4631370352

BIOLOGICZNE ZNACZENIE CHROMU 389

Szeroko analizowano również oddziaływanie związków Cr(III) na DNA. Doświadczenia przeprowadzone na izolowanym DNA i jądrach komórkowych wykazały możliwość wiązania się jonów Cr(III) do DNA [41, 42]. Jednak inertność jonów Cr(III) powoduje, że proces wiązania trwa bardzo długo. Miejscem wiązania do DNA są grupy fosforanowe oraz zasady azotowe. W przypadku procesu red-oks zachodząeego w układzie Cr(VI)-GSH(H₂Asc) istnieje również możliwość ataku reaktywnych nadtlenkowych i ponadtlenkowych metabolitów Cr(VI) również na węgiel C4' części cukrowej DNA [43]. Wiązanie się jonów Cr(III) do fosforanów powoduje silną kondensację cząsteczek kwasu nukleinowego. Wiązanie do zasad azotowych (guaniny i cytozyny) natomiast jest przyczyną tworzenia się wewnątrz- lub międzycząsteczkowych wiązań między nićmi DNA, co prowadzi do błędów w replikacji, a w konsekwencji do mutacji [41].

O własnościach mutagennych donoszą także Beyersman i współpracownicy [44], analizujący kompleksy z glicyną i fenantroliną, a także Borges i współpracownicy [45] oraz Warren i współpracownicy [46],

Należy jednak podkreślić, że błona komórkowa stanowi silną-barierę, która w dużym stopniu utrudnia wnikanie związków chromu(III) do wnętrza komórki. Jedynie małe ilości związków dostają się do cytoplazmy w drodze pinocytozy lub fagocytozy [41], Dlatego trzeba pamiętać, że wszelkie badania wykonywane na izolowanym DNA lub jądrze komórkowym muszą być odniesione do naturalnych warunków z uwzględnieniem zdolności przenikania do zagrożonych organelli. Warto również zaznaczyć, że znane są wyniki, które nie potwierdzają własności mutagennych kompleksów chromu(III) [47],

Pomimo niepokojących sygnałów chrom na trzecim stopniu utlenienia jak dotąd nie został zaliczony do potencjalnych kancerogenów. I chociaż nie jest to jednoznaczne z brakiem własności rakotwórczych, to istnieje nadal potrzeba prowadzenia badań nad biologiczną rolą chromu; także w odniesieniu do GTF [40].

MECHANIZM DZIAŁANIA GTF

Bardzo ważnym krokiem na drodze do wyjaśnienia roli czynnika tolerancji glukozy w organizmach było zrozumienie zasady jego działania. Wyniki pierwszych przeprowadzonych doświadczeń wskazywały, że jon Cr(III), a wraz z nim odkryty czynnik, są związane z prawidłowym usuwaniem glukozy z krwi. Dlatego zaczęto szukać korelacji między tymi substancjami a insuliną, która jest hormonem odpowiedzialnym za ten proces.

Pod koniec lat 60. Mertz zaproponował kilka możliwych mechanizmów działania GTF. W każdym z nich chrom był jednostką aktywną, oddziałującą z insuliną [28].