miotników, przysłówków (np. w związku z omawianiem postaci z baśni),
— gromadzenie wyrazów pokrewnych,
— zwroty do rozmówcy i do adresata listu; formy grzecznościowe w liście i w rozmowie.
2. Ćwiczenia redakcyjne (gramatyczno-stylistyczne)
Kształcenie umiejętności budowania zdań oznajmujących: eliminowanie „potoku składniowego”, umiejętność wyznaczania granicy zdania, zamykanie zdania kropką, poprawianie błędów składniowych utrudniających zrozumienie zdania itp.
Budowanie różnego typu zdań: oznajmujących, pytających, rozkazujących, wykrzyknikowych, równoważników zdań — bez znajomości terminu gramatycznego (w związku z redagowaniem opowiadania, polecenia, listu, z prowadzeniem rozmowy).
Ćwiczenia w posługiwaniu się spójnikami i zaimkami w związku z budowaniem tekstów kilkuzdaniowych.
Precyzowanie kilkuzdaniowej wypowiedzi pisemnej przez włączanie składników niezbędnych do jej dokładnego zrozumienia (na przykład w opowiadaniu wprowadzanie informacji wyjaśniającej motywy postępowania bohatera; stosowanie interpunkcyjnych odpowiedników intonacji w pisemnych opowiadaniach, w listach).
Ćwiczenia w zapisywaniu dialogu; przekształcanie dialogu w spójną wypowiedź kilkuzdaniową.
3. Ćwiczenia kompozycyjne
Plan dekompozycyjny utworu literackiego (np. baśni); podział tekstu utworu na części, nadawanie tytułów poszczególnym częściom. Wyodrębnianie wydarzeń i uświadamianie sobie ich kolejności.
Plan ramowy własnej wypowiedzi pisemnej. Chronologiczny układ wydarzeń we własnym opowiadaniu. Planowanie treści listu. Rozczłonkowanie graficzne wypowiedzi pisemnej, akapity.
4. Ćwiczenia ortofoniczne
Ćwiczenia kształcące poprawną dykcję, wyrazistość mowy, modulację głosu (w związku z czytaniem, recytacją, rozmową, opowiadaniem baśni oraz nauczaniem fonetyki i fleksji).
5. Ćwiczenie ortograficzne i interpunkcyjne
Ćwiczenie poprawnej pisowni wyrazów i interpunkcji (w związku z ćwiczeniami w mówieniu i pisaniu, nauką o języku oraz kształceniem literackim i kulturalnym):
— pisownia wyrazów z ó, rz, i, h, ch wymiennymi i niewymiennymi, z ą, ę, en, em, on, om;
pisownia rz po spółgłoskach, wyjątki od tej zasady;
- stosowanie wielkich liter w nazwach części świata, krajów, prowincji i ich mieszkańców oraz w tytułach utworów literackich;
2 — Program. Język polski IV—VIII