6771814844

18

Andrzej Kozina

których jedna strona nie zamierza poruszać, są istotne dla drugiej. Porównanie celów własnych i drugiej strony jest niezbędne dla ustalenia maksymalnego i minimalnego poziomu wymagań oraz określenia obszaru negocjacji (na kolejnym etapie ich planowania).

Dla zapewnienia niezbędnej zgodności celów negocjacji, osiąganych przez reprezentantów firmy, z jej ogólnymi zamierzeniami (w wymiarze operacyjnym i strategicznym, czyli z kluczowymi celami długofalowymi i bieżącymi zadaniami w danej dziedzinie działalności) oraz celami danego zadania, projektu, kontraktu itp, którego dotyczą negocjacje, zaleca się stosowanie techniki zarządzania przez cele (ZPC). Stanowi ona „system ustanawiania celów i oceny działania, stworzony dla zapewnienia, że cele te zostaną zrealizowane; proces menedżerski, za pomocą którego cele organizacji są diagnozowane i realizowane przez przełożonych i podwładnych, zjednoczonych we wspólnym dążeniu do realizacji celów” [DuBrin 1986, s. 113]¹. W rozważanym obszarze istotne jest przyjęcie kilku wybranych zasad ustalania celów, typowych dla tej techniki:

-    ukierunkowania celów na obszary kluczowe dla oczekiwanych wyników,

-    komunikowania i wyjaśnienia podwładnym celów, jaki należy osiągnąć,

-    zaangażowania w proces formułowania celów osób odpowiedzialnych za ich realizację (a nawet ich negocjowania przez kierownictwo z podwładnymi),

-    bieżącej analizy i weryfikacji celów dla zapewnienia ich spójności,

-    zapewnienia regularnego sprzężenia zwrotnego dla pozyskiwania informacji o postępach i wynikach (kluczowe dla efektywności działań),

-    niezbędnego redefiniowania celów w miarę zmiany warunków i priorytetów,

-    wiązania celów z adekwatnymi bodźcami motywacyjnymi (nagrodami),

-    opracowywania i przekazywania rzetelnych sprawozdań z osiągnięcia celów (w pracy [Brooks i Odiorne 1984, s. 34-43] mówi się o „negocjowaniu przez cele”).

Zestawienie cząstkowych problemów i celów negocjacji powinno być dostatecznie szczegółowe z perspektywy potrzeb stron. Zaleca się uwzględnienie nawet pozornie wątpliwych kwestii, mogących jednak stanowić hipotetyczne zagadnienia negocjacji, aby uniknąć zaskoczenia w fazie właściwej negocjacji. Celowe jest także poszerzanie zakresu negocjacji dla stworzenia większych możliwości porozumienia [Pruitt 1983], Szczegółowe problemy, z przyczyn organizacyjnych rozpatrywane oddzielnie, należy postrzegać całościowo, tj. w kontekście ogólnego problemu i celu negocjacji (aby nie utracić kontroli nad ich przebiegiem).

1

Jest lo „metoda, za pomocą której menedżerowie i pracownicy definiują cele dla każdej jednostki organizacyjnej, projektu i pracownika oraz stosują je potem w kontroli efektywności działania” [Daft 1991, s. 537]. Sam termin podał P.F. Drucker w 1954 r. Szerzej tę technikę omówiono w pracach: [Bieniok i zespół 1997, s. 162-172; Zimniewicz 1991, s. 46-55].