9621686209

Lotnictwo

Andrzej Olejko

Galicyjskie niebo 1914-1915

Galicja w czasach c.k. Austro-Węgier była wprost usiana lotniskami. Badacz ich dziejów, krakowski historyk dr Krzysztof Wielgus ustalił, że do 1918 r. w wykazach c.k. administracji widniały informacje o 22 galicyjskich lotniskach. Krakowskie Rakowice były największym obiektem lotniczym w Galicji 7Mchodniej, lotnicze zaplecze posiadała twierdza Przemyśl, gdzie austriackie samoloty lądowały na polach Hureczka, Buszkowiczek, Żurawicy czy błoń na Bakończycach. We Wschodniej Galicji prym wiodła lwowska Lewandówka. To tylko kilka nazw lotnisk c.k. Luftfahrtruppen, czyli sił powietrznych Austro-Węgier, kierowanych od 1912 r. przez Oberstleutnanta Emila Uzelaca

Lotnisko na Rakowicach to nie tylko pole wzlotów. To także teren Flugparku (parku lotniczego) i popularnego Flik-u, czyli kompanii lotniczej (Fliegerkompanie). Krzysztof Wielgus w swych badaniach ustalił, iż lotniska posiadały także inne galicyjskie miejscowości -Radymno, Brzesko, Bochnia, Pobiednik Wielki, Pasternik, Dębica, Rzeszów, Nowy Sącz, Gorlice, Cieszyn, Bielsko i Sanok. Austriackie Flik-i, które tu stacjonowały (nr. 1, 7, 8, 14 i 15) w 1914 r. zastał wybuch I wojny światowej¹. Sporo z lotniczych historii wydarzyło się po raz pierwszy właśnie na galicyjskim niebie.

8 IX 1914 r. nieopodal Żółkwi pod Lwowem rozegrała się walka powietrzna zakończona pierwszym na świecie powietrznym taranem... Rosyjski pilot - sztabskapitan Piotr Niestierow,

- samolotem typu Morane-Saulnier G staranował

42 austriacki samolot typu Albatros B.l, którego za-

- łoga rozpoznawała rosyjskie zaplecze. W starciu

zginęli wszyscy piloci - Rosjanin i dwaj c.k. lotnicy: baron Rosenthal i nawigator unteroffizier Franz Malina².

Inny przykład to starcie z 1 X 1914 r., gdy austriacki pilot odpędził znad Przemyśla rosyjski aeroplan⁵.

W styczniu 1915 r. u bram Tarnowa stanęły siły armii rosyjskiej. Wówczas to odbyła się pierwsza w dziejach wojen, w pełni udana próba kierowania ogniem baterii artylerii najcięższej właśnie za pomocą lotnictwa. Cztery moździerze Skoda o kalibrze 305 mm, rozlokowane w re-

Fot. www.wikipedia.pl

Taran wykonany przez Piotra Niesteirowa

Konspekt nr 2/2007 (29)