Rozdział 21
w. Jego stosowanie walnie przyczyniło się do likwidacji chorób zakaźnych przenoszonych drogą wodną, które w ubiegłych wiekach były przyczynami niewyobrażalnych dzisiaj epidemii. Np. w XVIII w. epidemie cholery wielokrotnie dziesiątkowały Poznań, ich skutkiem było zmniejszenie populacji miasta o 1/3! Tej miary epidemia w dniu dzisiejszym równałaby się 200.000 ofiar. Wprowadzenie dezynfekcji chlorem do technologii uzdatniania wody drastycznie zmniejszyło powszechność występowania epidemii chorób przenoszonych drogą wodną. Na rysunku 1 zilustrowano wpływ wprowadzenia chlorowania wody na umieralność spowodowaną durem brzusznym.
Rok
Rys. 1. Umieralność na dur brzuszny a dezynfekcja wody chlorem.
Stosowanie chloru prowadzi do powstawania produktów ubocznych, głównie związków chloroorganicznych. Powstawać także mogą związki bromo-i chlorobromoorganiczne. Powstawanie tych związków to wynik reakcji kwasu podchlorawego lub podchlorynu z tzw. „prekursorami” produktów ubocznych czyli ztzw. naturalną materią organiczną zawartą w wodzie. Głównym składnikiem naturalnej materii organicznej są substancje humusowe rozpuszczalne w wodzie. Jest więc oczywiste, ze powstawanie ubocznych produktów dezynfekcji zwróciło uwagę technologów także na związki organiczne obecne w wodach, które do tamtego czasu uważane były raczej za całkowicie nieszkodliwe.
Z prekursorami ubocznych produktów stosowania silnych utleniaczy reagują także ditlenek chlory, ozon i chloraminy.
Chloraminy tworzą znacznie mniej produktów ubocznych niż chlor, wykazują też znaczną trwałość w wodzie ale posiadają wyraźnie słabsze właściwości bakteriobójcze niż chlor.
Ditlenek chloru jest środkiem dezynfekcyjnym, o którym początkowo sądzono, ze niemal nie reaguje z materią organiczną a za główne produkty uboczne uważano chlorany i chloryny. Ditlenek chloru nie tworzy jednak chloorganicznych produktów ubocznych i pod tym kątem jest znacznie bezpieczniejszym dezynfektantem.
448