7648595224

382 PIERWSZA KONSTYTUCYA AUSTRYAC K A

ziożyć przy objęciu rządów przysięgę na konstytucyę. Korona w jego domu jest dziedziczną, według zasad sankcyi pragmatycznej; pełnoletność uzyskuje z 18 laty, na wypadek zaś jego małoletności łub niezdolności do rządów, ustanawianą bywa regeneya, względem której ma być wydaną osobna ustawa. Brak tych ostatnich postanowień w naszej dzisiejszej konsty-twcyi, skutkiem czego odnosić się trzeba w tej mierze do nie-ogłoszonych ustaw domowych rodziny panującej. ^f

Takiemi prawami opatrzony panujący, pełni tedy władzę państwową; w szczególności weźmy na uwagę funkcyę jej prawodawczą, najgłówniejszą, bo jest ona regulatorem innych funkcyj h Funkcyę tę pełni cesarz tylko w połączeniu z Sejmem państwa (Iłeiehstag), Jest tylko to jedno ciało prawodawcze państwowe, niema osobnych ciał prawodawczych krajowych, j akimi są d z isiej sz e S ej my. J e s t wi ę c tylko jeden rodź aj ustawodawstwa, tj. państwowe, a niema ustawodawstwa, zawisłego od współudziału ciał reprezentacyj krajowych dla każdego kraju osobno. O ile zerwano co do reprezentacyi państwa z systemem krajowym, i nadano tejże reprezentacji charakter ciała ustawodawczego, o tyle znajdowano z drugiej strony, że jedno powszechne ciało ustawodawcze wystarcza, a innych niepotrzeba. W krajach koronnych miały istnieć stany prowincyonalne, „dla przestrzegania prowincyonalnych interesów" i przysparzania osobnych na ten cel funduszów, a urządzenie i działalność dotyczasowych stanów ma być i nadał utrzymaną, i tylko, jeżeli stany przedłożą Sejmowi państwa podyktowane wymaganiem czasu projektu zmian dotychczasowych swych ustaw, jego zadaniem będzie zmiany te zbadać i ocenić. Tak mówią, nieco mgliście , §§. 54 i 55 konst. Prof. Tarnowski w cytowanej rozprawie po wątpię twa, aby rząd

, i sądzi, że rząd

chciał był uwieczniać stany z przed r.

¹ Trafnie to określa jeszcze J. Lockc w swych Rozprawach o rządzie państwa (Two treati.se* o u ijocermnent), który funkcyę wykonawczą i funkcyę federacyjną (bo tak podzielił władze państwową) podporządkowuje pod funkcyę ustawodawczą.

J