6498541949

DZIEJE DRUKARSTWA W POLSCE 329

zachowania dziedzictwa piśmienniczego przewijają się tylko marginalnie, choć wiadomo, że było to zjawisko kulturalne ważne nie tylko w okresie zaborów, lecz także w czasie budowy zrębów II Rzeczypospolitej. Mecenat nad polskimi bibliotekami, jego uwarunkowania i konsekwencje kulturowe, nadal oczekuje na swego monografistę.

Nie przemilczając braków, należy podkreślić z uznaniem znaczny zasób wiedzy i przemyśleń, który przynosi ze sobą omawiany tom. Jest to cenny kapitał wniesiony do dalszych badań nad kulturą w Polsce.

Książka ujmuje elegancką szatą zewnętrzną. Dobry papier, harmonijny układ typograficzny, oryginalne i przemyślane ilustracje to korzystna wizytówka Biblioteki Narodowej jako wydawcy. Na podkreślenie zasługuje kompetentna praca redaktorów, zarówno naukowego (Janusz Kostecki), jak też wydawniczego (Ewa Piotrkiewicz-Karmowska). Przy tej okazji powraca aktualna dyskusja nad potrzebą lub zbędnością redaktorów tekstów naukowych. Z ich współpracy zrezygnował Mariusz Karpowicz, autor rozprawy: Mecenat artystyczny w Polsce nowożytnej (1500-1764) (s. 91-122). Czytelnicy sami osądzą, za którą ze stron przemawia więcej racji.

Barbara Bieńkowska

Maszynopis wpłynął do redakcji 31 stycznia 2001 r.

DZIEJE DRUKARSTWA W POLSCE

Drukarze dawnej Polski od XV do XVIII wieku. T. 1, Małopolska. Cz. 2, Wiek XVII-XVIII. Vol. 1 -2. Praca zbiorowa pod red. Jana Pirożyńskiego. Kraków: Pol. Ak. Umiejętności 2000, 732 s., 79 s.tabl. Książka w Dawnej Kulturze Polskiej, 10.

Wytrwałość, konsekwencja, poczucie odpowiedzialności za złożone obietnice czy tylko zapowiedzi nie zawsze cechują długofalowe przedsięwzięcia wydawnicze. Z dużą przyjemnością z tego także względu, choć nie tylko z tego, godzi się odnotować ukazanie się, po długiej przerwie, 2 kolejnych woluminów fundamentalnego dzieła Drukarze dawnej Polski od XV do XVIII wieku.

Ta wielotomowa edycja zapoczątkowana została w 1959 r. z inicjatywy prof. Alodii Kaweckiej-Gryczowej, pod jej redakcją i kierunkiem oraz przyjej walnym udziale autorskim. Z zaplanowanych wówczas 6 , .zeszytów", które rozrosły się w potężne tomy, za życia Redaktorki (zm. w 1990 r.) ukazały się następujące: T. 1 Małopolska, cz. 1 WiekXV-XVI (1983 r.); T. 3 cz. 1 Wielkopolska (1977 r.); T. 4 Pomorze {1962 r.); z. 5 Wielkie Księstwo Litewskie (1959 r.) i z. 6 Małopolska — Ziemie Ruskie (1960 r.). Wszystkie oparte były na materiałach zgromadzonych w Pracowni Bibliografii Staropolskiej IBL PAN. Tam właśnie tworzony był warsztat dokumentacyjny dla przyszłej syntezy dziejów i roli książki w dawnej kulturze polskiej.

W Słowie wstępnym do tomu, który chronologicznie ukazał się jako pierwszy, a nosi numer 5, A. Gryczowa przedstawiła cele i założenia całego