Logistyka - nauka
rami niebezpiecznymi w czasie załadunku i wyładunku oraz w czasie podróży.
Szczególnych starań należy dołożyć w przypadku transportu towarów niebezpiecznych klasy 7 (towary promieniotwórcze) oraz należących do kategorii 0 i A innych klas. W obydwu tych przypadkach powinna być opracowana pisemna instrukcja rzeczoznawcy, określająca właściwości tych towarów, sposób postępowania z nimi oraz metody zapobiegawcze w razie wystąpienia zagrożenia w czasie podróży.
Jeżeli w czasie podróży statek napotkał na trudne warunki atmosferyczne, należy sprawdzić czy towary niebezpieczne lub ich opakowania nie uległy uszkodzeniu. Powstałe szkody powinny być usunięte, o ile nie zagraża to bezpośrednio bezpieczeństwu statku. W innych przepadkach towar lub opakowania powinno być wyrzucone za burtę lub zniszczone w inny sposób, z wyjątkiem towarów klasy 7, gdzie sposób postępowania określają przepisy szczegółowe. Po wyładunku towarów niebezpiecznych niezbędne jest sprawdzenie, czy nie pozostały w nich ładunki lub ich opakowania, a po wyładunku towarów klasy 7 zbadanie przez rzeczoznawcę ewentualnego skażenia pomieszczeń lub ładunków. Wszystkie tego typu czynności, powinny być wpisane do dziennika okrętowego.
W przypadku prac przeładunkowych, tzn. przemieszczenia ich ze środka transportowego do magazynu lub na plac składowy i odwrotnie: z magazynu lub placu składowego na środek transportowy obowiązują rozmaite uregulowania. Przeładunek towarów niebezpiecznych klasy 1 jednocześnie na więcej niż jeden statek w porcie, może odbywać się jedynie za zgodą kapitana portu i w miejscach oraz ilościach, które ustali minister - kierownik Urzędu Gospodarki Morskiej.
W przypadku rozładunków towarów niebezpiecznych klasy 1 na Redzie portu należy przestrzegać wymagań, które każdorazowo ustali kapitan portu określając:
• miejsce zakotwiczenia statku,
• promień bezpieczeństwa (odległość statku od innych statków i obiektów portowych)
• warunki nawigacyjne tj. stan morza oraz silę i kierunek wiatru,
• inne istotne wymagania.
Przeładunek towarów niebezpiecznych z wyjątkiem klasy 1 może być przeprowadzony w dowolnych miejscach oraz ilościach pod warunkiem zachowania niezbędnych środków ostrożności. Przeładunek oraz inne manipulacje towarami niebezpiecznymi może odbywać się tylko od wschodu do zachodu słońca. Operacje przeładunkowe towarów niebezpiecznych powinny odbywać się podczas dobrych warunków atmosfery cznych, a w przypadku nadejścia burz luki statków powinny być zamknięte, a środki transportu lądowego odpowiednio zabezpieczone. W czasie przeładunku na statek towarów niebezpiecznych klas 1,2,3,4,5 jest zabronione palenie tytoniu. Zabronione jest też używanie otwartego ognia i nie osłoniętego światła. Osoby biorące udział w1 przeładunku towarów' niebezpiecznych klasy 1 i 3 oraz podklas 4.2 i 4.3 kategorii A nie mogą posiadać przedmiotów, które powodują iskrzenie. Prace przeładunkowe należy prowadzić według następujących reguł:
• wyładunek towarów niebezpiecznych z statków powinien byś wykonany w pierwszej kolejności,
• towary niebezpieczne powinny być załadowanie na statek jako ostatnie.
W razie wątpliwości co do stanu opakowania lub stanu towarów, przeładunek może by'ć prowadzony tylko pod nadzorem rzeczoznawcy oraz przedstawiciela służby bezpieczeństwa i higieny pracy. Przy przeładunku oraz innych manipulacji towarami niebezpiecznymi klas 1,2,3,4,5 jest wymagany nadzór i asysta straży pożarnej. Bezpieczny przewóz towarów niebezpiecznych na statkach zapewnia odpow iednie ich zasz-tauowanie. Przez sztauowanie rozumie się układanie, rozmieszczanie oraz mocowanie ładunków' niebezpiecznych na pokładzie statku przewożącego te materiały lub w jego pomieszczeniach. Czynności te powinny zapewnić bezpieczeństwo: ludzi, statku oraz ładunku podczas wykonywania przewozu morskiego. Towary' stwarzające szczególne zagrożenie należy sztauować zgodnie z wymaganiami Kodu IMDG dla poszczególnych klas z tym że towary' kolidujące ze sobą nie powinny być sztauowane w jednym pomieszczeniu. Ważne jest, aby niebezpieczne materiały sztauować w sposób odpowiadający ich właściwościom. Ważna rolę przy' sztauowaniu materiałów' niebezpiecznych pełni kapitan statku, który przed rozpoczęciem czynności sztauowania jest zobowiązany do pouczenia załogi o niebezpieczeństwie, zarządzenia środków' bezpieczeństwa, sprawdzenia stanu pomieszczeń statku mającego przewozić materiały niebezpieczne oraz do omówienia sposobu wykonania prac sztauerskich. Oczywistym jest, że nie wolno sztauować materiałów' niebezpiecznych w pomieszczeniach, w których przewożona jest poczta łub bagaż pasażerów, a także w pomieszczeniach i na pokładach, do których pasażerowie mają dostęp. Kolejną regułą jest to, że sztauowa-
| 120 | Logistyka 6/2013