3. cen rynkowych
Istotne przy tym jest nastąpienie więcej niż jednego ze wskazanych elementów by powziąć wątpliwości i wszcząć procedurę wyjaśnień sposobu kalkulacji ceny.26 Rozpoznanie ich powinno nastąpić przez pryzmat wiedzy, doświadczenia i rozeznania rynkowego członków komisji zamawiającego.
Wystąpienie do wykonawcy o wyjaśnienie powoduje powstanie po stronie zamawiającego domniemania faktycznego zaoferowania ceny rażąco niskiej w stosunku do przedmiotu zamówienia.27 Domniemanie to ma jednak charakter wzruszalny, bowiem wykonawca może je obalić przez złożenie wyczerpujących wyjaśnień pozwalających zamawiającemu prawidłowo przeanalizować kalkulację i składowe zaoferowanej ceny oraz ostatecznie orzec, czy jest ona, jako całość rażąco niska. Czynności te podejmowane są w kolejnym etapie - postępowaniu wyjaśniającym.
Wszczęcie i przebieg postępowania wyjaśniającego oraz jego skutki
W wypadku, gdy, po przeprowadzeniu wstępnego badania ofert w sposób opisany powyżej, zamawiający poweźmie wątpliwości co do prawidłowości ceny i domniemywa jej zaniżenie przez wykonawcę, jest obowiązany zwrócić się do niego o udzielenie w określonym terminie wyjaśnień dotyczących elementów oferty mających wpływ na wysokość ceny. Obowiązek ten przewidziany jest w art. 90 ust. 1 PZP. W związku z tym, iż w prawie wtórnym Unii Europejskiej funkcjonuje podobne uregulowanie, TS UE następująco wyjaśnił, jaki był zamysł prawodawcy unijnego we wprowadzeniu takiej regulacji: "..zgodnie z art. 55 dyrektywy 2004/18, jeżeli w przypadku danego zamówienia, oferty wydają się rażąco niskie względem świadczenia, instytucja zamawiająca przed odrzuceniem tych ofert „zwraca się na piśmie o podanie szczegółów, dotyczących składowych elementów ofert, które uważa za istotne Z powyższych przepisów, sformułowanych w sposób imperatywny, wynika w sposób jasny, że zamiarem prawodawcy Unii było ustanowienie względem instytucji zamawiających wymogu, by dokonywały one weryfikacji składowych elementów rażąco niskich ofert, poprzez nałożenie na nie w tym celu obowiązku zażądania
26 Wyrok KIO z dn. 14.08.2008r, sygn. akt KIO/UZP 794/08, uzp.gov.pl.
27 R. Pruszowski, Ocena ofert przez pryzmat rażąco niskiej ceny, Zamówienia publiczne. Doradca Nr 5/2012, s.40.
14