zasadą subsydiamości dyrektywy w wielu kwestiach pozostawiają kraj om członkowskim Unii znaczną swobodę wyboru rozwiązań. Podjęte przez Polskę negocjacje związane z przystąpieniem do Unii Europejskiej wymagały dostosowania krajowych uregulowań prawnych do zapisów zawartych w Dyrektywach Unii. Unia Europejska wydała szereg Dyrektyw dotyczących zagadnień związanych z gospodarką energetyczną. Wybrane, z punktu widzenia autora, najważniejsze dla polskich przedsiębiorstw energetycznych, Dyrektywy dotyczące energii przedstawia tabela 1.
Dla określenia ram czasowych procesu harmonizacji i implementacji prawa wspólnotowego Rząd Rzeczypospolitej Polskiej przyjął datę 31 grudnia 2002 r. jako datę gotowości Polski do członkostwa w Unii Europejskiej.
Polska akceptuje i wdraża całość acąuis communautaire w obszarze "Energia" z wyjątkiem implementacji dyrektywy Rady 68/414/EWG z 20 grudnia 1968 r., zaktualizowanej dyrektywą Rady 72/425/EWG z 19 grudnia 1972 r., dotyczącej obowiązku krajów członkowskich utrzymywania minimalnych zapasów ropy naftowej i/lub paliw ciekłych. W odniesieniu do dyrektywy Rady 68/414/EWG, zaktualizowanej dyrektywą Rady 72/425/EWG, Polska wnioskuje o zastosowanie okresu przejściowego, który trwać będzie do dnia 31 grudnia 2008 roku.
19 grudnia 1996 r. Rada Unii Europejskiej przyjęła końcową wersję Dyrektywy 96/92/EC, dotyczącą liberalizacji rynku energii elektrycznej (w skrócie Dyrektywa IEM) [12]. Stało się to możliwe między innymi dzięki konsekwentnemu dążeniu krajów Unii do wzrostu konkurencyjności międzynarodowej gospodarki, zwłaszcza w sytuacji wolniejszego wzrostu gospodarczego, znacznego zróżnicowania cen pomiędzy krajami, ograniczeń w wielkości dostępnych środków publicznych na inwestycje energetyczne, a także podejmowania indywidualnych inicjatyw krajowych wprowadzania mechanizmów konkurencji do sektorów infrastrukturalnych. Dyrektywa ta przewiduje rozszerzenie konkurencji w wytwarzaniu i dostarczaniu energii elektrycznej oraz stanowi podstawę do rozdzielenia różnych rodzajów działalności prowadzonych w sektorze elektroenergetyki.
Dyrektywa IEM w sprawie rynku energii elektrycznej ma ogromne znaczenie ze względu na szeroki zakres oddziaływania, jak i na trudne dzisiaj do przewidzenia tempo wdrożenia i skutki dla krajów członkowskich Unii. Będzie ona wpływać między innymi na system organizacji krajowych rynków energii, zasady rozwoju źródeł energii elektrycznej, w tym źródeł odnawialnych i pracujących w skojarzeniu oraz tryb stosowania preferencji dla krajowych nośników energii, zakres odpowiedzialności i uprawnień operatorów systemu i wydzielenia finansowo-księgowego różnych rodzajów. Dyrektywa ustala ogólne zasady dotyczące wytwarzania, przesyłania i dystrybucji energii elektrycznej. Przedmiotem rozważań nie jest zatem wszelka energia. Jednak, w kontekście poparcia społeczno-politycznego dla rozwoju produkcji skojarzonej ma również znaczenie dla wytwórców ciepła. Dyrektywa określa również zasady organizacji i funkcjonowania sektora elektroenergetycznego, dostęp do rynku, kryteria i procedury mające zastosowanie w zaproszeniach do przetargów, w udzielaniu pozwoleń oraz w prowadzeniu ruchu systemów elektroenergetycznych.
W listopadzie 2001 r. weszła w życie Dyrektywa zaostrzająca wymagania ekologiczne w Unii Europejskiej: Dyrektywa 2001/80/WE w sprawie ograniczania emisji niektórych
zanieczyszczeń z dużych źródeł spalania paliw (zastępująca dotychczas obowiązującą Dyrektywę 88/609/EWG w tej samej sprawie). Dyrektywa ta wprowadza następne istotne zaostrzenia w emisji zanieczyszczeń z dużych obiektów energetycznego spalania o mocy