28 Kwietnia
�� Ustrój szkolny w Polsce w latach 1945- 2000: W zakresie organizacji i rozwoju
szkolnictwa w Polsce ludowej można wyróżnić okresy:
Okres 1: lata 1945- 1948/49 - okres 1:
Zmiana ustroju politycznego w Polsce, okres transformacji społeczno-ustrojowej, lata 1990-2000:
Ogólnopolski zjazd Oświatowy w A
odzi 18-22 czerwca 1945 r.:
- ustrój szkolny 7+3+2 (szkoła powszechna- gimnazjum ogólnokształcące  liceum
ogólnokształcące)
- Instrukcja ministerstwa oświaty z 4 maja 1948 r. zmieniła ustrój oświaty (zmiana nazwy szkoły
na podstawową)
- Połączono 3 letnie gimnazjum i 2 letnie liceum w jedną szkołę  4 letnie liceum
ogólnokształcące
Okres 2: 1945-1956:
- Upolitycznienie szkolnictwa i ideologizacja oraz komunistyczna indoktrynacja
- Silna centralizacja w zarządzaniu oświatą (wszystko, cała władza w rękach jednej partii)
- Zmiany w programach nauczania, usuwanie książek
- (Ustrój 7+4)- postała 11 letnia szkoła (jednolita)- ogólnokształcąca która miała być zbiorcza dla
wszystkich szkół danego regionu
- w 1945 roku utworzono centralny urząd szkolenia zawodowego.
- szkoły przysposobienia zawodowego, dla młodzieży 18-21 lat
- technika 4-5 letnie
- szkoły majstrów 1 roczne
- obniżył się poziom nauczania
- szkoły po 1948 roku (zmiany):
* zasadnicze szkoły zawodowe  3 letnie
* technika 5 letnie
* technika po ZSZ  3 letnie
* technika i licea dla pracujących 4-5 letnie
* technika i szkoły policealne 2 i 3 letnie
* szkoły przysposobienia rolniczego  2 letnie (od I IX 1939 r.)
Okres 3 1957- 1961:
�� Ustawa z 15 lipca 1961 roku  O rozwoju oświaty i wychowania .
�� Zlikwidowanie szkoły 11 letniej
�� Usuniecie nauczania religii ze szkoły.
�� Wprowadziła 8 klasę do szkół podstawowych (od 1 września 1956 r.)
Okres 4 1962  1970 (XII):
�� Wykształcenie wyższe 3 %, średnie 12 %, podstawowe i zasadnicze, zawodowe 44%, nie
ukończone podstawowe  58 %
Okres 5 1971- 1980:
�� Powstawanie wyższych szkół pedagogicznych- 1973 r. Znaczenie WSP: w 1973 r. około 16 %
nauczycieli miało wyższe wykształcenie
�� Od 1972 r. organizacja zbiorczych szkół gminnych, równocześnie likwidacja małych szkół na
WSP
�� Wzrost liczby studentów i szkół- około 470 tyś.
Okres 6 1981- 1989:
�� W oświacie stagnacja, niskie nakłady na szkolnictwo  2 % PKB
Podsumowanie okresów 1-6 (1945-1989):
�� Praktycznie całkowita likwidacja analfabetyzmu
�� Bezpłatność szkolnictwa wszystkich szczebli
�� Upowszechnienie szkolnictwa (objęcie nauką wszystkich dzieci w wieku 7  14 lat w szkołach
podstawowych, na poziomie ponad podstawowym większość młodzieży w wieku 15-18 lat).
�� Wzrost aspiracji edukacyjnych społeczeństwa
�� Znaczenie szkolnictwa zawodowego, szansa awansu dla młodzieży biednej
�� Materialna pomoc dla uczniów biednych (stypendia, internaty, stołówki)
�� Doraz
ny charakter polityki oświatowej, brak kompleksowej reformy szkolnej w całym okresie
1945  1989 r.
Lata 1990  2000 , okres transformacji ustrojowej:
- zmiany w szkolnictwie zapoczątkowała ustawa o systemie oświaty z dnia 7 września 1991 r.
- wprowadziła podział szkół i innych placówek oświatowych przez jednostki samorządu,
stowarzyszenia i osoby fizyczne i kościoły
- odejście władzy państwowej od scentralizowanego planowania kierunków polityki oświatowej,
planów programów nauczania
- przywracała rodzicom prawo do nauczania religii ich dzieci w szkołach państwowych
- prawo nauczycieli do wprowadzania autorskich programów nauczania
- przejmowanie szkół przez samorządy terytorialne
- sejm przyjął z 1999 r. ustawę  Recepty wprowadzające reformę , rozpoczęła się ona I Września
1999 r.
5 maja
Temat: Problemy i trendy edukacyjne w ujęciu globalnym w świetle raportów oświatowych w
drugiej połowie XX wieku.
�� Wzrost współpracy międzynarodowej jako konsekwencja upowszechnienia edukacji.
�� Nowy typ myślenia o edukacji, który ukazuje związki pomiędzy systemami oświatowymi, a
całą perspektywą zewnętrzną (uwarunkowania społeczne, polityczne, ekonomiczne,
kulturowe).
*Dwa aspekty tych relacji:
- Pierwszy odnosi się do systemu oświatowego, jego organizacji, struktury, zasad
funkcjonowania.
- Drugi ukazuje wpływ na Życie społeczne jednostek przygotowanych przez system (wartości
ich kwalifikacji, poziom kompetencji, kreatywność, kulturę, mobilność itd.).
�� Międzynarodowe instytucje, które podjęły szeroko rozumianą problematykę edukacyjną w
prespektywie globalnej.
�� UNESCO  w 1969 r przystąpiło BIE. Kwartalnik
�� Unia Europejska w 1992 roku  traktat w Maastricht
�� OECD- powstała w 1961 roku w Paryżu
�� ERIC- POWSTAA
O W 1966 ROKU, POSIADA NAJWI
KSZ
BAZ
DANYCH na temat
edukacji
Biała Księga Komisji Europejskiej  raport powstał w 1995 roku :
- autorami są : Cresson, Flynn, Bengemann
- w Polsce ukazał się w 1997 roku  komisja europejska, Biała Księga Kształcenia i Doskonalenia.
Nauczanie i uczenie się. Na drodze do uczącego się społeczeństwa
- (Celem raportu): autorzy raportu wymieniają 3 czynniki wymuszające reformowanie oświaty:
* postęp naukowo techniczny, będący nie tylko z
ródłem zagrożeń i niepokoju ale także warunkiem
dobrobytu i wyższej jakości życia
* Globalizm, umiędzynarodowienie handlu, światowy rynek pracy
* powstanie społeczeństwa informacyjnego, które prowadzi do zmian na rynku pracy, rozwój sektora
usług oraz dziedzin dotyczących tworzenia informacji, jej przetwarzania i dystrybucji.
- zdaniem autorów raportu społeczeństwo europejskie stanęło wobec niebezpieczeństwa podziału na
tych którzy wiedzą i  tych którzy nie wiedzą
- pierwsi potrafią zrozumieć sens zjawisk holistycznie, aktywnie uczestniczą w różnych dziedzinach
życia, skutecznie komunikują się z innymi, są innowacyjnie, otwarci na zmiany
- drugich charakteryzuje wyuczona bezradność, są bierni, łatwo ulegają i bezkrytycznie przyjmują
opinie innych, stają się ofiarami manipulacji, nie potrafią refleksyjnie i krytycznie korzystać z mediów
- aby ograniczyć ten podział autorzy raportu sugerują powrót do kultury  jako instrumentu
zrozumienia świata, istniejącego poza dziedziną nauczania
- ich zdaniem edukacja powinna być usytuowana w paidei
- Paideja- ( edukacja w pa idei) w kulturze starożytnej Grecji znaczyło organizacja i nauka,  pan
oznacza powszechność. Pożądanie jest więc aby uczyli się wszystkiego i całkowicie.
- Rozwój przydatności i zdolności do aktywności ekonomicznej.
- W tej części raportu postawiono dwa pytania:
* jakie zdolności są wymagane na współczesnym rynku pracy? jak je osiągnąć?
- Współcześnie wiedza rozumiana w szerokim sensie może być zdefiniowana jako akumulacja wiedzy
podstawowej, wiedzy technicznej i umiejętności społecznych.
- Umiejętności podstawowe tworzą swoistą bazę na której opiera się przydatność do zatrudnienia.
- Edukacja przedszkolna i podstawowa powinna rozwijać umiejętności i motywację aby  umieć i
chcieć się uczyć
- Komisja uznała za priorytet opanowanie w czasie nauki w szkole 2ch języków obcych.
- Umiejętności techniczne  (know  how  wiedzieć jak ) zdobywa się zarówno podczas kształcenia i
doskonalenia zawodowego oraz w trakcie pracy w przedsiębiorstwie
- Znaczenie kompetencji kluczowych a także tradycji i mistrzostwa w swoim fachu. Mistrz pokazuje
wiedze innym.
- Droga tradycyjna  dyplom dobrej uczelni. W większości krajów europejskich dyplom dobrej
uczelni jest  filtrem dopuszczającym do elit w administracji, ekonomii , nauce.
* Droga nowoczesna  wejście w sieć współpracy , kształcenia , doskonalenia.
-Należy doprowadzić do sytuacji w której każda jednostka może znalez
ć miejsce dla siebie i
instytucjonalnych systemach kształcenia.
- W tym celu powinna je poznać, dostęp do nich musi być szerzej otwarty, zaś płynność pomiędzy
rozmaitymi drogami powinna się zwiększyć
- Gdy już jednostka nabędzie element wiedzy podstawowej, dwa warunki wydają się być konieczne
aby mogła ponosić odpowiedzialność za tworzenie własnych kwalifikacji.
- Autorzy białej Księgi przedstawili ogólne cele działań w zakresie reform oświatowych w UE:
* zachęcenie do zdobywania wiedzy, jest to podnoszenie ogólnego poziomu wiedzy i wzrost
kompetencji kluczowych tj. podstawowych, społecznych i technicznych.
*Zbliżenie szkoły i przedsiębiorstwa. Rozwój wszelkich form praktyk .
* Walka z marginalizacją. Otwieranie szkół drugiej szansy . Dla tych którzy z różnych przyczyn
przerwali naukę
* Odpowiedni dobór nauczycieli, wyposażenie klas w sprzęt multimedialny, mniejsza ilość uczniów w
klasach, włączenie szkoły w Zycie środowiska społecznego uczniów.
* Opanowanie trzech języków UE.
Temat: Współczesne tendencje edukacyjne na podstawie raportu Jacques a Delorsa
o Raport międzynarodowej Komisji do spraw Edukacji dla XXI wieku został
opracowany z inicjatywy UNESCO. Polskę reprezentował profesor Bronisław
Geremek.
- Raport został ukończony w 1996 roku, w Polsce został opublikowany w 1998 roku.
- Raport podjął próbę odpowiedzi na pytanie: Jaka edukacja i dla jakiego społeczeństwa będzie
potrzebna w XXI wieku?
�� Raport składa się z 9 rozdziałów: m.in.
- Roz. 1  Od społeczności lokalnej do społeczeństwa światowego
- dynamika wzrostu demograficznego
- Edukacja powinna pomóc zrozumieć świat , zrozumieć innych.
- Jednym z zasadniczych zadań edukacji jest pomoc w przekształceniu faktycznej
współzależności w świadomą solidarność.
- Roz. 2 :
- Polityka edukacyjna powinna być wystarczająco zróżnicowana i tak kształtowana aby nie
stała się dodatkowym czynnikiem wykluczenia społecznego.
- Roz. 3 : Od wzrostu gospodarczego do rozwoju ludzkiego
- Podział na bogatą, rozwiniętą Północ i biedne Południe.
- Nierównomierność kobiet i mężczyzn w dostępie do edukacji.
12 maja
Rozdział 4:
�� Cztery filary o edukacji:
Filar 1: Uczyć się przez całe życie:
- wiedza ewoluuje  daremnie jest dążenie do poznania wszystkiego.
-wiedza ma wartość użytkowa i autoteliczną
- współczesny człowiek naprawdę wykształcony potrzebuje gruntownych podstaw kultury
ogólnej
- kultura ogólna  podstawa wszystkich społeczeństwa niezależnie od epoki i miejsca, sprzyja
otwarciu się na inne obszary wiedzy
- w dziedzinie badań postęp dokonuje się na styku różnych dyscyplin
- zdobywanie wiedzy zakłada w pierwszej kolejności naukę uczenia się przez ćwiczenie
uwagi, pamięci, myślenia.
- Proces uczenia się nigdy nie jest zakończony
-  nauczyć, uczyć się, to wyzwanie i zadanie współczesnej edukacji
Filar 2 : Uczyć się aby działać:
- jak uczyć zastosowania wiedzy w praktyce, jak przystosować edukację do przyszłej pracy?
- od pojęcia  kwalifikacji do kompetencji4- Kompetencje to zarówno kwalifikacje zawodowe
i techniczne nabyte w procesie kształcenia
Filar 3 : Uczyć się aby żyć wspólnie:
-to największe wyzwanie we współczesnym świecie
- wobec potężnych środków autodestrukcji jakie zgromadziła ludzkość należy nauczyć się
pokojowego, inteligentnego rozwiązywania nieuniknionych konfliktów
- zaangażowanie się we wspólne projekty, wspólne cele
- postawa empatii w szkole,
- dialog  wymiana argumentów- kultura gościnności
Filar 4 Uczyć się aby być:
- pełen rozwój jednostki, w całym bogactwie jego osobowości
- umysł, ciało, inteligencja, wrażliwość, poczucie estetyki, duchowość, osobista
odpowiedzialność
- obawa przed dehumanizacją świata
- zdolność do krytycznego myślenia
 Nauczyciele w poszukiwaniu nowych możliwości:
- rola nauczyciela jako promotora zmian, orędownika wzajemnego zrozumienia i tolerancji
- nauczyciel  kompetencje  profesjonalizm  oddanie
- silny związek między nauczycielem i uczniem
- nauczyciel uczy refleksji, potrafi zachęcić do większego wysiłku
- pojęcie autorytetu