23 Zagadnienia - Prognozowanie i symulacje
• bezwzględny błąd prognozy w czasie t, stosowany dla pojedynczej jednostki
czasu. Wartość błędu
informuje, jak wielkie było w chwili t>n odchylenie prognozy od wartości rzeczywistej zmiennej Y. Znak
błędu wskazuje, czy rzeczywista wartość była wyższa od prognozy (+), czy niższa(-).
qt = yt - yt* gdzie: yt - realizacja zmiennej Y w czasie t>n,
yt* - prognoza zmienne Yna czas t>n otrzymana z danej metody.
• błąd prognozy ex post w czasie t - wartość błędu informuje, jak wielkie było w chwili t>n odchylenie
prognozy od wartości rzeczywistej zmiennej 7, liczone w procentach wartości rzeczywistej. Dowiadujemy się
więc o rozmiarach odchylenia względnego i kierunku odchylenia.
Yt = yt-yt*/yt.lOO, t>n.
s*2 = 1/ T-n £ (yt - yt*)2 Wartość s* informuje o przeciętnym odchyleniu prognoz od wartości rzeczywistych w przedziale empirycznej weryfikacji prognoz.
Etapy prognozowania:
(1) . Sformułowanie zadania prognostycznego. W tym etapie należy określić: obiekt, zjawisko, zmienne, które mają podlegać prognozowaniu, cel wyznaczania prognozy, wymagania co do dopuszczalności i horyzontu prognozy.
Główną rolę odgrywa odbiorca, prognosta jest konsultantem pomagającym w precyzowaniu ustaleń i ewentualnie negocjującym wymagania co do dopuszczalności prognozy i horyzontu.
(2) . Podanie przesłanek prognostycznych. Sformułowanie przesłanek wymaga współpracy obu partnerów procesu prognozowania, przy czym prognosta odgrywa rolę podstawową, gdyż zdaje odbiorcy pytania o realia zjawiska prognozowanego i konfrontuje z nim swoje opinie. Efektem tych prac są hipotezy o czynnikach kształtujących zjawisko, deklaracja prognosty co do postaw wobec przyszłości zjawiska oraz określenie zbioru danych potrzebnych do sporządzania prognozy i zebranie tych danych.
(3) . Wybór metody prognozowania. Jest konsekwencją zaakceptowanych przesłanek prognostycznych. Opowiedzenie się za postawą pasywną oznacza sięgnięcie po jakąś z
4