnego
Amfibologia / amfibolia
Semiotyka, Błędy językowe
Błędy związane ze słownym wyrażaniem myśli
Wadliwości spowodowane nieuwzględnieniem charakterystycznych cech języka naturalnego
Amfibologia / amfibolia
Definicja
Amfibologia (gr. amfibolos  dwuznaczny) wieloznaczność
wyrażenia złożonego spowodowana wadliwą składnią.
Semiotyka, Błędy językowe
Błędy związane ze słownym wyrażaniem myśli
Wadliwości spowodowane nieuwzględnieniem charakterystycznych cech języka naturalnego
Amfibologia / amfibolia
Definicja
Amfibologia (gr. amfibolos  dwuznaczny) wieloznaczność
wyrażenia złożonego spowodowana wadliwą składnią.
Przykłady:
Semiotyka, Błędy językowe
Błędy związane ze słownym wyrażaniem myśli
Wadliwości spowodowane nieuwzględnieniem charakterystycznych cech języka naturalnego
Amfibologia / amfibolia
Definicja
Amfibologia (gr. amfibolos  dwuznaczny) wieloznaczność
wyrażenia złożonego spowodowana wadliwą składnią.
Przykłady:
(Koleżanka do koleżanki:)
 Sprzątnęłam dziś cały dom razem z mężem.
Semiotyka, Błędy językowe
Błędy związane ze słownym wyrażaniem myśli
Wadliwości spowodowane nieuwzględnieniem charakterystycznych cech języka naturalnego
Amfibologia / amfibolia
Definicja
Amfibologia (gr. amfibolos  dwuznaczny) wieloznaczność
wyrażenia złożonego spowodowana wadliwą składnią.
Przykłady:
(Koleżanka do koleżanki:)
 Sprzątnęłam dziś cały dom razem z mężem.
(Kolega do kolegi:)
 Słyszałeś, Jan sprzedał swój samochód wraz z Markiem i
jego kolegą.
Semiotyka, Błędy językowe
Błędy związane ze słownym wyrażaniem myśli
Wadliwości spowodowane nieuwzględnieniem charakterystycznych cech języka naturalnego
Elipsa
Semiotyka, Błędy językowe
Błędy związane ze słownym wyrażaniem myśli
Wadliwości spowodowane nieuwzględnieniem charakterystycznych cech języka naturalnego
Elipsa
Definicja
Elipsa (gr. elleipsis  brak) wieloznaczność wyrażenia złożonego
polegająca na  wypadnięciu części zdania.
Semiotyka, Błędy językowe
Błędy związane ze słownym wyrażaniem myśli
Wadliwości spowodowane nieuwzględnieniem charakterystycznych cech języka naturalnego
Elipsa
Definicja
Elipsa (gr. elleipsis  brak) wieloznaczność wyrażenia złożonego
polegająca na  wypadnięciu części zdania.
Przykłady:
Semiotyka, Błędy językowe
Błędy związane ze słownym wyrażaniem myśli
Wadliwości spowodowane nieuwzględnieniem charakterystycznych cech języka naturalnego
Elipsa
Definicja
Elipsa (gr. elleipsis  brak) wieloznaczność wyrażenia złożonego
polegająca na  wypadnięciu części zdania.
Przykłady:
Jan roztrwonił swój majątek i część żony.
Semiotyka, Błędy językowe
Błędy związane ze słownym wyrażaniem myśli
Wadliwości spowodowane nieuwzględnieniem charakterystycznych cech języka naturalnego
Elipsa
Definicja
Elipsa (gr. elleipsis  brak) wieloznaczność wyrażenia złożonego
polegająca na  wypadnięciu części zdania.
Przykłady:
Jan roztrwonił swój majątek i część żony.
Po bitwie, w której Cezar pobił Pompejusza, wódz ten udał
się do Egiptu.
Semiotyka, Błędy językowe
Błędy związane ze słownym wyrażaniem myśli
Wadliwości spowodowane nieuwzględnieniem charakterystycznych cech języka naturalnego
Ekwiwokacja
Semiotyka, Błędy językowe
Błędy związane ze słownym wyrażaniem myśli
Wadliwości spowodowane nieuwzględnieniem charakterystycznych cech języka naturalnego
Ekwiwokacja
Definicja
Ekwiwokacja błąd w słownym wyrażaniu myśli taki, że wyraz
potencjalnie wieloznaczny użyty jest w jakimś rozumowaniu co
najmniej dwa razy, za każdym razem w innym znaczeniu, wtedy
gdy powinien występować w jednym znaczeniu.
Semiotyka, Błędy językowe
Błędy związane ze słownym wyrażaniem myśli
Wadliwości spowodowane nieuwzględnieniem charakterystycznych cech języka naturalnego
Ekwiwokacja
Definicja
Ekwiwokacja błąd w słownym wyrażaniu myśli taki, że wyraz
potencjalnie wieloznaczny użyty jest w jakimś rozumowaniu co
najmniej dwa razy, za każdym razem w innym znaczeniu, wtedy
gdy powinien występować w jednym znaczeniu.
Przykłady:
Każde małżeństwo jest umową.
Niektóre małżeństwa mają dzieci.
Niektóre umowy mają dzieci.
Cnota jest wyrazem wieloznacznym.
Należy unikać wyrazów wieloznacznych.
Należy unikać cnoty.
Semiotyka, Błędy językowe
Błędy związane ze słownym wyrażaniem myśli
Wadliwości spowodowane nieuwzględnieniem charakterystycznych cech języka naturalnego
Nazwy o nieostrym zakresie lub niewyraz
nej treści
Semiotyka, Błędy językowe
Błędy związane ze słownym wyrażaniem myśli
Wadliwości spowodowane nieuwzględnieniem charakterystycznych cech języka naturalnego
Nazwy o nieostrym zakresie lub niewyraz
nej treści
Definicja
Nazwa ma nieostry zakres istnieją przedmioty, co do których nie
potrafimy rozstrzygnąć czy należy on do zakresu tej nazwy, czy też
nie.
Semiotyka, Błędy językowe
Błędy związane ze słownym wyrażaniem myśli
Wadliwości spowodowane nieuwzględnieniem charakterystycznych cech języka naturalnego
Nazwy o nieostrym zakresie lub niewyraz
nej treści
Definicja
Nazwa ma nieostry zakres istnieją przedmioty, co do których nie
potrafimy rozstrzygnąć czy należy on do zakresu tej nazwy, czy też
nie.
nazwy  młody i  łysy mają nieostry zakres
Semiotyka, Błędy językowe
Błędy związane ze słownym wyrażaniem myśli
Wadliwości spowodowane nieuwzględnieniem charakterystycznych cech języka naturalnego
Nazwy o nieostrym zakresie lub niewyraz
nej treści
Definicja
Nazwa ma nieostry zakres istnieją przedmioty, co do których nie
potrafimy rozstrzygnąć czy należy on do zakresu tej nazwy, czy też
nie.
nazwy  młody i  łysy mają nieostry zakres
nazwa  osoba pełnoletnia ma ostry zakres
Semiotyka, Błędy językowe
Błędy związane ze słownym wyrażaniem myśli
Wadliwości spowodowane nieuwzględnieniem charakterystycznych cech języka naturalnego
Nazwy o nieostrym zakresie lub niewyraz
nej treści
Definicja
Nazwa ma nieostry zakres istnieją przedmioty, co do których nie
potrafimy rozstrzygnąć czy należy on do zakresu tej nazwy, czy też
nie.
nazwy  młody i  łysy mają nieostry zakres
nazwa  osoba pełnoletnia ma ostry zakres
Definicja
Nazwa ma treść niewyraz
ną nie można wskazać takiego zespołu
cech, które łącznie przysługują wszystkim jej desygnatom.
Semiotyka, Błędy językowe
Błędy związane ze słownym wyrażaniem myśli
Wadliwości spowodowane nieuwzględnieniem charakterystycznych cech języka naturalnego
Nazwy o nieostrym zakresie lub niewyraz
nej treści
Definicja
Nazwa ma nieostry zakres istnieją przedmioty, co do których nie
potrafimy rozstrzygnąć czy należy on do zakresu tej nazwy, czy też
nie.
nazwy  młody i  łysy mają nieostry zakres
nazwa  osoba pełnoletnia ma ostry zakres
Definicja
Nazwa ma treść niewyraz
ną nie można wskazać takiego zespołu
cech, które łącznie przysługują wszystkim jej desygnatom.
nazwa  stół ma treść niewyraz
ną
Semiotyka, Błędy językowe
Błędy związane ze słownym wyrażaniem myśli
Wadliwości spowodowane nieuwzględnieniem charakterystycznych cech języka naturalnego
Nazwy o nieostrym zakresie lub niewyraz
nej treści
Definicja
Nazwa ma nieostry zakres istnieją przedmioty, co do których nie
potrafimy rozstrzygnąć czy należy on do zakresu tej nazwy, czy też
nie.
nazwy  młody i  łysy mają nieostry zakres
nazwa  osoba pełnoletnia ma ostry zakres
Definicja
Nazwa ma treść niewyraz
ną nie można wskazać takiego zespołu
cech, które łącznie przysługują wszystkim jej desygnatom.
nazwa  stół ma treść niewyraz
ną
nazwa  kwadrat ma treść wyraz
ną
Semiotyka, Błędy językowe
Błędy związane ze słownym wyrażaniem myśli
Wadliwości niestarannego używania języka
Niedostosowanie języka do audytorium (1)
Semiotyka, Błędy językowe
Błędy związane ze słownym wyrażaniem myśli
Wadliwości niestarannego używania języka
Niedostosowanie języka do audytorium (1)
Błąd polega na tym, że używa się wyrażeń, które wprawdzie
samemu się rozumie, ale które są dla słuchacza niezrozumiałe i
obce.
Semiotyka, Błędy językowe
Błędy związane ze słownym wyrażaniem myśli
Wadliwości niestarannego używania języka
Niejasność myślenia (2)
Semiotyka, Błędy językowe
Błędy związane ze słownym wyrażaniem myśli
Wadliwości niestarannego używania języka
Niejasność myślenia (2)
Błąd polega na tym, że nie potrafimy dokładnie oddać swoich
myśli, a to, co mówimy nie odpowiada dokładnie temu, co myślimy.
Semiotyka, Błędy językowe
Błędy związane ze słownym wyrażaniem myśli
Wadliwości niestarannego używania języka
Niejasność myślenia (2)
Błąd polega na tym, że nie potrafimy dokładnie oddać swoich
myśli, a to, co mówimy nie odpowiada dokładnie temu, co myślimy.
Xymena Synak-Pskit: Zdarzenie, czyli o fragmencie
beckettowskim
Zdarzenie współwystępuje ze stawaniem się, a stawanie się
współwystępuje z językiem [. . . ] Wszystko wydarza się na granicy
między rzeczą i zdaniem [. . . ] W nawiązaniu do Valery ego definicji
poezji ( Wiersz: przedłużone napięcie pomiędzy dz
więkiem a
sensem ), Agamben pisze:  poezja żyje jedynie w napięciu i różnicy
między dz
więkiem i sensem, między obszarem semiotycznym i
semantycznym. To rozdarcie zaznacza pewną pustkę, która
rozrzedza wszystko powiedziane od środka, stając się przez to
dyskursem, który [. . . ] oznacza nie strukturę, lecz figurę
egzystencjalną. Pytanie, które można postawić brzmi: Czym byłoby
owo napięcie  między dz
więkiem i sensem i jak wyartykułować tę
różnicę między czymś i niczym: różnicę umożliwiającą owo pękniecie
między dz
więkiem i sensem? [. . . ] Takim zdarzeniem jest  neither
Becketta - zawieszonym pomiędzy zdaniem a rzeczą, dz
więkiem a
ciszą. Jest fragmentem: eksterioryzacją na granicy możliwego sensu.
Semiotyka, Błędy językowe
Błędy związane ze słownym wyrażaniem myśli
Wadliwości niestarannego używania języka
Niedopowiedzenia (3)
Semiotyka, Błędy językowe
Błędy związane ze słownym wyrażaniem myśli
Wadliwości niestarannego używania języka
Niedopowiedzenia (3)
Polegają na tym, że w jakimś wyrażeniu opuszcza się jego
pewien istotny składnik.
Semiotyka, Błędy językowe
Błędy związane ze słownym wyrażaniem myśli
Wadliwości niestarannego używania języka
Niedopowiedzenia (3)
Polegają na tym, że w jakimś wyrażeniu opuszcza się jego
pewien istotny składnik.
Niedopowiedzenia, utrudniają lub uniemożliwiają ocenę
wartości logicznej zdania.
Semiotyka, Błędy językowe
Błędy związane ze słownym wyrażaniem myśli
Wadliwości niestarannego używania języka
Niedopowiedzenia (3)
Polegają na tym, że w jakimś wyrażeniu opuszcza się jego
pewien istotny składnik.
Niedopowiedzenia, utrudniają lub uniemożliwiają ocenę
wartości logicznej zdania.
Można odróżnić
Semiotyka, Błędy językowe
Błędy związane ze słownym wyrażaniem myśli
Wadliwości niestarannego używania języka
Niedopowiedzenia (3)
Polegają na tym, że w jakimś wyrażeniu opuszcza się jego
pewien istotny składnik.
Niedopowiedzenia, utrudniają lub uniemożliwiają ocenę
wartości logicznej zdania.
Można odróżnić
niedopowiedzenia kwantyfikacji, gdy w pewnej wypowiedzi nie
wskazuje się, ile desygnatów nazwy będącej podmiotem zdania
posiada cechę wskazaną w orzeczniku (np.  Studenci są
leniwi ,  Włosi są impulsywni )
Semiotyka, Błędy językowe
Błędy związane ze słownym wyrażaniem myśli
Wadliwości niestarannego używania języka
Niedopowiedzenia (3)
Polegają na tym, że w jakimś wyrażeniu opuszcza się jego
pewien istotny składnik.
Niedopowiedzenia, utrudniają lub uniemożliwiają ocenę
wartości logicznej zdania.
Można odróżnić
niedopowiedzenia kwantyfikacji, gdy w pewnej wypowiedzi nie
wskazuje się, ile desygnatów nazwy będącej podmiotem zdania
posiada cechę wskazaną w orzeczniku (np.  Studenci są
leniwi ,  Włosi są impulsywni )
niedopowiedzenia relatywizacji, kiedy zwroty relatywne traktuje
się jak absolutne (np.  Joanna jest córką (czyją?),  Zebranie
odbędzie się o godz. 15.00 (kiedy?)).
Semiotyka, Błędy językowe
Błędy związane ze słownym wyrażaniem myśli
Wadliwości niestarannego używania języka
Mieszanie znaczenia dosłownego z przenośnym (4)
Semiotyka, Błędy językowe
Błędy związane ze słownym wyrażaniem myśli
Wadliwości niestarannego używania języka
Mieszanie znaczenia dosłownego z przenośnym (4)
Polega na tym, że w jednej wypowiedzi (nad-)używa się
zwrotów o znaczeniu przenośnym, nie-dosłownym, obrazowym
obok zwrotów wziętych w znaczeniu dosłownym.
Semiotyka, Błędy językowe
Błędy związane ze słownym wyrażaniem myśli
Wadliwości niestarannego używania języka
Mieszanie znaczenia dosłownego z przenośnym (4)
Polega na tym, że w jednej wypowiedzi (nad-)używa się
zwrotów o znaczeniu przenośnym, nie-dosłownym, obrazowym
obok zwrotów wziętych w znaczeniu dosłownym.
Samo używanie zwrotów obrazowych upiększa lub podkreśla
sens wypowiedzi i nie musi być błędem. Wadliwe jest ono
dopiero wtedy, gdy może powodować wieloznaczność czy
niejasność wypowiedzi
Semiotyka, Błędy językowe
Błędy związane ze słownym wyrażaniem myśli
Wadliwości niestarannego używania języka
Mieszanie znaczenia dosłownego z przenośnym (4)
Polega na tym, że w jednej wypowiedzi (nad-)używa się
zwrotów o znaczeniu przenośnym, nie-dosłownym, obrazowym
obok zwrotów wziętych w znaczeniu dosłownym.
Samo używanie zwrotów obrazowych upiększa lub podkreśla
sens wypowiedzi i nie musi być błędem. Wadliwe jest ono
dopiero wtedy, gdy może powodować wieloznaczność czy
niejasność wypowiedzi
Przykład z mowy nad grobem byłego taternika zmarłego
w wieku osiemdziesięciu lat:  Twoja dzielność nie znała granic.
Zdobywając najwyższe szczyty unosiłeś się nad przepaściami
swej słabości i lęku. Przez ostatnie dwadzieścia lat walczyłeś z
lawiną chorób wznosząc się na szczyty męstwa. . . 
Semiotyka, Błędy językowe
Błędy związane ze słownym wyrażaniem myśli
Wadliwości niestarannego używania języka
Przesunięcie kategorialne / pomyłka kategorialna (6)
Semiotyka, Błędy językowe
Błędy związane ze słownym wyrażaniem myśli
Wadliwości niestarannego używania języka
Przesunięcie kategorialne / pomyłka kategorialna (6)
Polega na błędnym zakwalifikowaniu jakiegoś przedmiotu czy
zjawiska do niewłaściwej kategorii przedmiotów.
Semiotyka, Błędy językowe
Błędy związane ze słownym wyrażaniem myśli
Wadliwości niestarannego używania języka
Przesunięcie kategorialne / pomyłka kategorialna (6)
Polega na błędnym zakwalifikowaniu jakiegoś przedmiotu czy
zjawiska do niewłaściwej kategorii przedmiotów.
Przykłady:
Semiotyka, Błędy językowe
Błędy związane ze słownym wyrażaniem myśli
Wadliwości niestarannego używania języka
Przesunięcie kategorialne / pomyłka kategorialna (6)
Polega na błędnym zakwalifikowaniu jakiegoś przedmiotu czy
zjawiska do niewłaściwej kategorii przedmiotów.
Przykłady:
 lęk jest zjawiskiem psychologicznym  powinno być:
 psychicznym ;
Semiotyka, Błędy językowe
Błędy związane ze słownym wyrażaniem myśli
Wadliwości niestarannego używania języka
Przesunięcie kategorialne / pomyłka kategorialna (6)
Polega na błędnym zakwalifikowaniu jakiegoś przedmiotu czy
zjawiska do niewłaściwej kategorii przedmiotów.
Przykłady:
 lęk jest zjawiskiem psychologicznym  powinno być:
 psychicznym ;
 skrócona metoda sprawdzania  powinno być:  metoda
skróconego sprawdzania ; metoda nie może być skrócona!.
Semiotyka, Błędy językowe
Błędy związane ze słownym wyrażaniem myśli
Ćwiczenia
Ćwiczenia"
1 Jaki rodzaj błędu popełniono w następujących wypowiedziach:
a) Sprzedam stare biurko dla kobiety z grubymi rzez
bionymi
nogami.
b) Spotkanie kobiet oczekujących potomstwa z Panem Ministrem
odbędzie się w sali nr 12.
c) Wybór sukienki dla nastolatki bywa wielkim problemem.
d) Zawisza Bydgoszcz to klub, który już nie istnieje, występujący
obecnie w IV lidze.
e) Zaraz wracam.
f) Zarówno policjanci, jak i duszpasterze powinni zająć się
nielegalnym handlem alkoholem.
(") Marek Lechniak, Elementy logiki dla prawników,
Wydawnictwo KUL, s. 50.
Semiotyka, Błędy językowe
Błędy związane ze słownym wyrażaniem myśli
Ćwiczenia
y
ródła ilustracji i zdjęć (w kolejności wystąpienia)
http://www.2minuty.pl/assets/2007/8/20/jigsaw.jpg
http://www.nick.com.pl/img/175/90/ kreci/109 puzle.jpg
http://cdn-i.imagechef.com/ic/templimg2/Puzzle.jpg
http://www.forward-
edge.net/images/siteimages/team%20with%20puzzle%20pieces.jpg
Walanry Ostasiewicz, Logika dla informatyków, Wyd. UE we
Wrocławiu, s. 15.
http://faculty.smu.edu/mhouseho/Teaching/ENGL2311/
ClearingUp.JPG
http://www.coleurop.be/content/studyprogrammes/law/
images/Students%20in%20a%20course.%20nb%20031.jpg
http://www.pegtoptoys.com.au/x/wp-
content/uploads/2009/01/braille math blocks-1-copy.jpg