PIERWSZA KONSTYTUCYA AUSTRYACKA. 193
nika najpierw, że pierwotnie zamierzoną była droga uchwalenia projektu konstyt-ucyi przez konstytuantę, a nie miano na myśli oktrojowania jej. Powtóre, że przyszły system reprezentacyjny państwa miał, o ile możności, wrziąć za punkt wyjścia dawną organizacyę stanową, która miała tworzyć jego zawiązek. Działo się to w chwili, w której, jak już wiemy, Zgromadzenie związkowe ogłosiło dla przyszłego parlamentu niemieckiego prawo powszechnego głosowania. Po trzecie, że i teraz jeszcze nie chciano wypowiedzieć otwarcie słowa „konstytu-cyau, widząc w niem, pomimo znanego zastrzeżenia, zawartego w art. 57 akt. zw., zawsze tylko podział władz w myśl da-
m
wnych teoryj i wszechwładztwo ludowe. Ze zaś w oczach rządzonych znowu tylko słowo „konstytucya“ przedstawiało się jako identyczne z gwarancyą ich praw obywatelskich i polity
cznych , przeto
jak opowiada Springer w swej Historyi
i po odrzuceniu licznych proponowanych stylizacyj
dużo strawiono czasu w łonie konferencyi na znalezienie wyrazu i zwrotu, któryby i rządzonych zaspokoił i rządzących nie zobowiązywał do utraty części władzy na rzecz'rządzonych —
zgodzono się dopiero na powyższą, jako mogącą ulegać rozmaitemu tłumaczeniu 1
Zapowiedziane zebranie wszystkich posłów stanowych,
któremu
wedle ces. patentu z 18 marca
przedłożonym
być miał także preliminarz dochodów i wydatków państwa, nie przyszło do skutku; natomiast utworzył cesarz postanowieniem z dnia 17 marca pierwsze austryackie ministerstwo w konstytucyjnem tego słowa znaczeniu, t. j. gremium naczelnych wykonawczych organów, będących oraz doradcami monarchy i odpowiedzialnych za działanie własne i swych podwładnych — i nałożył na nie odpowiedzialność za przeprowadzenie i wykonanie zawartych w powyższym patencie zasad, t. j. za przeprowadzenie wolności prasy i ukonstytuowanie ojczyzny. Kada ministrów składać się miała z ministra spraw
-i-
Geschichte Oesterreichs neit dem Wiener Frieden 1809, Leipzig 1865, om II, str. 193.