3682544359

66

MAGDALENA STECIĄG

jest zredukowane, niepełne, co czegoś nie posiada. Natomiast z drugiej strony wskazuje się na możliwość odbudowywania środowiska ze zniszczeń cywilizacyjnych, co z kolei sprowadza się do parafrazy: coś, co zostało (powtórnie) przywrócone, pojawiło się na nowo. Prefiksy tc spełniają więc swoją rolę z punktu widzenia adekwatności środowiskowej i mimo że występują powszechnie także w języku ogólnym²⁶, można je uznać za produktywne w dyskursie ekologicznym. Służą bowiem do wyrażania dość jednorodnych i jednoznacznych treści w nowych, tworzonych seryjnie derywatach, których znaczenia strukturalne i realne są sobie bliskie.

II. Derywaty proste sufiksalnc lub paradygmatyczne

DERYWAT	PODSTAWA	TEMAT	EORMANT TRANSPOZYCYJNY
ochrona (środowiska)	chronić	ochron-	-a
oczyszczanie	oczyszczać	oczyszcz-	-atiie
opad (atmosferyczny)	opadać	opad	dcrywacja wsteczna
osad	osadzać	osad	(paradygmatyczna)
odczyn (wody)	odczynić	odczyn	dcrywacja wsteczna
odkażanie	odkażać	odkaź-	-anie
odpad	odpadać	odpad	dcrywacja wsteczna
odpylanie	odpylać	odpyl-	-anie
odsalanie	odsalać	odsal-	-anie
przekształcenie	przekształcić	przekształć-	-enie
przepływ	przepływać	przepływ	dcrywacja wsteczna
prześwietlanie	prześwietlać	prześwietl-	-anie
uprzemysłowienie	uprzemysłowić	uprzemysłów-	-enie
uszkodzenie	uszkodzić	uszkodz-	-enie
uzdatnianie	uzdatniać	uzdatn-	-anie
wymieranie (gatunków)	wymierać	wymię r-	-anie
wyrąb (lasów)	wyrąbać	wyrąb	dcrywacja wsteczna
wyżywienie (1 udności)	wyżywić	wyżyw-	-enie
zwalczanie	Zwalczać	zwalcz-	-anie
zaburzenie (ckok 1 i matu)	zaburzyć	zaburz-	-enie
zagrożenie (ekologiczne)	zagrozić	zagroź-	-enie
zakłócenie (środowiska)	zakłócić	zakłóć-	-enie
zanieczyszczenie	zanieczyścić	zanieczyszcz-	-enie

Mechanizmem słowotwórczym dominującym w drugiej grupie derywatów jest nominalizacja, często o charakterze nieregularnym, tzn. taka, która przynosi konsekwencje semantyczne, a nie tylko zmianę syntaktyczną. Występowanie tego typu konstrukcji rzeczownikowych jest charakterystyczne dla dyskursu ekologicznego, a ekolingwiści nie są zgodni co do ich adekwatności środowiskowej, czyli tego, czy poprawnie wyrażają one relacje człowieka ze środowiskiem.

²⁶ Por. R. Grzegorczyków a, J. Puzynin a: Słowotwórstwo. Rzeczownik, op. cit., s. 464-468.