3220343260

na społeczeństwo. Sprzeciwiali się natomiast podatkom, kontroli cen i innych dławiących przedsiębiorczość regulacjom.

Innymi ważnymi ekonomistami, których teorie stanowiły podwaliny szkoły austriackiej byli m.in.: Richard Cantillon¹, Annę Robert Jacques Turgot², Jean-Baptiste Say³ i Claude-Frederic Bastiat⁴. Ich teorie znacząco wpłynęły na „austriaków”, którzy wiele z nich przejęli i rozwinęli w swojej pracy naukowej.

Za założyciela Szkoły Austriackiej uważa się Carla Mengera (ur. 28 lutego 1840 w Nowym Sączu, zm. 26 lutego 1921) którego opublikowane w 1871 dzieło pt: „Principles of Economics” stało się filarem „rewolucji marginalistycznej” której analiza ekonomiczna została przeniesiona ze sfery produkcji do sfery konsumpcji. Badania skierowano na działanie konsumenta, na stronie internetowej Instytutu Misesa czytamy, „razem ze współczesnymi mu pracami Leona Walrasa i Stanleya Jevonsa, Menger skonstruował subiektywne podstawy wartości ekonomicznej i po raz pierwszy w pełni wyjaśnił teorię użyteczności marginalnej (im większą liczbę jednostek dobra posiada człowiek, tym mniejszą wartość ma dla niego każda z nich). Dodatkowo Menger pokazał, jak pieniądz rodzi się na wolnym rynku, gdy towar najbardziej rynkowy jest pożądany nie dla konsumpcji, lecz do handlu o inne dobra”⁵. Menger był profesorem ekonomii na Uniwersytecie Wiedeńskim i nauczycielem koronowanego księcia Rudolfa Habsburskiego - który jednak nie zdołał wcielić w życie jego nauk gdyż popełnił samobójstwo.

Ludwig von Mises wskazując na „Principles of Economics” podkreśla że, „lektura ta uczyniła ze mnie ekonomistę”⁶. Jednym z naśladowców Mengera był Friedrich von Wieser, który przejął po swoim mistrzu kierownictwo katedry w Uniwersytecie Wiedeńskim. Jego wkładem w Szkołę Austriacką była teoria kosztu alternatywnego, był także autorem określenia „użyteczność marginalna”. W 1917 r. został austriackim ministrem finansów. Mises uznając jego intelekt i walory kultury

1

   Richard Cantillon (1680-1734) - teoretyk ekonomii, urodzony w Irlandii. Autor napisanego w 1730 ogólnego traktatu ekonomicznego pt: „Essay on the Naturę of Commerce”.

2

   Annę Robert Jacques Turgot (ur. 10 maja 1727 w Paryżu, zm. 18 marca 1781) - francuski arystokrata, uważany za ojca intelektualnego pokolenia XVIII i XIX-wiecznych ekonomistów.

3

   Jean-Baptiste Say (ur. 5 stycznia 1767 w Lyonie, zm. 15 listopada 1832 w Paryżu) - francuski przedsiębiorca i ekonomista, przedstawiciel francuskiego nurtu ekonomii klasycznej.

Twórca „prawa Say a”

4

   Claude Frederic Bastiat (ur. 30 czerwca 1801 w Bayonne we Francji, zm. 24 grudnia 1850 w Rzymie) -francuski ekonomista wolnorynkowy. Autor dzieła pt: „Co widać i czego nie widać”.

5

   Instytut Misesa, Czym jest „Ekonomia Austriacka?”, http://www.mises.pl/60/60/ (stan na 01.09.

6

2009)

L. von Mises, Wspomnienia wraz z kompletną..., op. cit., s. 67.