4656879022

możliwości tego, co niemożliwe    Opisując ewolucję ekonomii

Zachodu, Derrida zauważa, że kiedy przedmiot staje się towarem, gdy jego wartość użytkowa ginie w wartości wymiennej, wtedy rzecz traci swe zakorzenienie w fizycznym gawisku, w „fenomenie”, staje się ulotna i musi zostać poddana jakby innej fenomenologii: „Towar jest »rzeczą« bez zjawiska, rzeczą w przelocie umykającą naszym zmysłom    Dekonstrukcje ukazują materię, a także fakturę

towaru, odtwarzają jego cielesność. Fizyczność przedmiotu, o której naszkicowanie zabiegają praktyki dekonstrukcji, jest podwójna; oscyluje niezmiennie między tym, co językowe, a tym, co fizyczne, wykazując, iż nie można spełnić Kantowskiego marzenia filozofii o tym, by refleksja mogła po prostu przedmiot unaocznić i pokazać („Wywodzący się od Kanta filozofowie chcieliby nie tyle pisać, ile po prostu pokazywać”¹⁶). Na scenie dekonstrukcji filozofia, która milcząco przyjęła, iż jej zadanie polega na spełnianiu się w najogólniejszych systemach, uświadamia sobie, że jej los dokonuje się w szczegółach, detalach, nie w stabilnych, monumentalnych obeliskach pojęć, lecz w okruchach i drgnieniach słów. „Na początku, u podstaw była ruina. U podstaw zjawia się ruina; ruina przychodzi do miejsca początku, ruina jest tym, co najpierw przydarza się temu, co nazywamy początkiem. Bez obietnicy restauracji.”¹⁷

Filozofia staje się podwójnie „regionalna”: traci swój uprzywilejowany status nauki nauk, stolicy myślenia, do której prowadzą wszystkie ścieżki refleksji; co więcej — jej słowa i pojęcia tracą swoje jednoznaczne denotacje, ukazują swe opustoszałe centrum, centrum w ruinie, którego życie przeniosło się na obrzeża znajdujące się najczęściej poza zasięgiem dotychczasowych map. Na rynkach Platońskiego miasta filozofowie dysputują o powszechnikach i dlatego w istocie niepotrzebne im są księgi, żaden z nich bowiem nie odczuwa potrzeby podpisu; filozofia wyklucza podpis, bo zajmuje się tym, co ogólne, jej domena rozciąga się więc ponad podpisem znaczącym obszar jednostkowych, niemal osobistych problemów, a filozof, jako

¹⁴ J. Derrida: Post-Scriplum. In: Derrida and Negative Theology. Eds. H. Coward, T. Foshay. Albany, State University of New York Press, 1992, s. 290.

¹³ J. Derrida: The Specters of Marx...., s. 150.

¹⁸ R. Rorty: Philosophy as a Kind of Writing:. In: Idem: Conseąuences of Pragmatism. Minneapolis, University of Minnesota Press, 1982, s. 195.

¹⁷ J. Derrida: Memoirs of the Blind. The Self-Portrait and Other Ruins. Trans. P. A. Brault i M. Naas. Chicago, Chicago University Press, 1993, s. 65.

10