Praktyki pedagogiczne dla studentów przygotowujących się do zawodu nauczyciela edukacji przedszkolnej i wczesnoszkolnej
leksy i Joanny Świątkiewicz, opisano podstawowe założenia nowych modeli praktyk pedagogicznych. Autorki sformułowały m.in. wytyczne dotyczące organizacji praktyk, podstawę programową praktyk pedagogicznych wynikającą z rozporządzenia MNiSW w sprawie standardów kształcenia nauczycieli z 2012 roku oraz dokumentów wewnętrznych uczelni. Opracowanie zawiera również propozycje dotyczące dokumentowania i monitoringu przebiegu praktyk w placówce oświatowej. Autorska koncepcja nowych modeli praktyk pedagogicznych znajduje uszczegółowienie w trzeciej części niniejszej publikacji - Modele prakty k pedagogicznych dla studentów specjalności nauczycielskiej edukacja przedszkolna i wczesnoszkolna (M. Szabelska-Holeksa, J. Świątkiewicz).
Kolejna część publikacji jest próbą weryfikacji założeń organizacyjnych nowych modeli prakty k pedagogicznych. Małgorzata Ratajczak-Zawodna w artykule Wdrażanie modeli praktyk. Wskazówki i zalecenia dla uczelni wyższych, placówek oświatowych i nauczycieli-opiekunów praktyk, formułuje m.in. zalecenia organizacyjne dla podmiotów współodpow iedzialnych za realizację praktyk, systemowe rozwiązania skierowane do przedstawicieli instytucji rządowych i organów prowadzących placówki oświatowe, oraz propozycje modyfikacji wybranych elementów modelu praktyk. Autorka zwraca uwagę na potrzebę dostosowania modeli praktyk pedagogicznych do realiów funkcjonowania uczelni wyższych, szkól podstawowych i przedszkoli.
Piąta część publikacji stanów i materia! wyjściowy (wzorcowy) umożliwiający wdrożenie nowych modeli praktyk pedagogicznych w placówkach oświatowych. Przewodnik metodyczny po studenckich prakty kach pedagogicznych, opracowany przez Ewę Sochę i Martę Szabelską-Holeksę, jest bardzo praktycznym źródłem informacji o nowych modelach praktyk pedagogicznych. Autorki przewodnika uporządkowały najważniejsze kwestie wynikające z wcześniejszych opracowań (część druga i trzecia niniejszej publikacji). Zebrały informacje związane z organizacją praktyk w nowym modelu, opisały szczegółowo i precyzyjnie cztery moduły modelu praktyk, w tym zadania i obowiązki studenta-prak-tykanta i nauczyciela-opiekuna praktyk w placówce. Przewodnik zawiera również wzory scenariuszy lekcji i zajęć oraz charakterystykę partnerskich placówek oświatowych. Uzupełnieniem przewodnika są opracowania znajdujące się na końcu niniejszej publikacji: słowniczek rzeczowy, wzór dziennika prakty k (załącznik 1) oraz karta obserwacji i oceny lekcji (załącznik 2) .
Prezentowane w niniejszej publikacji now'e modele praktyk pedagogicznych dla studentów przygotowujących się do zawodu nauczyciela w przedszkolu i w klasach I-III szkoły podstaw owej, są w istocie propozycją „ciągłości i zmiany". Powrót do idei „szkoły ćwiczeń” to tylko jeden z przykładów nawiązania do dobrych tradycji polskiego systemu kształcenia nauczycieli. Jednocześnie wskazano na nowe elementy, uzupełniające dotychczasowe rozwiązania w zakresie monitoringu i ewaluacji praktyk - superwizję i mikronauczanie. Jak każde nowe rozwiązanie organizacyjne, tak i prezentowane w publikacji modele praktyk pedagogicznych mają swoje mocne i słabe strony. Spostrzeżenia osób biorący ch udział w realizacji projektu, w tym uwagi studentów-prakty kantów oraz nauczycieli-opiekunów praktyk w placówkach, nierzadko krytyczne, zawierają ważne przesłanki do konty nuacji prac koncepcyjnych nad kolejnymi, alternatywnymi wersjami modeli praktyk. Pozostaje mieć nadzieję, że lektura niniejszej publikacji otworzy dyskusję na temat pragmatycznych rozwiązań w zakresie programu i organizacji kształcenia prakty cznego przyszłych nauczycieli. Warto, aby wzięli w niej udział główni interesariusze - uczelnie wyższe, placówki oświatowe i studenci oraz inne środowiska żywo zainteresowane budową efektywnego systemu kształcenia nauczycieli.
12