3702671581

108 KRONIKA

zaznaczył się dalszy spadek liczby osób pożyczających z Biblioteki

0    174; jest to wpływ zmniejszenia się liczby studentów korzystających z Biblioteki, co odpowiada ogólnej zniżce studentów na U. S. B. W zakresie międzybibliotecznego wypożyczania (tabl. VII) na uwagę zasługuje rozwój tej agendy zwłaszcza w dziedzinie wypożyczania zbiorów specjalnych;

W zakończeniu niech wolno mi będzie jako referentowi zwrócić jeszcze raz uwagę na trudności tego rodzaju zestawień spowodowane odchyleniami od jednolitego wzoru sprawozdań.

Felicja Dziatlikówna

Z PRAC NAD ODBUDOWĄ BIBLIOTEKI NARODOWEJ. Niezwykłe koleje przeszły zbiory Biblioteki Narodowej podczas ostatniej wojny. Z jednej strony różne zarządzenia okupantów, tasowanie

1    przemieszczanie, <>zabezpieczanie», konfiskaty, rekwizycje i nieoficjalne ewakuacje, z drugiej —'częściowy sabotaż zarządzeń okupacyjnych, ochrona i ukrywanie ubytków oraz próby ratowania ich przed niechybną zagładą — wszystko to doprowadziło Bibliotekę Narodową do stanu trudnej do rozplatania gmatwaniny.

Od samego początku próbowali okupanci rozbić i zdezorganizować Bibliotekę Narodową. Przede wszystkim wyłączyli wszystkie jej działy specjalne: stare druki, rękopisy, grafikę, kartografię, muzykalia i teatralia, przenosząc je i skupiając w gmachu Biblioteki Ord. Krasińskich. Jednocześnie rozparcelowano tę ostatnią na część polską i obcą, pierwszą włączając do zbiorów Biblioteki Narodowej jako do Staatsbibliothek II, drugą — do Biblioteki Uniwersytetu Warszawskiego. Same druki nowe, jakie pozostały w Bibliotece Narodowej rozbito również i przetasowano: polskie pozostawiono na Rakowieckiej, obcojęzyczne zaś przeniesiorfo, mimo dużego oporu i częściowego sabotowania tego zarządzenia przez ówczesny personel biblioteczny — do Biblioteki Uniwersyteckiej (Staatsbibliothek I).¹ Na odwrót z Biblioteki Uniwersyteckiej przeniesiono do Staatsbibliothek fi druki polskie, zwłaszcza czasopisma, które uległy tu nawet częściowemu scaleniu z odpowiednim materiałem Biblioteki Narodowej. Stworzono w ten sposób kilkadziesiąt pełnych kompletów roczników.

Poza drukami polskimi Biblioteki Krasińskich i czasopismami polskimi Biblioteki Uniwersyteckiej, które wzbogaciły zbiory Biblioteki Narodowej ładowano do niej bez planu i bez istotnych potrzeb książki z różnych likwidowanych instytucyj, minsterstw, urzędów i gimnazjów,

1

Personelowi polskiemu udało się zarządzenie to ograniczyć jedynie do niepoloników niesKatalogowanych, skatalogowane i zinwentaryzowane pozostawiono na miejscu.