628033572

50 ZBIGNIEW BAJKA

Wyraźnie mniej natomiast interesują się sprawami kultury i sztuki oraz problemami nauki, oświaty i wychowania młodzieży.

3.    Istnieją także, co wynika chociażby z przedstawionej tabeli, istotne różnice między robotnikami posiadającymi kwalifikacje zawodowe i niewykwalifikowanymi. Ci ostatni interesują się jeszcze bardziej wąską grupą tematów, przy czym słabiej objawia się u nich zainteresowanie problematyką polityczną, gespodarczą i kulturalną.

4.    Nakreślony obraz zainteresowań tematycznych potwierdza wcześniejsze ustalenia empiryczne, w szczególności zaś twierdzenie, iż:

a)    z zainteresowaniem tematyką sportową należy łączyć duże zainteresowanie prasą sportową wśród robotników;

b)    preferowanie tematyki sensacyjnej oraz obyczajowej jest potwierdzeniem ogólnie wyższego zainteresowania w tym środowisku materiałami lekkimi, niezbyt trudnymi, zaspokajającymi zwykłą „ciekawość świata”;

c)    sprawy zatrudnienia, płac, zarobków oraz sport, to tematy nie tylko najczęściej poszukiwane w prasie, ale również najczęściej poruszane w rozmowach w tym środowisku²⁰.

5.    Analiza zainteresowań tematycznych ze względu na cechy społeczno-demograficzne robotników²¹ prowadzi do następujących wniosków :

a)    Robotnicy zamieszkali w miastach nieco bardziej niż pozostali interesują się tymi publikacjami, w których poruszane są problemy budownictwa mieszkaniowego, handlu, usług itp. oraz materiałami sensacyjnymi, zaś robotnicy mieszkający na wsi — stosunkowo najintensywniej sprawami zatrudnienia, płac i zarobków.

b)    Wśród robotników reprezentujących niższy poziom wykształcenia bardziej popularne są tematy lekkie (sensacja, rozrywka) oraz integralnie związane z miejscem zamieszkania, a także kwestie związane z płacami, zarobkami i cenami. Im wyższe wykształcenie, tym silniej preferowane są problemy polityczne, gospodarcze oraz sprawy kultury i sztuki.

c)    Stosunkowo najbardziej ubogie zainteresowania obserwujemy, analizując deklaracje młodych robotników. Wraz z wiekiem ilość problemów godnych zainteresowania wzrasta. Zgodnie z tendencją ogólnopolską, najbardziej wyrównane zainteresowania cechują tematykę sensacyjną, natomiast wraz z wiekiem słabnie zainteresowanie treściami rozrywkowymi, tematyką sportową i — wyraźnie — problematyką kulturalną. Zapotrzebowanie na tematykę polityczną, zwłaszcza na publikacje o działalności partii, jest najsilniejsze wśród robotników w średnim wieku.

¹⁰ Tematami podnoszonymi przez robotników najczęściej w rozmowach są: praca i sprawy zawodowe; zarobki, dochody i ceny; sport; dzieci i ich wychowanie; różne wydarzenia w okolicy.

²¹ Zależności te wytrzymały próbę czasu, bowiem aktualne ustalenia są podobne do wniosków W. Kobylańskiego sprzed 18 lat; por.: Krakowski robotnik... (op. cit., s. 64 i n.).