10 M. SOBIHSIAK. E. BUDZISZ
Wiele uwagi poświęcono również metaloorganicznym związkom Co(III) o potencjalnych właściwościach przeciwnowotworowych. Przebadano cytotoksyczność, oraz lipofilowość serii pochodnych kwasu acetylosalicylowego Co-ASS. modyfikowanych poprzez zmianę ich alkilowych ligandów [40]. Większość przebadanych składników wykazała wysoką aktywność przeciwnowotworową na linie komórkowe raka piersi i mniejszą w białaczce i chłonniaku, w przeciwieństwie do wcześniej przebadanych kompleksów karbonarowych i tioscmikarbazonowych [41]. Wybrane pochodne Co-ASS (3) (Rys. 4) badane były pod kątem możliwości hamowaniareduktazy gluta-tionowej i cyklooksygenazy (COX). wiązania do receptorów estrogenowych i indukcji procesów apoptozy. Większość z nich okazała się potencjalnymi inhibitorami cyklooksygenazy (COX-l. COX-2). która to inhibicja odgrywa prawdopodobnie kluczową rolę w sposobie działania Icku. Cytotoksyczność testowanych związków nie była skorelowana z ich lipolilowością 142].
10 M. SOBIHSIAK. E. BUDZISZ
O
3
Rysunek 4. Struktura [2-aceto-(2-propynylo)benzoeso]heksakarbonylodikobalt, Co-AAS Figurę 4. Structure of [2-acetoxy-(2-propynyl)benzoate]hexacarbonyl-dicobalt Co-AAS
4. ZWIĄZKI KOMPLEKSOWE KOBALTU(III) AKTYWOWANE
HIPOKSJĄ
4.1. ZWIĄZKI KOMPLEKSOWE KOBALTU(III) Z IPERYTAMI AZOTOWMI
ipeiyt azotowy (chlonnetyna. mechloretamina, HN-2 (4)) oraz jego analogi HN-1 (5) i HN-3 (6) (Rys. 5) to związki macierzyste dla całej grupy cytostatyków o właściwościach alkilujących [43]. HN-2 był pierwszym lekiem przeciwnowotworowym stosowanym już w latach 40. Jednak ze względu na bardzo wysoką cytotoksyczność i działanie miejscowo drażniące, zaprzestano jego podawania.
Do niedawna stosowano mniej toksyczne i lepiej tolerowane popularniejsze pochodne iperytu azotowego, takie jak: cyklofosfamid (7) i ifosfamid (8) (Rys. 6), np. w leczeniu ziarnicy złośliwej [44].