W stronę czytelnika 77
- unikanie arogancji, konfliktów, wyniosłości, natarczywości, egzaltacji, nadopiekuńczości i anonimowości (stosowanie identyfikatorów),
- uwzględnianie efektów estetycznych, schludny wygląd pracowników zatrudnionych w agendach obsługi czytelników, porządek na stanowisku pracy1.
W otaczającej nas rzeczywistości najczęściej kierujemy wzrok i uwagę na przedmioty i najbliższą przestrzeń w oczekiwaniu ładu, doskonałości i estetyki na wysokim poziomie. Pierwsze wrażenia użytkownika wchodzącego do biblioteki kształtują jego opinię o tej organizacji i tworzą dobry - lub niekorzystny - obraz tego miejsca. Jeżeli nasze starania o wygląd obiektu, wyposażenie, komunikację oraz miejsce na rekreację w czasie oczekiwania na usługę okażą się skuteczne i będą postrzegane
• i n
jako przyjazne, to możemy oczekiwać, że ten element „kultury proklienckiej” przyczyni się także do satysfakcji użytkownika. Istotne staje się także przygotowanie informacyjne biblioteki jako obiektu, powierzchni architektonicznej, która wymaga odpowiedniego oznakowania poszczególnych pomieszczeń użytkowych, przeznaczonych na świadczenie usług, które należy zapewnić jednostce korzystającej z instytucji dostępnej publicznie. Bibliotekarze, podobnie jak osoby o innych zawodach, podejmując stosowne działania i wykorzystując posiadaną wiedzę oraz umiejętności, kierują się ku drugiemu człowiekowi, oferując mu swój potencjał osobowościowy i zawodowy. Liczą także na satysfakcję ze współpracy z własną grupą zawodową. Użytkownik ma prawo oczekiwać zadowolenia z kontaktu z bibliotekarzem jako osobą, która będzie traktowała go podmiotowo, uznając, jak zauważa J. Wilsz, jego „wolność, odpowiedzialność i zdolność do decydowania
i
o swoim losie” . Podmiotowość zdobywamy „w procesie twórczego rozwoju, w rzeczywistych działaniach, w toku humanistycznych relacji interpersonalnych, to znaczy takich, w których jeden człowiek akceptuje drugiego bez zastrzeżeń i nie usiłuje go zmieniać”14. Dwupodmiotowość we wzajemnych relacjach powinna „cechować równoprawność obydwu podmiotów”15. Kompromis i tolerancja oraz empatia mogą prowadzić do harmonii w kontaktach bibliotekarzy z osobami, które
E.B. Zybert, dz. cyt., s. 4-6.
12 Tamże, s. 6.
13
J. Wilsz, Determinanty podmiotowości człowieka. W: O człowieka w człowieku, epokowa rola nauki, sztuki techniki i kuł tury w urzeczywistnieniu tego wyzwania, red. Z. tomny, Opole 2000, s. 26.
14 Tamże.
15 Tamże, s. 27.