13
Model normatywny i komercyjny reklamy politycznej...
rach prezydenckich po raz pierwszy zastosowano reklamę telewizyjną w roku 1952, kiedy to Dwight D. Eisenhower nagrał czterdzieści dwudziestosekundo-wych reklam nadawanych podczas ostatnich tygodni kampanii wyborczej1 2.
Kluczowa rola reklamy telewizyjnej w amerykańskich wyborach jest dobrze udokumentowana w literaturze przedmiotu Jest to o tyle zrozumiałe, że reklama telewizyjna była jedynym do czasu powstania Internetu i ciągle pozostaje najbardziej powszechnym środkiem przekazu dającym kandydatom pełną kontrolę nad komunikowaną treścią3.
W połowie lat sześćdziesiątych ubiegłego wieku wszyscy pretendenci do amerykańskiej prezydentury zatrudniali już agencje reklamowe. Praca McGinnissa4 przyczyniła się do panującego powszechnie przekonania o manipulacyjnym i powierzchownym, bo opartym na wizerunku i obrazie telewizyjnym, charakterze reklamy telewizyjnej. Pogląd ten cieszył się leż pewną popularnością w środowisku akademickim, które krytykowało sposób dochodzenia kandydatów do najwyższego stanowiska w państwie. Czyniono to z różnych pozycji, m.in. delerminizmu technologicznego5, poslmarksistowskich6 czy też czysto pragmatycznych7, krytykując reklamę telewizyjną za jej zwięzłość, komercyjny charakter oraz pomijanie kwestii merytorycznych na korzyść wizerunku kandydata. Większość badań przeprowadzonych przy użyciu metod empirycznych nic potwierdziła jednak tych zarzutów8.
W ostatnich latach w zagranicznych badaniach nad reklamą wykorzystujących analizę treści rozszerzono pole zainteresowań, prowadząc studia porównawcze. Analizowane systemy komunikacji politycznej obejmują m.in. Francję9, kraje
S.C. Wood, Television's First Political Spot Ad Campaign. Eisenhower Answers America, „Prcsidenlial Sludies Ouarlerly” 1990, nr 20.
E. Diamond, S. Bates, The Spot, The MIT Press, Cambridge 1993; K.H. Jamieson, Pac-kaging the Presidency, Oxford University Press, Nowy Jork 1996.
L.L. Kaid, Polilical Advertising, [w:] D.D. Nimmo, K.R. Sanders (red.), Handbook of Polilical Communicalion, Sagę, Bevcrly Hills 1981.
J. McGinniss, The Selling of the President 1968, Tridenl Press, Nowy Jork 1969.
N. Poslman, Amusing Ourselves to Dealh, Penguin Books, Nowy Jork 1985.
D. Kellencr, Television and the Crisis of Democracy, Westview Press, Bouldcr 1990.
R. Spero, The Duping of the American Voler, Lippincott & Crowell, Publishcrs, Nowy Jork 1980.
T.E. Patlerson, R.D. McCIure, The Unseeing Eye, Pulnam, Nowy Jork 1976; L.L. Kaid, Political..., jw.; R. Joslyn, The Gonieni of Polilical Spot Ad, „Journalism Ouartcrly” 1980; L. Shylcs, The Relationships of Images, Issues and Presenlalional Melhods in Televised Spot Adver-lisements for 1980’s American Presidenlial Primaries, „Journal of Broadcasling” 1984, nr 28; L. Shyles, The Televised Spot Advertisement: lis Slructure, Gonieni and Role in the Polilical System, [w:] L.L. Kaid, D. Nimmo, K.R. Sanders (red.), New Perspeclives on Political Advertising, Southern Illinois Universily Press, Carbondale 1986; A.J. Wadsworth, lncumbent and Challenger Slralegies in Presidenlial Communicalion: A Conlent Analysis of Television Campaign Ads from 1952 to 1984 (rozprawa doktorska), Universily of Oklahoma, Norman 1988.
L.L. Kaid, J. Gerstle, K. Sanders, Medialed Polilics in Two Cullures: Presidenlial Campa-igning in the United States and France, Pracger, Nowy Jork 1991.