6
ROZDZIAŁ 1. GRUPY
jądrem pewnego homomorfizmu grupy G w odpowiednio dobraną grupę G' (na przykład na grupę ilorazową G/H).
Sformułujemy teraz trzy podstawowe twierdzenia o homomorfizmach grup.
Twierdzenie 1.1.4. (Twierdzenie o faktoryzacji.)
Jeśli h : G —* G' jest homomorfizmem grup, J := ker h oraz k : G —* G/J jest homomorfizmem kanonicznym, to istnieje dokładnie jeden monomorfizm h* : G/J —► G' taki, że h — h* o k, a więc taki, że następujący diagram jest przemienny:
Homomorfizm /i* definiuje się kładąc h»(aJ) = h(a) dla a € G.
Z tego twierdzenia wynika, że każdy homomorfizm h : G —* G' ma rozkład postaci
gdzie k jest homomorfizmem kanonicznym, h* jest monomorfizmem oraz j jest włożeniem. Innym bardzo użytecznym faktem jest następujący wniosek.
Wniosek 1.1.5. Jeśli h : G —* G' jest epimorfizmem grup, to homomorfizm h* jest izomorfizmem i wobec tego
G/kerh = G'.
Dla grupy G symbolami SubG i NSubG oznaczamy odpowiednio zbiór wszystkich podgrup grupy G i zbiór wszystkich podgrup normalnych grupy G. Jeśli H jest podgrupą grupy G, to Sub// G i NSub//G oznaczają odpowiednio zbiór wszystkich podgrup grupy G zawierających podgrupę H i zbiór wszystkich podgrup normalnych grupy G zawierających podgrupę H.
TWIERDZENIE 1.1.6. (Twierdzenie o odpowiedniości.)
Niech h : G —* G' będzie epimorfizmem grup. Wtedy przyporządkowanie
h* : SubjG —► SubG', h*{H) = h{H)
każdej podgrupie H grupy G zawierającej jądro J = ker h jej obrazu h{H) w grupie G' jest bijekcją taką, że /i*(NSub;G) = NSubG'.
Ponadto, dla każdej podgrupy normalnej H grupy G zawierającej jądro J = ker h mamy izomorfizm G/H £2 G'/h(H).
Dowód. Dla L € SubG' mamy h(h~l(L)) — L, zatem h* jest odwzorowaniem surjektywnym. Dla dowodu, że h* jest odwzorowaniem injektywnym przypuśćmy, że J < Hi, H2 < G oraz h{H\) = h(H2). Wtedy na podstawie (1.3) mamy
i?i = h~l(h(Hi)) = h-'(h(H2)) = H2.
A więc h* jest bijekcją.
Niech teraz J < H < G (to znaczy H € NSubjG). Wtedy dla x € G' oraz a € G takiego, że h(a) = x mamy
x ■ h(H) ■ X-1 = h(a) ■ h(H) ■ h(a= h(aHarl) = h(H).
Stąd wynika, że h(H) € NSubG'. Zatem zacieśnienie h* do NSub./ G jest injekcją w zbiór NSubG'. Pozostaje pokazać, że zacieśnienie to jest surjekcją. Niech więc L € NSubG'. Dla każdego a € G mamy
h(a ■ h~l(L) ■ a-1) = h(a) ■ L • h(a)-1 = L.