7648595223

PI KR WSZĄ KtKNSTYTUCYA AUSTRYACKA 331

tej os t a t ni ej c z y t amy : ..Wielki książę złą o zy w s o b i e wszelkie prawa władzy państwowej, i wykonuje je w sposób przepisany konstytucji. Podobnie się wyrażają konstytucye : saska g. 4, bawarska g. 1. wurtembergska g. 4; księstwa Saclisen-Alten-burg g. 4. W. Księstwa heskiego g. 4 i t. d.

W austryackiej konstytucyi wypowiedzianą jest ta zasada pośrednio, przy określaniu różnych funkcyj władzy państwowej, w^r słowach, z których niewątpliwie wynika, że qmad ius_: o ile chodzi o samo żrodło praw^ra, może ono tylko być wyprowadzane. co do każdej funkcyi państwowej, wprost od osoby monarchy, który posiada takowa?, jako swe własne prawo — a jedynie sposób wykonywania tych prawą podlegać może rozmaitym ograniczeniom i Dowodem tego g. 10 konstytucyi: _rWładzę ustawodawczą wykonuje cesarz łącznie z Sejmem

'^oU. —- Władza wykonawcza przysługuje ('cjebiihrt) ce

sarzowi samemu(tj. bez współudziału Sejmu państwa); wyrażenie może mniej ścisłe, bo lepiej było powiedzieć: „wykonywanie władzy h ale nie szkodliwe. §. 14: „Sądownictwo wy-konwanem bywa w^r imieniu cesarza. i w⁷ całości od niego

ts    O

wy chodzi

i'

Jakież stanowisko zakreśla konstytucya dla tego, który jest uosobieniem i źródłem wszelkiej władzy państwowej? Oto jego osoba jest uświęconą i nietykalną; za pełnienie władzy rządowej jest on nieodpowiedzialnym, ale za to jego zarządzenia potrzebują do zupełnej ważności kontra sygnatury czyli współpodpisu odpowiedzialnego ministra.

Panujący zawierać ma dalej pokój i traktaty, wypowiadać wojnę; ma prawo ułaskawienia i amnestyi, prawo wynagradzania nadzwyczajnych zasług, obsadza wszystkie urzędy państwowe, jest naczelnym wodzem armii, i ma obowiązek

¹ O pojęciu prawa własnego w przeciwieństwie do delegowanego, patrz: Ob Jellinek. Die Lehre eon den Staateneerbindungen, str.il sq., i Starzyński. Beitrag znr Lehre eon Gesetz und Verordnung (Oesterr. Zeitsehrift for Yencaltung Nr. 19—51 ex 1882. str. 221 sq.). Prawo własne nie potrzebuje koniecznie powstać w osobie tego, który je posiada (origindres Bej-ht): może być i prawem pocliodnem (abgeleitetes Becht),