5224571885

ARCHEION, T. C WARSZAWA 1999

BOLESŁAW WOSZCZYŃSKI (Warszawa)

WSPÓŁPRACOWNICY „ARCHEIONU”

W LATACH 1927-1939

O potrzebie posiadania własnego pisma polskie środowisko archiwalne mówiło od początku powołania służby, wkrótce po odzyskaniu niepodległości w listopadzie 1918 r. Już w pierwszych przepisach dotyczących archiwów postulowano konieczność wymiany doświadczeń na drodze bezpośrednich kontaktów, jak też za pośrednictwem wydawnictw. Reskrypt Rady Regencyjnej o archiwach z 31 VII 1918 r. dotyczył również problematyki czasopiśmiennictwa archiwalnego. Dekret o archiwach państwowych z 7 II 1919 r., podpisany przez Naczelnika Państwa — Józefa Piłsudskiego, prezydenta Rady Ministrów — Ignacego J. Paderewskiego oraz ministra wyznań religijnych i oświecenia publicznego — Jana Łukasiewicza, powtórzył zapisy reskryptu¹.

Od chwili powołania Wydziału Archiwów Państwowych² doceniono znaczenie wydawnictw archiwalnych. W 1923 r. zaczęła ukazywać się seria pt. „Wydawnictwa Archiwów Państwowych”. Problemy czasopisma omawiała wielokrotnie Rada Archiwalna, w ramach powołanej specjalnej Komisji do Spraw Publikacji Archiwalnych. O utworzenie czasopisma występowano z wnioskiem do ministra wyznań religijnych i oświecenia publicznego. Tylko posiadając własny organ, uzasadniał naczelny dyrektor archiwów państwowych, będzie można popularyzować prace archiwalne i zasób archiwów podległych Wydziałowi Archiwów Państwowych³.

1

   Pełny tekst dekretu archiwalnego został opublikowany w „Archeionie” dopiero w 1968 r. Por.: Pierwsze akty prawne o organizacji polskich archiwów państwowych i opiece nad archiwaliami z dnia 31 VII 1918 r. i 7II 1919 r., oprać, do druku M. Motas, t. 50, s. 5 i nast. Ponadto: T. Mencel, Dekret o archiwach państwowych i opiece nad archiwaliami z 7 lutego 1919 r. na tle ówczesnego ustawodawstwa archiwalnego w Europie [w:] Sześćdziesięciolecie polskich archiwów państwowych, Warszawa 1981, s. 18-20; A. Tomczak, Zarys dziejów archiwów polskich, Toruń 1982, s. 170-172; B. Woszczyński, Od dekretu do ustawy [w:] Historia i współczesność, Warszawa 1987, s. 326-329.

2

   Działalność Wydziału Archiwów Państwowych omawiają: A. Tomczak, Zarys dziejów..., op.cit.,

s.    166 i nast.; T. Manteuffel, Archiwa państwowe w minionym pięćdziesięcioleciu, „Archeion”, t. 50, 1968, s. 9-11; P. Bańkowski, Pół wieku odrodzonych polskich archiwów państwowych, „Archeion”,

t.    51, 1969, s. 7 i nast.

3

   J. Paczkowski, Z dziedziny archiwalnej, „Kwartalnik Historyczny”, t. 26, 1926, s. 82.