6498541938

66. KONFERENCJA OGOLNA 1FLA 319

mowa o społeczeństwie informacyjnym, książkach dostępnych za pośrednictwem Internetu, globalnej bibliotece i nowych technologiach informacyjnych, bibliotekarze z Kapsztadu traktują to jako rodzaj science fiction.

Jedną z cech współczesnego świata jest przemieszczanie się ludności. Główny kierunek tych migracji prowadzi z biednego Południa ku bogatej Północy. W niektórych krajach (Niemcy, Austria) imigranci stanowią ok. 10% ogółu ludności. Adaptacja społeczna Turków, Kurdów, Arabów, Wietnamczyków i Chińczyków jest procesem trudnym i skomplikowanym. Imigranci muszą nauczyć się języka kraju, w którym przyszło im żyć, ukończyć szkołę, zdobyć kwalifikacje zawodowe i pracę dającą utrzymanie. Rola bibliotek w procesie adaptacyjnym jest duża. Między innymi dlatego, że czytanie książek jest niezastąpionym źródłem przy przyswajaniu sobie języka, co jest równoznaczne z możliwością nawiązania kontaktu ze środowiskiem lokalnym, przyswajaniem sobie obyczajów, stylu życia. Wyniki badań przeprowadzone w 7 szkołach podstawowych w Wiedniu, do których uczęszczają głównie dzieci tureckie, wskazują, że ci którzy aktywnie korzystają z bibliotek publicznych, czytają przynajmniej 2 książki w miesiącu, a telewizję oglądają nie dłużej niż 2 godziny dziennie, szybciej niż pozostali opanowują język niemiecki i przedmioty przewidziane w programie szkolnym (Bulent Yilmaz: Reading and library usage habits oj the students whose mother tongue is Turkish in Vienna, Austria).

Inne wyniki badań czytelnictwa uzyskane w Izraelu potwierdzają te prawidłowości. Badania przeprowadzono w czwartych klasach szkół podstawowych. Wśród 301 objętych badaniami uczniów 19 nie miało ani jednej własnej książki, 24% tylko kilka, ale 69,7% miało ich dużo. Największą aktywnością czytelniczą wykazali się uczniowie w szkołach, gdzie była jedna biblioteka centralna oraz mniejsze ulokowane w poszczególnych klasach. 38% badanych uczniów spędza 2 godziny dziennie na lekturach (Snunith Shoham: Classroom collections and reading pattems). Według opinii izraelskich bibliotekarzy i nauczycieli czytelnictwo wzbogaca słownictwo, usprawnia styl pisania, krytyczne rozumienie tekstów, ułatwia przyswajanie reguł gramatycznych. Są to stwierdzenia oczywiste, ale nie wszyscy politycy oraz przedstawiciele administracjrsąo tym przekonani. Odnosi się to również do naszych rodzimych doświadczeń.

ZARZĄDZANIE I EFEKTYWNOŚĆ DZIAŁANIA BIBLIOTEK

Potoczne obserwacje wskazują niezbicie, że zmienia się struktura publiczności korzystającej z usług bibliotek publicznych. Kolejne generacje są coraz lepiej wykształcone i mają inne oczekiwania wobec bibliotek. Badania przeprowadzone w Charles Sturt University (Nowa Południowa Walia w Australii) objęły 3 pokolenia Australijczyków, a mianowicie: najstarsze urodzone w 1920 r., starsze urodzone w 1938 r. oraz najmłodsze i jednocześnie najliczniejsze urodzone w 1. 1946-1961. W porównaniu z pokoleniami dziadków i rodziców wnukowie określani przez demografów jako ,,baby boomers" są najlepiej wykształceni (23% ma wyższe wykształcenie) i dobrze przystosowani do zmian cywilizacyjnych, zarówno w przemyśle, usługach, jak i innych dziedzinach życia. Ich oczekiwania wobec bibliotek publicznych różnią się od zaintereso-