4631370343

BIOLOGICZNE ZNACZENIE CHROMU 385

w prawidłowym metabolizmie glukozy [28]. Podczas jednego z doświadczeń grupę szczurów karmiono pokarmem, którego głównym składnikiem (źródłem białka) były drożdże Tolura (rodzaj drożdży stosowanych do testów laboratoryjnych). Po pewnym czasie stwierdzono, że tolerancja glukozy w badanej grupie szczurów znacznie się obniżyła. Zauważono także upośledzenie w usuwaniu glukozy z krwi. Jeśli jednak w podawanej szczurom diecie drożdże Tolura zastąpiono drożdżami browarnianymi, tolerancja glukozy powracała do normy, a ilość glukozy odprowadzanej z krwi była prawidłowa [29].

Wzrost zdolności usuwania glukozy z krwi pod wpływem diety opartej na drożdżach browarnianych sugerował, że w jej skład wchodzi czynnik odpowiedzialny za taką reakcję organizmu. Ze względu na powiązanie nowo odkrytej substancji z metabolizmem glukozy nazwano ją czynnikiem tolerancji glukozy (GTF).

Odkryta przez Mertza i Schwarza substancja działała na organizm szczurów i poprawiała tolerancję glukozy. Dalsze badania miały na celu opisanie mechanizmu działania i składu GTF. Rozpoczęły się próby wyizolowania czynnika, które zakończyły się jedynie połowicznym sukcesem, gdyż wydzielana frakcja okazała się nietrwała, a uzyskany związek mógł być fragmentem większej całości [29]. Otrzymana substancja, aktywna biologicznie, zawierała jony Cr(III), a także kwas nikotynowy, glicynę, cysteinę i kwas glutaminowy (rys. 2).

Rys. 2. Hipotetyczny kompleks Cr(III) odpowiedzialny za regulowanie poziomu glukozy [29]

Wyniki pierwszych doświadczeń i analiz odkrytej przez Mertza substancji spowodowały zainteresowanie chromem na trzecim stopniu utlenienia. Sugerowano, że GTF to prawdopodobnie związek kompleksowy chromu z grupą aminokwasów, a jon Cr(III) może decydować o aktywności całego GTF. Chcąc się przekonać o słuszności założonej tezy, w 1963 r. Schroeder postanowił wykonać doświadczenie, w którym zwierzętom dostarczano chrom i badano odpowiedź ich organizmów na niedobór lub nadmiar pierwiastka [30]. W tym celu zbudowano specjalne pomieszczenia, w których środowisko było ściśle kontrolowane. Sterylne warunki miały zapobiegać wprowadzaniu zanieczyszczeń mogących fałszować otrzymane wyniki. Klatki, w których trzymano szczury, wyłożono specjalną żywicą, a powietrze dodatkowo filtrowano. W takich warunkach umieszczono dwie grupy szczurów. Pierwszej przez 11 dni podawano dietę całkowicie pozbawioną jonu Cr(III), drugą grupę natomiast w tym samym czasie karmiono pożywieniem o kontrolowanej ilości tego pierwiastka. Wyniki wykazały, że u tych zwierząt, które nie przyjmowały chromu, szybkość usuwania glukozy znacznie spadła, w przeciwieństwie do szczurów