Inwestorzy; inwestując posiadane środki, odkładają konsumpcję tych środków na określony indywidualnie czas. Biorcy (pożyczający) kapitał potrzebują go na różny okres. Rynki finansowe pozwalają na dopasowanie czasowe oczekiwań obu stron i pozwalają na transformacje terminów.
Zauważmy, że każda wymiana na rynku finansowym pociąga za sobą, nie zawsze uświadamianą, wymianę ryzyka. Subiektywność oceny ryzyka oraz indywidualna skłonność do podejmowania ryzyka są głównymi źródłami aktywności na rynkach finansowych.
Gospodarka rynkowa to gospodarka, w której sterowanie procesami gospodarczymi odbywa się poprzez rynek. Literaturowo, główne cechy gospodarki rynkowej oraz podstawy funkcjonowania to
• prywatna własność (środków produkcji, przedsiębiorstw itp.),
• wolność wyboru:
o w podejmowaniu wszelkich decyzji gospodarczych, o rodzaju prowadzonej działalności gospodarczej,
• prawo do:
o kierowania się własnym interesem podczas podejmowania decyzji gospodarczych,
o posiadania kapitału i zakładania podmiotów gospodarczych, o swobodnego kształtowania ceny, o do swobodnego przepływu kapitału, o do swobodnego przepływu siły roboczej, o do swobodnego obrotu walutami i środkami produkcji,
• brak lub tylko minimalna ingerencja rządu w procesy gospodarcze.
Gospodarka rynkowa stwarza warunki by rynek rządził się prawami podaży i popytu. Rynek finansowy kieruje środki rynku (podaż) tam gdzie jest na nie popyt. Uczestnikami rynku finansowego są:
• „Użytkownicy końcowi kapitału"
o reprezentujący popyt, przedsięwzięcia z różnych sektorów gospodarki kapitału pożyczający kapitał (pozycja short) o inwestorzy finansowi, reprezentujący podaż kapitału (np. gospodarstwa domowe), którzy użyczają kapitał, licząc na premię (pozycja long).
• Pośrednicy finansowi. Pośrednicy finansowi to firmy świadczące usługi związane z utrzymywaniem instrumentów finansowych i dokonywaniem transakcji nimi. Znajduje to odbicie w strukturze bilansu tych instytucji, ponieważ instrumenty finansowe są dominującym składnikiem ich majątku.